Direct naar artikelinhoud
Vijf vragenhandelsoorlog VS en China

Handelsdeal tussen China en VS ‘behoort zeker tot de mogelijkheden’

De VS en China praten weer over een einde aan de handelsoorlog die beide economieën nu al flinke schade berokkent. Woensdag werd in Beijing de eerste ronde van concrete onderhandelingen afgesloten. 

En IJzerwerker in het Chinese Wuhan.Beeld Getty Images

Waar staan we nu met die handelsoorlog?

Sinds 1 september vorig jaar rekenen de Amerikanen een importheffing van 10 procent op 6.000 Chinese producten (onder meer handtassen, rijst en textielheffingen) die de Chinezen naar de VS exporteren. Samen hebben deze exportproducten een waarde van 250 miljard dollar per jaar. De Chinezen hebben op hun beurt heffingen gelegd op 60 miljard dollar aan Amerikaanse importproducten.

De VS en China hebben een soort bestand gesloten. Wat houdt dat in?

Trump wilde de heffingen op 1 januari verhogen van 10 naar 25 procent om de Chinezen verder onder druk te zetten. Daarnaast zou ook een heffing van 10 procent gaan gelden op nog eens 265 miljard dollar aan Chinese importen, zoals fietshelmen, kinderzitjes en smartwatches. Tijdens het G20-overleg in Buenos Aires op 1 december spraken de Chinese president Xi en de Amerikaanse president Trump af een bestand van 90 dagen in te lassen. In die periode zullen geen nieuwe verhogingen worden doorgevoerd, maar blijven de oude van kracht. Er geldt nu een deadline tot 1 maart 2019. Als dan geen akkoord is bereikt, volgt alsnog een verhoging van de heffing op 250 miljard dollar aan Chinese import en een nieuwe heffing op de resterende 265 miljard dollar.

Wat willen de Amerikanen?

Trump wil het tekort in de handel met China verminderen. China exporteerde in 2017 (voor 2018 zijn er nog geen officiële cijfers, maar die zullen niet veel afwijken) voor 505 miljard dollar aan goederen naar de VS en importeerde maar voor 130 miljard uit de VS. Dus de Amerikanen hebben een tekort van 375 miljard dollar op de handel met China. Trump wil dat terugbrengen tot maximaal 200 miljard dollar. Maar de Chinezen zouden maximaal voor 70 miljard dollar per jaar extra aan Amerikaanse goederen willen importeren.

Ook willen de VS dat China stopt met ‘diefstal van Amerikaanse technologie’. Dat gebeurt heel openlijk – Amerikanen moeten technologie overdragen om op de Chinese markt te komen – of heel stiekem, zoals door het hacken van Amerikaanse bedrijven.

Wie staat het meeste onder druk?

Beide partijen voelen druk. Amerikaanse sojaboeren en grote multinationals hebben veel last van de tegenmaatregelen die China heeft genomen. Apple klaagde vorige week minder iPhones in China te verkopen door de Chinese maatregelen. General Motors heeft 1 miljard dollar aan extra kosten doordat heffingen moeten worden betaald op geïmporteerd staal uit China. 

Volgend jaar zijn er presidentsverkiezingen en Trump wil de handelsoorlog vermoedelijk voor die tijd beëindigen. Maar ook de Chinezen staan onder druk. De Chinese groei, die in 2018 volgens de officiële statistieken 6,5 procent was, loopt terug. Volledige doorvoer van de heffingen zou China nog eens 0,7 procentpunt aan groei kunnen kosten. En dat kan de politieke stabiliteit in het land ondermijnen. Sinds de invoering van de heffingen is overigens de Chinese export naar de VS verder gestegen. Dat heeft deels te maken met een daling van de koers van hun munt yuan ten opzichte van de dollar, waardoor hun producten goedkoper zijn geworden.

Hoe gaan de onderhandelingen nu?

In de aanloop naar de onderhandelingen toonden de Chinezen goede wil door te verklaren dat ze niet langer dwarsliggen bij de overname van NXP door Qualcomm. Ook zullen ze de productie van de gevaarlijke drug fentanyl aan banden leggen. Ook hebben ze de bereidheid getoond weer sojabonen in de VS te kopen.

 Afgelopen maandag begon een eerste ronde van concrete gesprekken in de Chinese hoofdstad. Volgens een tweet van president Trump na de tweede dag ging het ‘erg goed’. De Amerikaanse minister van Landbouw en Handel Ted McKinney beperkte zich tot het commentaar ‘tot zo ver goed’.  ‘Een deal behoort zeker tot de mogelijkheden.’ 

Maar veel informatie over de voortgang is er niet. De Amerikaanse delegatie onder leiding van plaatsvervangend handelsgezant Jeffrey Gerrisch zou de eerste onderhandelingsronde dinsdag in Beijing afsluiten, maar had ook woensdag nog gesprekken. De Global Times, de Engelstalige spreekbuis van de Chinese communistische partij, noemde de gesprekken ‘positief’. De Chinese delegatie onder leiding van de onderminister voor Handel Wang Shouwen bestaat volgens de krant South China Morning Post uit een nietsontziend stel superonderhandelaars. Ook de Chinese vice-premier Liu He schoof aan – een teken van goede wil. De financiële markten zijn vooralsnog optimistisch over de mogelijkheden van een deal en reageerden met koersstijgingen.