Buitenlandse Zaken volledig overrompeld door uitzetting FD-journalist Boersma
Het ministerie van Buitenlandse Zaken werd volledig overrompeld door de uitzetting van FD-journalist Ans Boersma uit Turkije. Het departement wist zelfs op het moment van haar aanhouding niets over een verdenking tegen haar. De Nederlandse consul heeft haar uitzetting nog tot donderdagochtend proberen te voorkomen. Dat zij toch Turkije is uitgewezen, is achteraf misschien veiliger voor haar, menen sommige diplomaten.
Het Nederlandse Openbaar Ministerie, dat de Turkse autoriteiten de belastende informatie leverde die tot de aanhouding van Boersma zou leiden, had Buitenlandse Zaken en daarmee het consulaat in Istanbul van tevoren over de zaak moeten inlichten zodat zij op de hoogte waren van de verdenking tegen de journaliste, stellen ingewijden.
Minister Sigrid Kaag (Buitenlandse Handel & Ontwikkelingssamenwerking) bevestigde donderdag al dat Buitenlandse Zaken niet was geïnformeerd over de met Turkije gedeelde verdenkingen rond Boersma. De journalist van onder meer het Financieele Dagblad wordt verdacht van een strafbaar feit als onderdeel van een groter strafrechtelijk onderzoek naar terrorisme. Kaag zei te zullen onderzoeken hoe het proces rond de aanhouding en uitzetting is verlopen. ‘Dit soort dingen gaat soms heel snel.’ Het FD maakte vandaag bekend alle banden met Boersma te verbreken.
Dat Nederland gevoelige informatie uitwisselt met Turkije is an sich niet vreemd: de inlichtingen- en veiligheidsdiensten van de landen delen gegevens met elkaar (al wisselt Nederland minder informatie uit met de Turkse diensten dan met een land als België). In de casus-Boersma opereerde het OM echter op eigen houtje toen het belastende informatie over de FD-journalist deelde met de Turkse justitie.
Ans Boersma via advocaat: ik heb niks verkeerd gedaan
Ans Boersma, de correspondent die donderdag Turkije werd uitgezet en in Nederland verdacht wordt van valsheid in geschrifte, is ‘diep teleurgesteld’ dat het Financieele Dagblad de banden met haar verbreekt.
Uitzonderlijke situatie
Ook dat is geen uitzondering: het OM praat vaker rechtstreeks met justitie in het buitenland. Maar omdat het hier om een journalist ging, betrof het een ‘uitzonderlijke situatie’, stellen ingewijden. Toch wist het consulaat pas van de verdenkingen over Boersma toen zij deze week door de Turkse autoriteiten was aangehouden. In de uren die volgden probeerde de consul haar nog zonder succes in Turkije te houden.
Koos van Dam, voormalig ambassadeur in onder meer het Midden-Oosten en tussen 2015 en 2016 gezant voor Syrië vanuit Istanbul, onderschrijft dat het OM vaker een ambassade of consulaat niet van tevoren inlicht. ‘Maar hier is dat pikant, omdat de journalist later naar Nederland zou worden uitgezet.’
In het geval van Boersma noemt Van Dam het ‘niet netjes en niet efficiënt’ dat het OM het ministerie van Buitenlandse Zaken niet eerder op de hoogte stelde. De inspanningen van het consulaat hadden averechts kunnen uitpakken; mogelijk was de journalist later vastgezet door de Turkse autoriteiten. Turkije schrikt niet terug voor het oppakken van Nederlandse journalisten, bleek eerder. Van Dam: ‘Het consulaat kwam met goede bedoelingen voor haar op, maar haar uitzetting kan een blessing in disguise zijn.’
Als... dan...-vragen
Bij het uitgaan van de ministerraad op vrijdag wilde minister Ferdinand Grapperhaus (Veiligheid & Justitie), verantwoordelijk voor het OM, niet op dat scenario ingaan. ‘Dat zijn van die als... dan...-vragen.’ Volgens Grapperhaus mócht het OM het ministerie van Buitenlandse Zaken niet bijpraten over de met Turkije gedeelde gegevens. ‘Het gaat om afgeschermde informatie uit een strafrechtelijk onderzoek.’
De minister wilde niet bevestigen dat Boersma wordt verdacht van valsheid in geschrifte. Volgens Nieuwsuur zou zij haar ex-vriend, een Syriër die lid was van de terroristische organisatie Jahbat Al-Nusra, hebben geholpen aan valse papieren voor een Nederlands visum. Eerst moet zij zelf gehoord worden, zei Grapperhaus. ‘Wij moeten ons geduldig opstellen en het onderzoek zijn werk laten doen.’
Meer over de uitzetting van Boersma:
Van groot journalistiek talent tot uitgezette verdachte; wie is Ans Boersma?
Het Financieele Dagblad, waarvoor journalist Ans Boersma werkte, heeft ‘de banden met haar verbroken’. Wie is de vrouw die donderdag Turkije uit werd gezet?
Nederlandse uitgezette correspondent had relatie met terrorismeverdachte
Journaliste Ans Boersma (31) heeft een relatie gehad met een Syriër die recentelijk in Nederland is gearresteerd wegens zijn vermeende lidmaatschap van Jabhat al-Nusra. Mogelijk is dat de reden dat ze donderdagmorgen Turkije is uitgezet.
Turkije zet Nederlandse correspondent Boersma uit na melding OM; politiek en journalisten willen opheldering
De uitzetting van de Nederlandse journalist Ans Boersma lijkt donderdag eerst een nieuwe aanval op de persvrijheid door Turkije, maar krijgt in de loop van de dag een bizarre twist. De oorzaak voor de uitzetting van de correspondent van het Financieele Dagblad blijkt een Nederlands justitieel onderzoek naar terrorisme.