Direct naar artikelinhoud
NieuwsVerdwenen Onderzeeër

Zoektocht naar verdwenen onderzeeër na een jaar geslaagd, nabestaanden eisen opheldering

De vermiste Argentijnse onderzeeboot San Juan is gevonden. De vraag is nu wat er precies is gebeurd en wie de boot en omgekomen bemanning gaat bergen. 

Het wrak van de ARA San Juan onderzeeër op de bodem van de Atlantische Oceaan.Beeld AFP

De speurtocht naar de Argentijnse onderzeeër San Juan die een jaar geleden zonk, was al bijna opgegeven. Na een zoekactie van twee maanden had het Noorse schip Seabed Constructor met maritieme deskundigen aan boord koers gezet richting de kust van Argentinië. Maar op vrijdag stuitten onbemande miniduikboten, die de experts al op tal van plekken in de Atlantische Oceaan hadden ingezet, plotseling op een scheepswrak met een lengte van zo’n zestig meter. Het lag ongeveer op 900 meter diepte, op zo’n 600 kilometer van de Argentijnse kust – ver de plaats waar de San Juan het laatste signaal uitzond.

Zaterdag bevestigde het Amerikaanse bedrijf Ocean Infinity, dat de zoekactie uitvoerde in opdracht van de Argentijnse regering, inderdaad de San Juan gevonden te hebben. Het marineschip was op 15 november 2017 verdwenen.

De scheepsramp is nog met raadselen omgeven. Nabestaanden van de 44 opvarenden, onder wie de eerste vrouwelijke Argentijnse marineofficier, eisten dit weekeinde dat de regering alles op alles zet om het scheepswrak te bergen en de toedracht van het ongeval vast te stellen. ‘Nu willen we weten wat er precies gebeurd is’, zei Yolanda Mediola, wier 28-jarige zoon aan boord was, tegen persbureau AFP. De nabestaanden willen dat grondig onderzocht wordt of de Argentijnse marine nalatig is geweest door de San Juan te laten uitvaren. Er zou al sprake zijn geweest van technische mankementen, en er was slechts zuurstof voor zes dagen aan boord. ‘Als er schuldigen zijn, moeten die bestraft worden’, aldus Mediola.

De Argentijnse marine repareert de ARA San Juan onderzeeër in 2013.Beeld Getty Images

Problemen

De onderzeeër van Duitse makelij deed mee aan een militaire oefening toen de Argentijnse marine, iets meer dan een jaar geleden, het contact met de San Juan verloor. Kort tevoren had het schip ‘elektronische problemen’ gemeld. Daarop kreeg de kapitein de opdracht om onmiddellijk af te stevenen op de marinehaven in Mar del Plata, ten zuiden van de hoofdstad Buenos Aires. In zijn laatste contact met het vasteland meldde de kapitein dat het goed ging met hem en zijn bemanning.

Acht dagen later meldde een in Wenen gevestigde internationale organisatie die onder meer toeziet op ondergrondse kernproeven, dat er een verdacht geluid was geregistreerd. Volgens de Argentijnse marine ging het mogelijk om een explosie aan boord van het vaartuig. Een marinewoordvoerder verklaarde later dat er waarschijnlijk kortsluiting was ontstaan. Water zou het schip zijn binnengedrongen via het hoogste punt, dat gebruikt wordt om lucht binnen te laten als het zich aan de oppervlakte bevindt.

De Argentijnse marine stopte een reddingsactie na twee weken. Dat zette kwaad bloed bij familieleden van de opvarenden. Er volgende nog een zoektocht van enkele maanden, in samenwerking met dertien andere landen.

Het wrak van de ARA San Juan onderzeeër op de bodem van de Atlantische Oceaan.Beeld AFP

 Ocean Infinity

In september schakelde de regering het bedrijf Ocean Infinity uit Houston in, dat twee maanden lang naar het wrak zou mogen zoeken. De onderneming beschikt naar eigen zeggen over ‘de meest geavanceerde technologie ter wereld’ om oceaan-onderzoek te doen. Onbemande bootjes, uitgerust met onder meer sonarapparatuur en camera’s, kunnen op duizenden meters onder het wateroppervlak opereren. Het bedrijf zou door Argentinië alleen maar betaald worden na een geslaagde zoektocht. De onderneming werd eerder, tevergeefs, ingeschakeld door Maleisië bij het opsporen van het vliegtuig dat in 2014 verdween boven de Indische Oceaan. 

De kans is groot dat Ocean Infinity door de Argentijnse regering zal worden uitgenodigd voor de berging van de San Juan. Minister van Defensie Oscar Aguad zei dit weekeinde dat zijn land niet de benodigde technologie heeft om zelf een zo’n operatie uit te voeren. Ocean Infinity zegt te beschikken over apparatuur om ‘zware objecten’ van de zeebodem te tillen. Nabestaanden biedt dat hoop. Een van hen, Luis Antonio Niz, zei tegen persbureau AP: ‘We weten dat ze het kunnen, dat hebben ze ons verteld’.

 Ocean Infinity
Beeld de Volkskrant