Direct naar artikelinhoud
Klopt dit wel?

Van dit lettertype onthoud je teksten beter - Klopt dit wel?

Berichten verspreiden zich razendsnel, of ze nu kloppen of niet. Wij proberen de zin van de onzin te scheiden. Vandaag: nieuw lettertype doet teksten beter onthouden.

Van dit lettertype onthoud je teksten beter - Klopt dit wel?

Stel dat we een tekst beter zouden onthouden, simpelweg doordat hij in een ander lettertype was afgedrukt. Onderzoekers van de RMIT-universiteit in Melbourne beweren zo’n lettertype ontwikkeld te hebben. Het font heet Sans Forgetica, een naar links hangend lettertype met happen eruit. Een filmpje hierover trok veel aandacht op internet en haalde ook Nederlandse media als Kijk en Scientias.nl.

Klopt het?

De theorie achter het lettertype is dat we teksten beter onthouden als het een beetje moeite kost de letters te ontcijferen. Niet zo veel dat dit het lezen in de weg staat, maar net genoeg om ons beter te moeten concentreren. 

De resultaten van RMIT-onderzoek zijn nog niet gepubliceerd, maar de wetenschappers sturen ons wel alvast de belangrijkste resultaten. Ze beschrijven een experiment waarin 96 studenten twintig woordparen te lezen krijgen in vier verschillende fonts: een bestaand, klassiek ogend font (Albion) en drie lettertypes die lastiger te lezen zijn, waaronder het Sans Forgetica. Het filmpje suggereert dat de studenten beter onthouden welke woorden bij elkaar horen wanneer ze geschreven zijn in Sans Forgetica.

Maar dat blijkt niet te kloppen. In eerste instantie is er geen verschil tussen de lastig leesbare fonts. Pas als de onderzoekers de proefpersonen opdelen in een groep Australiërs en niet-Australiërs, blijkt Sans Forgetica ietsje beter te scoren dan de andere fantasiefonts. Nogal een ‘post-hoc-beslissing’, merkt hoogleraar neuropsychologie Roy Kessels van het Donders Instituut voor Brein, Cognitie en Gedrag hierover op, ‘niet iets waarover goed is nagedacht.’ Wat nog opmerkelijker is: de scores van Sans Forgetica en Albion verschillen helemaal niet.

Vervolgens leggen de onderzoekers ruim driehonderd studenten vijf langere teksten voor, waarvan telkens één paragraaf is gedrukt in Sans Forgetica. De rest van de tekst is in het bekende, schreefloze Arial gesteld. Daarna moeten de studenten tien multiplechoicevragen beantwoorden. De vragen over de paragrafen in Sans Forgetica beantwoorden ze maar ietsje beter.

Anna Bosman, hoogleraar onderwijskunde aan de Nijmeegse Radboud Universiteit, is niet onder de indruk. ‘Het verschil is bizar klein. Over een jaar horen we hier niets meer van.’ Ook andere experts zijn zeer sceptisch. Voor mensen die minder leesvaardig zijn dan studenten, kan een lastig font als Sans Forgetica juist een negatief effect hebben. Bovendien trekt een paragraaf in welk afwijkend lettertype dan ook extra aandacht, wat de verwerking kan beïnvloeden. Hoogleraar typografie Ann Bessemans van de universiteit van Hasselt: ‘Misschien heeft een heel ander lettertype dan Sans Forgetica wel precies hetzelfde effect.’

Eindoordeel

Er is geen overtuigend bewijs dat mensen teksten in Sans Forgetica beter onthouden.