De Volkskrant tv-tips voor maandag 22 oktober

Seconds (John Frankenheimer, 1966)

De klassieke openingsbeelden van John Frankenheimers Seconds zijn an sich al een kunstwerkje. Een verwrongen gezicht wordt telkens anders in beeld gebracht; denk aan de reflectie van een lachspiegel. Uiteindelijk wordt het het beeld van iemand die zichzelf van achter een wit masker in een spiegel aankijkt. En daar blijft het niet bij, qua visuele uitbundigheid. Na die abstracte sequentie volgt de camera een man die een andere man schaduwt op een druk treinstation: vanuit allerlei ­hoeken en standen, met groothoeklenzen en zelfs een camera die aan het ­lichaam van de acteurs werd bevestigd. Het geheel roept een ongezien ­gevoel van rusteloosheid op.

Let wel: het was 1966 toen Seconds in de bios­copen draaide. Met zijn revolutionaire werk zou de ­Chinees-Amerikaanse Hollywood-cameraman James Wong Howe (twee ­Oscars) op zijn 67ste het pad effenen voor het vrije ‘New Hollywood’, dat vanaf de late jaren zestig filmers voortbracht als John Cassavetes, Francis Ford Coppola en Martin Scorsese. En dat niet alleen: zelfs in een recente film als Darren Aronofsky’s Mother! is zijn invloed te zien.

Seconds wordt beschouwd als het derde deel van Frankenheimers ­paranoiatrilogie, na The Manchurian Candidate (1962) en Seven Days in May (1964). Ditmaal richtte de Amerikaanse filmer zijn pijlen niet op een overheidscomplot (respectievelijk hersenspoeling van Koreaveteranen en nucleaire intriges), maar op de rusteloosheid van de Amerikaanse man van middelbare leeftijd. De man die in het begin van Seconds op het treinstation wordt achtervolgd is Arthur Hamilton (John Randolph). Zijn achtervolger werkt voor een schimmige organisatie die mensen helpt met een nieuwe identiteit – als een wedergeboorte, zoals later wordt verklaard. Arthur is niet alleen ontevreden maar lijkt ook in de war: hij krijgt telefoontjes van een (ogenschijnlijk) overleden vriend en is geenszins van plan iets van die verwarring met zijn vrouw te delen. Regisseur Frankenheimer waagt zich niet aan concrete verklaringen, maar zijn hoofdpersonage en diens zoektocht naar persoonlijk geluk past uitstekend in de context van de kritiek op het ­kapitalisme en de burgermaatschappij van de jaren zestig.

Die kritiek wordt extra uitvergroot als blijkt dat Arthur zijn gezicht operatief laat veranderen en de identiteit aanneemt van ene Tony Wilson, een schilder in Californië, gespeeld door Rock Hudson. Wat volgt is cinema waarvan je je afvraagt hoe het ooit kan zijn gemaakt. Een eindeloos drink­gelag en een ongeremd wijnfeest, met tientallen naakte mannen en vrouwen met bloementooien in een ton vol druiven, benadrukken de vervreemding. Typisch jaren zestig. De slotscène is daarentegen tijdloos – en dient zich aan als een mokerslag.

Harry Potter and the Goblet of Fire

Net 5, 20.30-23.40 uur

(Mike Newell, 2005) Met het vorderen van de Harry Potter-reeks nam ook het leeftijdsadvies toe. Waren de eerste twee delen nog geschikt voor kinderen vanaf 6, het sterke derde kreeg kijkwijzer 9 mee en het vanavond uit te zenden vierde deel zelfs 12. Daar is iets voor te zeggen, want regisseur Mike ­Newell zet met The Goblet of Fire de duistere en grimmige toon voort die ­Alfonso Cuarón een jaar eerder had ingezet met The Prisoner of Azkaban. ­Bovendien wordt in het begin niets meer uitgelegd. De makers gaan ervan uit dat iedereen nu wel weet hoe het allemaal zo is gekomen en duiken vanaf de start midden in de actie. De puberachtige verlegenheid van Harry gaat hier hand in hand met de knap vormgegeven, angstaanjagende wereld waarin de opgroeiende tovenaars hun avonturen beleven. Hoogtepunt in dit deel: de verschijning van slechterik Voldemort in de gedaante van de haar- en neusloze Ralph Fiennes.

First dates NL

NPO 3, 19.25 uur

Nieuw seizoen van de Nederlandse variant van het Britse datingprogramma waarin vrijgezellen elkaar ontmoeten in een restaurant. Ook dit seizoen zijn barman Victor en ober Sergio weer present om de gasten op hun gemak te stellen.

2Doc: Ubiquity

NPO 2, 20.25 uur

Documentairemaker Bregtje van der Haak onderzoekt de gevaren van de straling van draadloze netwerken die de wereld langzaam vult. Sommige mensen verdragen die niet, zoals de Zweedse ingenieur Per Segerback, die al 18 jaar in het bos leeft.

Belga sport

Canvas, 21.20 uur

Een portret van de Vlaamse ruiter Eric Wauters, die in 1976 met de Belgische jumpingploeg brons haalde op de Olympische Spelen in Montréal. Wauters groeide uit tot peetvader van de Belgische paardensport, maar pleegde in 1999 zelfmoord op 48-jarige leeftijd.

Trippers

NPO 3, 21.25 uur

Hoe ziet het leven van een Amerikaanse politieman eruit? Verslaggever Maurice Lede is in Cincinnati, Ohio en loopt mee met politieteams die op de weg en in de lucht de strijd aangaan met criminelen. Lede komt zo onder meer in een heuse achtervolging terecht.

Anita wordt opgenomen

NPO 1, 22.16 uur

Ook in seizoen 4 wordt Anita Witzier een paar maanden opgenomen. Ditmaal in de Penitentiaire Inrichting Nieuwersluis, een vrouwengevangenis waar ze kennismaakt met Ingrid. Zij wordt verdacht van de moord op haar schoonmoeder.

VakKing 2018

NPO 3, 22.15 uur

Een aantal jonge mbo-vakmensen wordt gevolgd. Zij willen de beste van Europa worden in hun vakgebied bij de EuroSkills-kampioenschappen in Boedapest. De deelnemers zijn kapper, kok, schilder, hovenier, stukadoor en etaleur.