Rutte in open brief: Nederland is een ‘teer vaasje’ dat à la de Brexit zomaar kapot kan vallen
Mark Rutte heeft de campagne voor de provinciale statenverkiezingen geopend met een waarschuwing dat Nederland ‘een teer vaasje’ is dat zomaar kapot kan vallen. Door te verwijzen naar de chaos in Groot-Brittannië zet de premier de toon voor de komende maanden. Belangrijkste doelwitten: de nexiteers Geert Wilders en Thierry Baudet.
In een open brief, die als advertentie is afgedrukt in het Algemeen Dagblad, waarschuwt Rutte vandaag voor een ‘snel veranderde, onstabiele wereld’ waar ‘een klein vonkje’ genoeg is om grote problemen te veroorzaken. Nederland is volgens de premier nog steeds ‘een geweldig land’, maar ‘het kan ook kapotgaan’. Rutte: ‘Kijk naar Groot-Brittannië. Daar hebben de politici en de inwoners vergeten wat ze samen bereikt hadden. Nu zitten ze in de chaos.’
De premier geeft zo het campagnestartschot voor de cruciale Provinciale Statenverkiezingen van 20 maart, die indirect ook gaan bepalen of het kabinet zijn krappe meerderheid in de Eerste Kamer behoudt. De problemen rond de Brexit gaan naar verwachting vaker terugkomen in de boodschappen van Rutte, vooral omdat de belangrijkste electorale rivalen op rechts, Geert Wilders en Thierry Baudet, kwetsbaar zijn op dat onderwerp. PVV en Forum voor Democratie (FvD) pleiten in hun verkiezingsprogramma’s allebei voor een Nexit, hoewel daar in Nederland inmiddels nog maar zeer beperkte steun voor bestaat.
Zeker de FvD van Baudet lijkt zich inmiddels te realiseren dat het Nexit-standpunt een electoraal risico vormt. Henk Otten, lijsttrekker van de FvD voor de Eerste Kamer, relativeerde in een recent interview met de Volkskrant al de wens voor een vertrek van Nederland uit de Europese Unie. Volgens Otten wil FvD nu vooral ‘een assertiever beleid’ richting Brussel.
Advertentie
Rutte borduurt met zijn open brief voort op de Tweede Kamerverkiezingscampagne van 2017, toen hij uiteindelijk Wilders vrij eenvoudig wist te verslaan. Ook destijds schreef hij een open brief aan alle Nederlanders met de waarschuwing dat de verworvenheden van Nederland ‘beschermd en gekoesterd’ moeten worden. Het AD en regionale dagbladen publiceerden die brief toen overigens nog gratis; dit keer hebben de kranten het epistel van Rutte afgedrukt als een betaalde advertentie.
Op het VVD-partijfestival eind november stak de premier een bijna identiek verhaal af als nu in zijn brief. Daar vergeleek hij de samenleving eveneens met ‘een breekbaar vaasje’ en maakte hij onheilspellende verwijzingen naar de chaos rond de Brexit.
Eerste kamer
De verkiezingen in maart zijn van groot belang voor het derde kabinet van Rutte. Als de coalitie zijn flinterdunne meerderheid in de Eerste Kamer verliest, zal het moeilijk worden om nog grote plannen te verwezenlijk. Bij de oppositiepartijen is er vooralsnog weinig animo om na maart als gedoger van Rutte III op te treden. In de peilingen staan de regeringspartijen VVD, CDA en D66 op fors verlies.