Het is donderdagochtend kwart voor acht als het eerste onheil zich aandient: een vrachtwagen kantelt, op de A9 bij knooppunt Badhoevedorp. Het is de eerste in een lange reeks vrachtwagens die vandaag onderuit zullen gaan. De wind zal op de heftigste momenten zo sterk worden dat zelfs de bergers de wagens niet meer overeind kunnen zetten: ze waaien onmiddellijk weer om.

Maar daarvan is op dat moment nog niemand zich bewust.

Sinds woensdagmiddag heeft het KNMI code oranje afgekondigd voor delen van het land. 'Die storm hadden we al dagen aan zien komen', zegt een woordvoerder.' Code rood vindt het instituut op dat moment niet nodig.

Toch komen er die donderdagochtend steeds meer signalen dat het weleens heviger kan zijn dan gedacht. Rond half negen zitten de meteorologen van het KNMI steeds onrustiger achter hun computers. 'Dit wordt er een uit de top-10 van de afgelopen 50 jaar', zeggen ze tegen elkaar.

Ze kijken naar de weerstations uit IJmuiden en Hoek van Holland en zien daar windsnelheden van boven de 120 kilometer per uur. Terwijl het volgens de voorspellingen dan nog tussen de 90 en 120 zou moeten liggen.

9:21 uur

Tegen negen uur overlegt het KNMI met onder meer Rijkswaterstaat, Schiphol, de NS en ProRail. Het duurt niet lang voordat het besluit alsnog valt: het wordt code rood. Het is 9.21 uur als de KNMI dit besluit bekendmaakt. 'De storm ontwikkelde zich intensiever dan uit de modellen naar voren kwam', zegt een woordvoerder. 'En dan komt dus het moment dat je er een tandje bij moet zetten.' Hun waarschuwing is nauwelijks de deur uit of de chaos in Nederland barst los.

Bij bergingsbedrijf Collewijn Groep in Utrecht staat de telefoon rond half tien roodgloeiend. Zo krijgen ze een melding van een berger die net een gekantelde vrachtwagen op de A2 wil helpen, en honderd meter verderop voor zijn ogen de volgende ziet kantelen. Ook krijgen ze meldingen over auto's die verpletterd zijn door omgevallen bomen. 'Er was zelfs een boom op een brandweerauto gevallen', zegt planner Vincent Ensie.

Het is 9.31, slechts tien minuten na code rood, als in Hoek van Holland al de zwaarste windstoot van die dag wordt gemeten: 143 kilometer per uur. Vlak daarna knalt in Brabant, bij het dorp 's Gravenmoer, een schoolbus met dertien kinderen frontaal op een boom, waarschijnlijk als gevolg van de storm. Acht leerlingen van vmbo-school Prinsentuin Andel raken gewond, de buschauffeur is er het ergst aan toe en kan met moeite uit de bus worden bevrijd.

Op hetzelfde tijdstip komt ook een trein vast te zitten in de buurt van Emmerich. De reizigers mogen er niet uit omdat ze het risico lopen te worden geëlektrocuteerd. Pas vele uren later worden ze bevrijd.

9:42 uur

Om 9.42 herhaalt Rijkswaterstaat de waarschuwing van het KNMI nog eens. Vrachtwagens wordt aangeraden 'absoluut niet met aanhangers de weg op te gaan.' Reizigers die dan onderweg zijn, hebben de zwaarste waarschuwing óf gemist óf genegeerd. Sommigen worden verrast door de windstoten. Mensen en fietsen vliegen over pleinen, bomen vallen om, wc-hokjes schuiven in vliegende vaart door de straten.

Het roept de vraag op of het KNMI de code rood niet te laat heeft afgekondigd. 'Code oranje is ook al een forse waarschuwing', zegt een woordvoerder. 'Dat gebeurt maar een paar keer per jaar. Bij code rood gaat het om grootschalige ontwrichting. Wij waren hier zeker niet te laat mee. We zagen rond half negen gewoon dat de windsnelheden zich anders ontwikkelden. Daarop hebben we meteen gehandeld. Als je code rood afgeeft, dan moet je het ook wel met enige stelligheid kunnen zeggen. Anders heeft het geen zeggingskracht.'

11:00 uur

Het is elf uur als ook de NS besluit om ermee te stoppen. De treinen staan stil. Allemaal. 'De storm was toch een stuk heviger dan van tevoren werd voorgesteld', zegt een woordvoerder. 'Op zich kun je bij code rood nog wel rijden, maar nagenoeg elk traject is beschadigd geraakt. Bovendien waren er bomen die omvielen en vloog er overal materiaal door de lucht.'

Ook Schiphol neemt dit besluit. Om 11:15 wordt het vliegverkeer volledig stilgelegd. Eerder vanochtend zijn al 260 vluchten van en naar Schiphol geannuleerd. Vrijwel het hele land ligt dan lam: er zijn geen vliegtuigen, geen treinen, geen bussen, geen trams, geen veerboten en de snelwegen zijn dichtgeslibt.

11:18 uur

De stormwind blaast ook de daken van een rij portiekwoningen in de Rotterdamse Landmanstraat. Gewonden vallen er niet, maar de bewoners kunnen voorlopig niet terug - onder politiebegeleiding mogen ze essentiële spullen uit hun onthoofde woning halen. De inwoners van de Landmanstraat zijn lang niet de enige met dakschade. 'De telefoons staan roodgloeiend', vertelt een medewerker van Harteveld Dakdekkers in Rotterdam.

In het oosten van het land zitten enkele tientallen huishoudens zonder water vanwege de storm. Omgewaaide bomen hebben met hun wortels waterleidingen van drinkwaterbedrijf Vitens kapot getrokken. Vooral in Arnhem, Velp, Zutphen en Doetinchem en Hengelo ondervinden mensen problemen.

13:00 uur

Persalarm: twee doden door de storm. Een 62-jarige man uit Enschede is overleden nadat een boom op zijn auto is gewaaid. In Olst komt een 62-jarige vrachtwagenchauffeur om nadat hij uit zijn voertuig was gestapt om een tak van de weg te halen. Juist op dat moment breekt een andere tak af en valt op hem. In Vuren overlijdt nog een derde man bij een val door een plexiglasconstructie, maar het is niet duidelijk of dit met de storm te maken heeft. In Duitsland komen zeker zes mensen om.

14:00 uur

Rond twee uur 's middags neemt de wind in veel gebieden af. Op Schiphol wordt weer gevlogen. Het aantal schademeldingen daalt. Alleen de NS komt maar mondjesmaat op gang.

In totaal worden 66 meldingen van gekantelde vrachtwagens gerapporteerd, aldus de Verkeersinformatiedienst (VID). De schade wordt nu al geraamd op 50 miljoen, zeggen de verzekeraars. De VID noemt het 'opmerkelijk' dat er 'met zo'n uitgebreid waarschuwingssysteem' nog zo veel trucks omver zijn geblazen.

Cancelled, cancelled, cancelled. Ontmoedigd kijken de reizigers donderdagavond naar de weinig opbeurende boodschappen op de schermen op Utrecht Centraal, waarop rijdende treinen een zeldzaamheid zijn. Er is begrip, maar ook ergernis. Hoe is het mogelijk dat het spoornet in Nederland bij elke afwijkende weersomstandigheid volledig platligt, vragen de gestrande reizigers zich af.