Direct naar artikelinhoud

Oud-bisschop Brugge Vangheluwe mogelijk alsnog vervolgd voor misbruik

Oud-bisschop van Brugge Roger Vangheluwe (79) riskeert vervolging, nu er op zijn computer een grote hoeveelheid porno is aangetroffen. Mogelijk gaat het om kinderporno. Indien het bezit van kinderporno bewezen wordt, zullen zijn misbruikzaken normaliter niet langer als verjaard worden beschouwd.

Voormalig bisschop van Brugge Vangheluwe, 2006.Beeld reuters

Vangheluwe nam in 2010 ontslag toen bekend werd dat hij een neefje van zijn 5de tot zijn 18de had misbruikt. In een tv-interview bekende hij ook een andere neef te hebben misbruikt. De zaak-Vangheluwe was het startschot voor honderden misbruikslachtoffers in België om met hun verhalen in de openbaarheid te treden. Justitie startte een grootschalig onderzoek naar seksueel misbruik binnen de kerk, codenaam 'Operatie Kelk', dat onlangs na zes jaar werd afgerond. Conclusie inzake Vangheluwe: geen vervolging - het misbruik zou zijn verjaard. Ook de andere kerkelijke gezagsdragers ontliepen vervolging.

Zoekgeschiedenis

Vorige week berichtte weekblad HUMO echter op basis van de slotvordering van het Belgische federaal parket dat er pornobestanden op Vangheluwes computers zijn aangetroffen: ruim 60 duizend fotobestanden en dertien filmfragmenten. Op Google zou Vangheluwe blijkens de zoekgeschiedenis op zoektermen als 'porno', 'gay' en 'lolita' hebben gezocht.

In België verjaren misbruikzaken na vijftien jaar, gerekend vanaf het laatste delict. Mocht Vangheluwe alsnog voor het bezit van kinderporno worden vervolgd, dan bestaat de kans dat hij zich ook zal moeten verantwoorden voor het seksueel misbruik uit de late jaren tachtig, vroege jaren negentig.

Federaal parket

Cruciaal is de vraag of het om porno gaat - niet strafbaar - of om kinderporno - wel strafbaar. Volgens HUMO noteerden de rechercheurs van de Brugse Computer Crime Unit in hun onderzoeksverslag dat er 'mogelijk' minderjarigen op de plaatjes stonden. De verdenking bestond dat Vangheluwe zich tussen april 2003 en januari 2005 vier keer toegang had verschaft tot kinderporno. Wat niet in het voordeel van justitie spreekt, is dat de persoonlijke computer van Vangheluwe en de pc van het bisdom respectievelijk pas twee en vijf maanden na diens bekentenis in beslag werden genomen, zodat hij ruimschoots de gelegenheid heeft gehad om bestanden te wissen.

Het federaal parket houdt vol dat geen kinderporno is aangetroffen. Als er al minderjarigen op een deel van de bestanden hebben gestaan, zegt woordvoerder van het parket Eric van der Sypt, dan maakt dat die beelden nog niet tot kinderporno.

Advocate Christine Mussche, die 84 misbruikslachtoffers bijstaat, spreekt van 'ongekende intimideringspolitiek' door justitie. In België is een vooronderzoek geheim; het parket mag daar geen uitspraken over doen, tenzij er een zwaarwegend publiek belang is. Volgens Mussche is het onderzoeksgeheim tweemaal geschonden: zowel de kwestie van verjaring als die van mogelijke kinderporno is een zaak voor de rechter. 'Het parket heeft hiermee de wet overtreden.' Mussche heeft voor de gehele Operatie Kelk om aanvullend onderzoek gevraagd.

Advocate Christine Mussche, die 84 misbruikslachtoffers bijstaat, spreekt van 'ongekende intimideringspolitiek' door justitie

Drie klachten

De slachtoffers hebben inzage gehad in het dossier - een aantal overweegt de gevonden pornografische bestanden online te zetten, zodat het publiek zelf kan oordelen of het kinderporno betreft. Mussche: 'Ik heb het hen ontraden, maar ik constateer dat ze ontzet zijn.'

Uit de gerechtelijke verhoren die HUMO heeft ingezien, blijkt overigens dat er drie klachten tegen Vangheluwe zijn, in plaats van twee, zoals tot nu toe werd aangenomen. Een anonieme man, cliënt bij advocate Mussche, zegt dat hij in mei 1992 als tienjarige door Vangheluwe werd gedwongen tot orale seks. 'In de kapel drukte hij me tegen de muur, betastte me en presenteerde me zijn geslachtsorgaan.' Op dat moment kwam de dorpspastoor de ruimte in, waarna Vangheluwe stopte.

Een aantal slachtoffers overweegt de gevonden pornografische bestanden online te zetten

Aartsvijand

Joris Van Cauter, de advocaat van Vangheluwe, zegt hangende het onderzoek niets te willen prijsgeven uit het dossier. 'Maar in HUMO staan dingen die kort gezegd onzin zijn, bedoeld om het parket in een kwaad daglicht te stellen.' Volgens de raadsman is Vangheluwe in België 'aartsvijand nummer één' geworden, 'nog hoger dan Dutroux. Dat zorgt voor een klimaat waarin men om het even wat kan zeggen, niet geverifieerd en ongestraft. Als morgen een hond met een hoedje passeert die beweringen over Vangheluwe doet, staat dat de dag erop in de krant.'

Pijnlijk is de wijze waarop Vangheluwe in de verhoren, zoals geciteerd in HUMO, probeert de belastende feiten af te zwakken. Zo verwijt hij zijn neefje, destijds vijf jaar oud, met de seksuele handelingen te zijn begonnen. Hij zegt ook: 'Naar mijn gevoel ben ik geen pedofiel, maar is het een geval van incest.' Uiterlijk eind mei zal de onderzoeksrechter oordelen of er aanvullend onderzoek komt.

Zo verwijt hij zijn neefje, destijds vijf jaar oud, met de seksuele handelingen te zijn begonnen