Direct naar artikelinhoud
NieuwsTweede Wereldoorlog

NS gaat voor het eerst schadevergoeding betalen aan slachtoffers Holocaust

De NS gaat voor het eerst schadevergoedingen betalen aan overlevenden en nabestaanden van de Holocaust. Dat besluit is het gevolg van een conflict tussen de NS en Salo Muller (82), wiens ouders in Auschwitz werden vermoord. Muller verwijt het spoorbedrijf dat het in de oorlog miljoenen verdiende aan het transport van Joden naar kamp Westerbork, een voorportaal op weg naar de vernietigingskampen van de nazi’s.

Salo Muller op een foto uit 2006.Beeld Irma Bulkens

Een commissie van de NS zal zich op morele gronden buigen over wie er wordt gecompenseerd en hoe. ‘We hebben gezamenlijk besloten om niet juridisch tegenover elkaar te komen staan’, zo zei president-directeur Roger van Boxtel dinsdag in het tv-programma Nieuwsuur. Muller, oud-fysiotherapeut van Ajax, eiste vorig jaar dat de NS schadevergoedingen betaalde aan de slachtoffers van de Holocaust en hun nabestaanden.

De Franse spoorwegen gingen daar twee jaar geleden al toe over. Er zou in totaal zestig miljoen dollar worden uitgekeerd aan de slachtoffers van de genocide – 80 duizend euro voor overlevenden, achtduizend euro voor nabestaanden. Als Muller hoort van dat besluit, stuurt hij de NS een brief, waarin hij het handelen van het spoorbedrijf in de oorlog laakt en eenzelfde schadevergoeding eist.

‘Ik kreeg uiteindelijk een brief van de klantenservice. Toen barstte bij mij de bom. Alsof ik mijn telefoon of laptop in de trein had laten liggen’, vertelde Muller vorig jaar aan de NOS. ‘Het gaat om mijn ouders, schoonouders die op afschuwelijke wijze om het leven zijn gebracht!’ Mullers ouders werden in 1941 door de nazi’s vanuit Amsterdam op transport gesteld naar Westerbork. Negen weken later werden zij naar Auschwitz gedeporteerd, alwaar zij werden vergast.

Hoewel de NS die reactie betreurde, weigerde het aan de eis van Muller te voldoen. Het spoorbedrijf vond dat de vergelijking met de Franse spoorwegen niet opging. Maar nu zegt het spoorbedrijf: ‘NS heeft tijdens de Tweede Wereldoorlog in opdracht van de bezetter treinen gereden. Dit is een zwarte bladzijde in de geschiedenis van ons land en ons bedrijf (…) Uit diverse gesprekken met de heer Muller is gebleken dat de vraag naar individuele tegemoetkoming leeft.’

Dat de NS nu alsnog schadevergoedingen gaat betalen aan de slachtoffers en nabestaanden van de Holocaust, noemt Muller ‘buitengewoon’. ‘Het is een uitkomst die ik misschien had durven dromen, maar die ik niet verwacht had. Het heeft me enorm geëmotioneerd en ik ben dankbaar dat het zover is gekomen.’