Direct naar artikelinhoud
OpvoedenIedereen doet maar wat

Hoe ga je als verantwoordelijke ouder om met die mierzoete Sint-Maartenbuit?

Anna van den Breemer schrijft elke woensdag over een alledaags opvoedkundig probleem waarvoor ze een oplossing zoekt.

Moeten deze kinderen straks langs de tandarts?Beeld ANP

Wie vroeger Sint-Maarten vierde en op 11 november met een lampion langs de deuren trok, herinnert zich misschien nog wel dat gevoel van diepe teleurstelling als de buurvrouw na het gezongen liedje met een mand mandarijnen kwam aanzetten. Een Mars of Snickers, dat was de ultieme buit.

Sint-Maarten, dat in Nederland vooral boven de grote rivieren wordt gevierd, vindt zijn oorsprong bij de heilige Martinus van Tour, die bij de stadspoort van de Noord-Franse stad Amiens een bedelaar zag en zijn mantel in tweeën scheurde. De feestdag, die draait om vrijgevigheid, is tegelijkertijd óók het startschot voor het snoephoogseizoen, met straks die mierzoete marsepeinen varkentjes en chocoladen kerstkransjes. Is dat gesnoep echt zo slecht voor kinderen? En hoe kunnen ouders de schade beperken?

Wat zeggen de deskundigen

‘Was Sint-Maarten maar het probleem’, verzucht Jaap Seidell, hoogleraar Voeding en gezondheid aan de Vrije Universiteit Amsterdam. ‘Dat zou betekenen dat snoepen de uitzondering was. Maar kinderen eten elke dag zoetigheid: op school, thuis, tijdens zwemles en de avondvierdaagse. Wat betreft suikerinname staat Nederland op nummer drie, na de Verenigde Staten en Duitsland.’ Nederlanders staan ook in de top tien van snoepeters ter wereld, zo blijkt uit onderzoek van Euromonitor in 54 landen.

Waarom snoep zo’n enorme aantrekkingskracht heeft op kinderen, is biologisch te verklaren. Geef je een pasgeboren baby een druppeltje zoet, dan vindt hij dat direct heerlijk. ‘Baby’s hebben veel energie nodig om die eerste maanden te groeien, en zoet is het meest energierijk’, zegt Seidell. ‘De smaak van borstvoeding is daar perfect op afgestemd. Van bitter en zuur moeten ze niets hebben, omdat dit er in de natuur op kan wijzen dat het voedsel giftig of bedorven is.’

Veel ouders zullen het snoepen proberen in te dammen. Maar wat als je kind dolblij met een rugzak vol lekkernijen terugkeert van de Sint-Maartentocht langs de deuren? ‘Liever één keer flink snoepen dan steeds een snoepje de hele dag door’, zegt tandarts Alexandra Rijkse. ‘Want dan heeft het speeksel geen tijd om tussendoor de zuuraanval te stoppen. Het glazuur van jonge kinderen is zacht en dus extra kwetsbaar.’

Rijkse is bezorgd over de beroerde staat waarin het Nederlandse kindergebit verkeert. ‘We zijn bij jonge kinderen aan het boren, en dat heb ik met dertig jaar praktijkervaring eerder niet vaak meegemaakt.’ Dat is niet de schuld van Sint-Maarten, maar heeft wel te maken met het constante snoepen van kinderen in combinatie met slechte poetsgewoonten. Wie denkt dat een grondige sessie met de tandenborstel vlak ná het snoepen een hoop goed maakt, komt bedrogen uit. ‘Direct poetsen na het eten van bijvoorbeeld zure matten is juist schadelijk. Wacht in elk geval een uur.’

Hoe moet het dan wel?

Volgens kinderdiëtist Lindsey Langenhof is het belangrijk dat ouders duidelijke afspraken maken met hun kinderen, voordat ze langs de deuren gaan. ‘Vertel dat ze twee snoepjes mogen eten en bewaar de rest in een trommel. Liefst krijgt het kind een eigen trommeltje, waar niet het hele gezin bij kan. Je ziet vaak dat het verzamelen en veilig bewaren van snoep belangrijker is voor het kind dan het snoepen zelf.’

Toch blijven de adviezen tegenstrijdig. Eén snoepje per dag zou niet goed zijn, omdat het dan een gewoonte wordt. Maar alle snoep verbannen is ook niet zaligmakend, want dan willen ze het júíst. Langenhof vindt het vooral belangrijk dat ouders voet bij stuk houden. ‘Afspraak is afspraak. Maar hoe ouders over eten praten, bepaalt ook veel. We zeggen te vaak: ‘Straks mag je iets lekkers’. Dat raad ik af, want daar steekt ‘Dit is gezond’ zo negatief bij af.’

En voor aankomende zondag moeten ouders zich erbij neerleggen dat de mandarijn nooit de favoriete Sint-Maartensnack wordt.