Ajax haalde de veronderstelde kroonprins van het trainersgilde binnen, beslechtte een interne machtsstrijd en kocht eindelijk een uitstekende linksback. Feyenoord was verlost van de topzware Champions League, dacht te kunnen profiteren van de daar opgedane lessen en voelde zich gesterkt door de aanstaande terugkeer van ex-wereldtopper Robin van Persie die vandaag voor het eerst meetraint. Beide clubs sloten de eerste seizoenshelft af met goed spel en dito resultaten en kenden geslaagde trainingskampen in Zuid-Europa.

En toch was de Klassieker, vooral voor rust, bijzonder matig van kwaliteit, net als eind oktober in De Kuip.

'Een gedrocht', schreef deze krant over Feyenoord-Ajax. 'Een flipperkast is een oase van rust vergeleken met dit snelwegvoetbal.'

Woorden van gelijke strekking drongen zich op na het treffen in de Arena. Weer won Ajax, toen met 1-4, nu met 2-0. Logisch, want dat heeft gewoon de betere selectie. Technisch beter, vernuftiger in balbezit, meer snelheid en veel meer bravoure. Dat het spel zo kwaliteitsarm was, moest dus eigenlijk vooral de thuisclub zich aantrekken.

De zege kwam in een vloek en een zucht tot stand tijdens een fase na rust van hooguit een minuut of tien met eindelijk de juiste positiewisselingen op de flank, wat zuiverheid in de passing en doeltreffende acties van middenvelder Van de Beek en spits Huntelaar. Ajax trekt een sterke serie door (22 punten in de laatste acht duels), maar had een misschien nog veel grotere mentale dreun kunnen uitdelen aan koploper PSV.

Fijnzinnig voetbal

Vooral de eerste helft was weerzinwekkend. Beide ploegen waren in shirts met daarop steunbetuigingen aan Feyenoord-icoon Van Hanegem, die kampt met prostaatkanker, het veld opgekomen. Een prachtig gebaar. Maar een vleugje van de rust, het overzicht, de techniek en slimheid van de voetballer Van Hanegem werd nauwelijks tentoongespreid.

Al vrij rap was er net als in De Kuip sprake van een potje houthakken, van spelers die over het veld vlogen of hardhandig doorliepen, op jacht naar de ledematen van de opponent. Vier gele kaarten trok scheidsrechter Kuipers al voor rust, en dan was de leidsman nog mild voor Ajax-middenvelder Ziyech en Feyenoord-middenvelder Toornstra.

De strijdlust ging ten koste van de accuratesse. Zelfs de begaafde linkervoeten van architect Ziyech en Feyenoord-topscorer Berghuis misten precisie, te veel energie ging verloren aan tackles en opstootjes.

Waar Feyenoord zonder een goede Berghuis feitelijk vleugellam is, heeft Ajax meer wapens. Buitenspelers Neres en Kluivert hadden echter moeite met Feyenoordbacks Malacia en St. Juste. Ajax had alsnog de controle over de wedstrijd, doch deed niet wat het goed kan: snel combineren, doorbewegen, elkaar lanceren, rustig blijven, kansen scheppen en die afmaken.

De verdienste van Feyenoord? Dat hield het aardig compact, maar het was schrijnend hoe volkomen ideeënloos de ploeg van Van Bronckhorst aan de bal opereerde. De mindset klopte niet. Hoor hoe Toornstra na afloop tevreden was over de eerste helft waarin Feyenoord, dat moest winnen om nog een sprankje hoop op titelprolongatie te mogen koesteren, al de onderliggende, afwachtende partij was.

Dat is kennelijk het hoogst haalbare tegen Ajax voor de regerend kampioen met zijn Champions League-bagage: tegenhouden en hopen op een zeldzame kans. Die kwam zowaar voor Berghuis vlak voor rust na de enige geslaagde dieptepass van linksbuiten Boëtius, maar Ajax-keeper Onana pakte Berghuis' kopbal bekwaam.

Ajax kwam verdedigend verder niet in de problemen. Naast de indrukwekkende Argentijnse debutant Tagliafico waren ook Veltman en De Ligt goed. Die laatste zal, als hij zich op deze wijze doorontwikkelt, het verst komen van allemaal. Jørgensen, Feyenoord-aas van vorig seizoen, had geen schijn van kans tegen De Ligt en incasseerde na een klein uur zijn tweede gele kaart na zijn derde opzichtige charge.

'Gek genoeg hielp dat ons niet', constateerde De Ligt geïrriteerd na afloop. Ajax zakte weer weg in slordigheid na de beslissende tussensprint kort na rust toen eerst linksback Tagliafico en drie minuten later rechtsback Veltman sterk opkwamen, waarna Van de Beek (na een korte dribbel) en Huntelaar (koppend) konden scoren.

Van Persie wacht de zware taak om Feyenoord nog een acceptabel seizoenslot te bezorgen. Eind deze maand speelt Feye- noord thuis in de kwartfinale van de beker tegen koploper PSV. Coach Van Bronckhorst kon niet anders dan het bekertoernooi nu tot topprioriteit te verheffen. En het is pas januari.

Op het oog leek er weinig veranderd. Nog steeds stond er een blanke, kale man in een zwarte Ajax-coachjas langs de lijn. Nog steeds voltrok het spel van Ajax zich met horten en stoten. En ook in de nabeschouwing kwamen weinig verschillen naar voren tussen de exact een maand geleden ontslagen Marcel Keizer en diens opvolger Erik ten Hag. De nadruk lag op 'de controle die Ajax de hele wedstrijd had', over de nagekomen tactische afspraken en het 'herkennen van momenten om te versnellen'. Alleen het stemgeluid verschilt. Keizer praat plat Amsterdams, Ten Hag met een Twents accent.

Navraag bij de spelers leert dat Ten Hag wat langer traint en nog meer nadruk legt op de positionele bezetting dan Keizer. Logisch: hij heeft minder tijd gekregen om zijn visie over te brengen.

Ten Hag, die met Ajax volgende week zijn oude club FC Utrecht treft, was een blij man na zijn debuut. Hij vertelde over de tip die hij in de rust gaf om de buitenspelers van Ajax meer één tegen één met hun tegenstander te laten komen. 'Dat leidde tot twee goals.' Nerveus was de oud-trainer van Go Ahead Eagles, Bayern München II en FC Utrecht niet geweest, verklaarde hij. 'Zenuwen? Ik heb geen zenuwen.'