Miljoenen spiegeltjes en veel kleurtjes op een beveiligingshologram
Beveiligingshologrammen bestaan uit miljoenen kleine spiegeltjes die samen een driedimensionaal effect geven.
Je komt ze tegen als beveiligingsmateriaal op voorwerpen van bankbiljetten en creditcards tot concertkaartjes: hologrammen. Een laagje zilverfolie dat glinstert in alle kleuren van de regenboog.
Die zilverachtige kleur danken hologrammen aan de miljoenen kleine spiegeltjes waaruit ze bestaan. Kijk maar naar het – extreem ingezoomde – beeld hierboven. Hier vormen ze een ovaalvormig patroon, op een software-dvd van Microsoft.
Samen zorgen de spiegeltjes voor het bekende 3d-effect. Ze zijn namelijk allemaal net iets verschillend gedraaid. Daardoor reflecteren ze licht net op een andere manier naar je linkeroog dan naar je rechteroog, die daardoor allebei een verschillend beeld zien. Je hersenen interpreteren die verschillen als diepte: de 3d-illusie is geboren.
De olie-achtige kleuren ontstaan een beetje op een vergelijkbare manier. De spiegels splitsen het licht op in allerlei tinten, net zoals regendruppels bij een regenboog.
Hologrammen zijn zo populair als beveiligingsmiddel omdat ze lastig na te maken zijn.
Je kunt de spiegeltjes zien als een kopie van een soort driedimensionale foto van het object dat je ziet. Heb je de originele foto niet, dan is het hologram lastig te reproduceren.
Dat is al helemaal het geval als er sprake is van gedetailleerde afbeeldingen, zoals op bankbiljetten. Die brengt de Europese Centrale bank aan met specialistische, dure en commercieel niet verkrijgbare apparatuur. Pak er maar eens een briefje van tien euro bij. Daarop zie je in het zilver kleine afbeeldingen staan, onder andere van de Griekse godin Europa.
Op deze dvd (maar buiten de foto) blijkt overigens ook een Nederlands meesterwerk in een hologram verstopt te zitten, ontdekte een oplettende Windows-gebruiker met een sterke camera. Een piepklein schilderijtje van Johannes Vermeer - minder dan een millimeter groot.