'Robuust' onderzoek bewijst: onveiligheid in buurt neemt niet toe na komst azc
De veiligheid in een buurt gaat niet achteruit na de komst van een opvanglocatie voor asielzoekers. Buurtbewoners lopen niet meer risico slachtoffer te worden van een misdrijf. Dit concludeert het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC) na een analyse van statistische gegevens van het CBS. De resultaten worden donderdag aangeboden aan de Tweede Kamer.
Angst voor onveiligheid en toenemende criminaliteit was drie jaar geleden een belangrijke reden voor felle protesten van burgers in een aantal gemeenten waar asielzoekerscentra (azc's) waren gepland. In 2014 en 2015 nam het aantal asielzoekers uit met name Syrië en Eritrea fors toe. Soms draaide verzet van burgers uit op rellen en politie-ingrijpen.
Intussen is de asielinstroom gedaald en de discussie verstomd. De vraag blijft of tegenstanders van een opvanglocatie gelijk hadden dat de onveiligheid zou toenemen. Het ministerie van Justitie heeft daarom het WODC gevraagd dit te onderzoeken. Conclusie: de kans om slachtoffer te worden van een strafbaar feit is met de komst van een opvangcentrum voor asielzoekers niet aantoonbaar groter geworden. Het gaat om een verschil van 0,03 procent en dat is statistisch 'niet significant', aldus de onderzoekers.
'Stemmingmakerij'
'Een robuust onderzoek, waar geen enkel vraagteken bij geplaatst kan worden', zegt criminoloog Jan van Dijk van de Tilburg Universiteit. De uitkomsten verrassen hem niet. 'De overgrote meerderheid van de asielzoekers is erop gebrand iets van het leven te maken. Ze bedenken zich wel tien keer voordat ze een misdrijf plegen', aldus Van Dijk. De conclusies van het WODC duiden er volgens hem op dat bij de protesten sprake was van 'projectie van angsten' en 'stemmingmakerij door een politieke partij als de PVV'.
Het WODC vergeleek alle bewoners van Nederlandse buurten met en zonder azc in 2015, 2010 en 2005. Ook werd nagegaan of de geregistreerde criminaliteit in buurten hoger was in jaren mét dan in jaren zónder azc in de periode 2010-2015. Daarnaast vergeleken de onderzoekers daderprofielen van asielzoekers met die van andere bevolkingsgroepen.
Als er een paar duizend bijkomen, is het logisch dat de criminaliteit toeneemt, maar absoluut gezien gaat het om kleine aantallen
Veilige landen
Het is niet zo dat asielzoekers geen strafbare feiten plegen. Eerder onderzoek wees al uit dat het daarbij vooral gaat om lichte vermogensdelicten, zoals winkeldiefstal. Omdat de veiligheid in de buurt niet aantoonbaar verandert na de komst van een asielcentrum, zullen strafbare feiten vermoedelijk worden begaan in de opvanglocatie zelf of in een stadscentrum in de wijde omgeving, vermoeden de onderzoekers van het WODC. Tweederde van de daders zijn jonge mannen uit veilige landen in bijvoorbeeld Noord-Afrika, die geen kans maken op een verblijfsvergunning. 'Avonturiers die niets te verliezen hebben', zegt criminoloog Jan van Dijk.
In vergelijking met leeftijdsgenoten, seksegenoten en mensen met een lage sociaal-economische status onder de Nederlandse bevolking zijn asielzoekers iets ondervertegenwoordigd in de politiestatistieken, ook als het gaat om zedendelicten. Het gros van de strafbare feiten wordt gepleegd door jonge mannen. 'Als er een paar duizend bijkomen, is het logisch dat de criminaliteit toeneemt, maar absoluut gezien gaat het om kleine aantallen', zegt Wahideh Achbari van het WODC.
In de Beverwaard was de woede om azc het grootste, maar daar is niets meer van te zien
De narigheid van asielzoekers die Rotterdammers vreesden bij de komst van een azc is uitgebleven. Dat strookt met bevindingen van onderzoeksinstituut WODC. 'We zijn opgehitst', zegt een buurtbewoonster. (+)