Hoek van Holland vreest verkeersinfarct bij harde Brexit: ‘Niemand weet hoe we dan die duizenden vrachtwagens hier gaan verwerken’
Het is de nachtmerrie van Ton van Anraad. Dat het vanaf 29 maart een puinhoop wordt in Hoek van Holland. Dat de vrachtwagens zich vanaf de dag van de Brexit vastrijden in de twee slagaders die naar het dorp leiden. Dat de rotondes vast komen te staan en de vloot misschien de haarvaten induikt, waardoor de boel ook daar verstopt. Dat er, kortom, een verkeersinfarct zal ontstaan dat zijn weerga niet kent.
Van Anraad staat op een kruispunt vlak voor de ingang van de terminal van Stena Line. Hier zullen de problemen vermoedelijk beginnen, zegt het lid van de gebiedscommissie van Hoek van Holland, dat deel uitmaakt van de gemeente Rotterdam. ‘Kijk, daar arriveren de vrachtwagens. Dan gaan ze door de douane en rijden de veerboot naar Engeland op. Nu gaat dat rap. De formaliteiten duren anderhalve minuut.’
Maar straks, na de Brexit? Tja, dat moet hij nog zien. Met een zachte Brexit, waarbij de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een douane-unie zullen vormen, zal de wachttijd per vrachtwagen oplopen tot circa twintig minuten, is de verwachting. Dat is misschien nog wel te behappen. Maar zonder deal is het leed in Hoek van Holland nauwelijks te overzien, denkt Van Anraad. ‘Niemand weet hoe we dan die duizenden vrachtwagens hier gaan verwerken.’
Er zijn weinig plaatsen in Nederland waar ze een eventuele harde Brexit zo zullen voelen als in Hoek van Holland. Op 29 maart kan de Hoekse haven van de ene op de andere dag aan de buitengrens van de EU liggen. Dan is de overkant weer buitenland – écht buitenland. En dat betekent dat er andere eisen zullen gelden voor de vertrekkende veerboten en de vrachtwagens die mee willen.
Wachten voor de poort
Grofweg geldt dit: alles gaat langer duren, hoe erg ze bij de douane ook hun best doen om al te veel oponthoud te voorkomen. En omdat alles langer duurt, is er ook meer ruimte nodig om al die vrachtwagens kwijt te kunnen. Alleen: die ruimte is er niet, zegt Van Anraad. En dat betekent dat de vrachtwagens vermoedelijk voor de poort zullen moeten wachten.
‘Zie je die weg daar’, zegt Van Anraad. ‘Dat is de Hoeksebaan. Die komt helemaal vast te staan, tot aan de A20. En daar, dat is de oude aanvoerroute over de dijk. Die staat dan ook vol vrachtwagens.’
Van Anraad is niet de enige die zich zorgen maakt. Ook bijvoorbeeld bij Daily Fresh, dat op het nabijgelegen industrieterrein vrachtwagens vol groente stopt voor de Britse markt, vrezen ze de verkeerschaos. ‘De Hoeksebaan staat nu vaak al vast’, zegt salesmedewerker Pim Leenheer. ‘En dat zal alleen maar erger worden.’
Een verkeersinfarct is geen ongeloofwaardig scenario, benadrukt Van Anraad. Toen een paar maanden geleden bij Stena Line een honderdprocentscontrole werd ingevoerd, waarbij alle vrachtwagens uitgebreid gecontroleerd moesten worden, stond het ook vast tot de snelweg.
Hulpdiensten
En dan is Hoek van Holland dus onbereikbaar. Zeker als het straks mooi weer is, want dan komen er jaarlijks ook nog eens tienduizenden badgasten naar de stranden. Dat is niet alleen vanuit economisch perspectief zorgelijk, maar kan ook invloed hebben op de veiligheid van de Hoekse bevolking.
Van Anraad wijst naar de overkant van de Nieuwe Waterweg, waar de petrochemische industrie van Europoort ligt. ‘Dat zijn geen snoepjesfabrieken daar, hè?’ zegt hij. ‘Ik heb weleens gehoord dat er zo veel gas is opgeslagen dat je vier keer de explosiekracht van de atoombom in Hiroshima hebt.’
Niet dat Van Anraad denkt dat dat gaat gebeuren, maar toch. Feit is dat hulpdiensten Hoek van Holland moeilijk zullen kunnen bereiken wanneer het hier vast staat. ‘Voor een ziekenhuis moeten we naar Den Haag, Delft of Vlaardingen’, zegt de volksvertegenwoordiger. ‘En we hebben hier geen politiebureau.’
Van Anraad begrijpt dan ook niet waarom de gemeente Rotterdam zo lang heeft stilgezeten. ‘We hebben nog geen snipper papier ontvangen over de Brexit, laat staan een presentatie waarin ze laten zien welk plan ze hebben voor een zachte en een harde Brexit. En dat terwijl de gebiedscommissie er toch al anderhalf jaar om vraagt.’
Onlangs stuurde de gebiedscommissie daarom een brandbrief naar de gemeente. Er kwam direct antwoord, zegt Van Anraad. En donderdag zal de gemeente tekst en uitleg komen geven.
Aanvalsplan
De woordvoerder van wethouder Barbara Kathmann (economie, wijken en kleine kernen) bevestigt dat. De gemeente Rotterdam legt op dit moment de laatste hand aan ‘een aanvalsplan’. Daarin staan verschillende scenario’s en de bijbehorende kansen en risico’s. En ja, mobiliteit en bereikbaarheid zijn thema’s die aan bod komen. Sterker nog, bij een harde Brexit krijgen ze de hoogste prioriteit. Welke maatregelen de gemeente concreet zal nemen, kan de woordvoerder nog niet zeggen.
Van Anraad reageert blij op het nieuws dat er bijna een plan ligt. Maar hij vertrouwt het nog niet helemaal. Eerst wil hij weten welke maatregelen de gemeente in gedachten heeft. ‘We gaan kritische vragen stellen’, zegt hij. ‘En dat lijkt me ook logisch. We hebben zo lang niets van de gemeente vernomen.’
Meer lezen over de Rotterdamse haven en de Brexit?
De Rotterdamse haven, de douane, de voedselinspecteurs en de ferrymaatschappijen bereiden zich intensief voor op de Brexit, schreven we eerder. Maar hun werk heeft geen zin als het bedrijfsleven rustig blijft afwachten tot het zover is.
Patrick van IJzendoorn doet al vijftien jaar verslag van onze Britse buren. Sinds de bevolking voor de Brexit stemde, lijkt het wel een ander land, vindt hij. ‘De Britten zijn een stuk bozer geworden.’