Direct naar artikelinhoud
VERSLAGGEVERSCOLUMNIn Laren

Lenen bij de buren

Lenen bij de buren

Het is biljarten vanavond in grand café ’t Langenbaergh en op de warme vloer ligt een labrador. De weg naar het dorp is donker maar omlijst met kerstverlichting – geen vergelijk met de Zuidas, maar duidelijk gezelliger. Ook hier gaat het over geld: Eric en Doret hebben 120 duizend euro nodig, een beetje onwennig projecteren ze winst en omzet van hun bedrijf op een scherm. ‘We hebben nog geen Porsche’, zegt Eric, ‘maar wel een belegde boterham.’

Eric en Doret.

Ze bieden 6 procent rente. Voor dat bedrag had de bank ze vast geholpen maar ‘daar zijn we niet eens geweest’, zegt Eric. Liever bankieren ze met dorpsgenoten, familie, personeel. ‘Veel leuker.’

Gevaarlijker ook, zeg ik, want als het misgaat kijkt geen buurman je meer aan. ‘Ja. Dubbel spannend.’

Het is een idee van Patrick. Ze ­wonen bij elkaar in de straat. Als je buren bent, praat je anders over dingen, ook over geld. Richard Buitink heeft een financieel adviesbureau en is voorzitter van de dorpsraad. Eric van Putten heeft met ­Doret Geutjes een bedrijf in mantelzorg, Home Instead. Dat loopt goed, er is behoefte aan mantelzorg, zelfs in een streek waar mensen nog naar elkaar omkijken. Ze willen een tweede vestiging in de Achterhoek, met een kantoor in Lichtenvoorde en zoeken financiering voor de aanloopkosten.

‘Het is vrij rechtstreeks’, zegt ­Patrick.

‘De bank’, zegt Doret ‘is zo onpersoonlijk.’

‘Vertrouwen en betrokkenheid’, zegt Eric, ‘dat past ons wel.’

De baas van grootbank ING schoof van de week deemoedig aan in de Tweede Kamer die hem ging roosteren. Zijn bank hielp criminelen witwassen, maar is niet vervolgd. ‘Ik kan wel zeggen dat ik het heel erg vind’, zei de bankbaas, ‘wat daar fout is gegaan.’ Hij timede goed zijn pauzes, de mediatraining deed zijn werk en de Kamerleden hadden geen zin om uit te halen. ‘Wij willen gewoon trots kunnen zijn op het Nederlandse bankwezen’, zei iemand die zich namens de VVD in het parlement bevindt.

Iedereen is boos als een bankier te veel verdient, schreef verslaggever Koen Haegens, verbaasd over de kalme Kamerleden, maar zodra de vraag opduikt hoe het anders moet: ‘er komt geen antwoord’.

De grootbaas van de bank vertelde wel dat hij voortaan voort­durend in contact staat met de ­samenleving, al is ‘die samenleving voor mij persoonlijk wel iets groter dan Nederland’. Het kleine is hij ­uiteraard ontstegen.

Café ’t Langenbaergh in Laren

Met dat als achtergrond is het leuk luisteren naar Eric en Doret en Patrick, in een zaaltje van het café, met de biljartclub in actie en de ­labrador in slaap, in een klein dorp ergens in een klein land. Naast me zit Herman aantekeningen te ­maken. Die gaat instappen. ‘Je hebt toch het gevoel iets goeds te doen’, zegt hij. ‘En je kunt van dichtbij volgen wat er met je geld gebeurt.’

Komen we bij de cijfers. Minimale inleg 2.500 euro achtergestelde lening in HIT Achterhoek BV, 60 maanden looptijd, na 36 maanden terugbetaling in 8 gelijke delen. Slecht scenario: na 14 maanden break-even. Goed scenario: 6 maanden. 10.000 euro inleg is 2.325 euro opbrengst.

‘Bij de Rabobank’, zegt Richard, ‘krijg je 0,03 procent rente. Die ­begon trouwens ook zo: boeren die elkaar hielpen met geld.’

Eric zegt: ‘We gaan iets nieuws doen. Maar eigenlijk is het dus heel oud.’

Patrick.

Met elke deelnemer sluiten Eric en Doret een persoonlijke overeenkomst. Ze tekenen hoofdelijk mee. Het geeft een hoop administratie, zegt Patrick, voor het gemak waren ze beter naar een bank gegaan. ‘Ach’, zegt Eric, ‘gewoon klaarzetten in je telebankieromgeving, zo bewerkelijk is het niet’.

Doret vertelt over haar zieke oom die niet naar het verpleeghuis wilde – hij werd de eerste klant. Haar tante was zo moe van het mantelzorgen ‘ze keek niet meer over haar wallen heen’. Met Eric werd ze franchisenemer van Home Instead, een Amerikaans bedrijfsmodel dat niet-medische zorg ­levert met mensen uit de buurt. Kleinschalig en persoonlijk, in een zorglandschap dat listig wordt verkaveld door internationale investeringsmaatschappijen. Dus dat past wel, lenen in de buurt. ‘Maar het blijft een raar gevoel’, zegt Doret, ‘dat mensen zeggen: hier heb je mijn geld.’

Volgens het lichtbeeld dat ­Richard presenteert, krijgt een deelnemer 150 euro per kwartaal rente uitgekeerd.

‘Kun je toch lekker van uit eten’, zegt Herman.

Nog vragen?

‘Wie zijn jullie concurrenten?’

‘En als jullie nou failliet gaan?’

Ook lokaal geld is serieus geld, serieuzer nog dan het geld dat de grootbanken over de wereld schuiven. De baas van die bank zal z’n schouders ophalen over deze avond in dit café, maar wat hier gebeurt is wel iets tussen mensen, de factor die de banken gewoon vergeten zijn.

‘We gaan knallen’, zegt Eric ter afsluiting. ‘Mislukken is geen optie.’ En of we nog wat drinken aan de bar.