Geven CDA, D66 en ChristenUnie de discretionaire bevoegdheid op in ruil voor een ruimer kinderpardon?

Hier zijn uw Dagkoersen.

Minder dan 17 uur is er te gaan voordat woensdagochtend de bel luidt voor het Tweede Kamerdebat over het kinderpardon. Dat is minder dan 17 uur voor de coalitie om te proberen daar eensgezind te verschijnen met de contouren van een nieuwe regeling. Het alternatief, verdeeld het debat in gaan, kan immers desastreuze gevolgen hebben voor de stabiliteit van het kabinet.

Terwijl de oppositie zich al likkebaardend opmaakte voor het debat, leek de VVD vanmiddag na het wekelijkse fractieberaad zowaar een opening te bieden: over het openbreken van het regeerakkoord valt te praten. Maar niets voor niets, er moet wel een forse uitruil tegenover staan.  Zouden de coalitiepartners bijvoorbeeld bereid zijn de discretionaire bevoegdheid weg te halen bij de staatssecretaris?

Maar of dat nou wel een serieuze optie is voor de andere drie partijen, valt te betwijfelen. De discretionaire bevoegdheid is immers hét instrument dat kan worden ingezet in kafkaëske situaties, waarin geen enkele wet kan voorzien. Zoals CDA’er Gerd Leers, een van de vorige verantwoordelijke bewindslieden, nog niet zo lang geleden uitlegde: ‘Het asielbeleid is gegoten in regels. Dat is politiek, maar er zijn altijd gevallen die buiten de politieke werkelijkheid vallen.’

Zouden D66 en ChristenUnie bereid zijn om dat instrument op de helling te zetten, wetend dat zelfs hun opponent in dit dispuut, VVD’er Klaas Dijkhoff, als staatssecretaris via de bevoegdheid een ‘genadescore’ haalde van 30 procent? Erkende ijveraars voor een soepeler kinderpardon lieten alvast weten dat zij niet enthousiast zijn.

En let op: toen de VVD dit voorstel in het najaar  al eens lanceerde, reageerde CU-Kamerlid Voordewind als door een wesp gestoken: ‘De VVD wil in feite een verbod op barmhartigheid.’

Na een pauze voor de stemmingen , rond vier uur vanmiddag, zijn de onderhandelingen binnen de coalitie inmiddels weer hervat. Over de vorderingen wilden de onderhandelaars niets kwijt. 

De dubbele achternaam is nu voorbehouden aan sjieke geslachten, patriciërs en adel. Denk aan de Van Haersma Buma's of de Van Oranje Nassaus. Dat gaat veranderen als het aan de Tweede Kamer ligt. Een motie om kinderen de mogelijkheid te geven de familienaam van beide ouders te dragen, werd vanmiddag aangenomen. 

Sterker nog,  vindt de Kamer: het hele naamrecht moet gemoderniseerd. Want het gaat om echte, praktische problemen. Mensen met twee of meer nationaliteiten worden nu soms in die verschillende vaderlanden onder andere namen geregistreerd. In Griekenland, Polen en Rusland is de achternaam gekoppeld aan het geslacht: Romanov voor mannen en Romanova voor vrouwen. Een dochter krijgt in Nederland meestal de achternaam van de vader. Als dat Romanov is kan dat voor misverstanden zorgen. Het wordt nog complexer als het om mensen gaat uit landen waar personen namenreeksen hebben zoals Afghanistan, Egypte en Somalië. Denk aan Ayaan Hirsi Ali die bij haar vertrek uit de Nederlandse politiek haar Somalische namenreeks reciteerde.

Tien jaar geleden adviseerde de ‘Werkgroep liberalisering naamrecht’ al modernisering. Door de financiële crisis was er sindsdien geen aandacht voor. D66 heeft het uit een la getrokken en nu dus een meerderheid georganiseerd. Of het kabinet daar snel werk van gaat maken, is nog niet duidelijk. 

Fiscaal pardon
Een eerste poging van de Tweede Kamer om grip te krijgen op de personeelstekorten bij de Belastingdienst, liep vanmiddag stuk op de goedgemutstheid van staatssecretaris Menno Snel. Hij adviseerde de Kamer zich niet al te veel zorgen te maken over het zogeheten ‘fiscaal pardon’: de aangiften van mkb’ers worden heus wel gecontroleerd, de Belastingdienst maakt slechts onderscheid op basis van risico. In Snels woorden: ‘Risicovolle constructies worden allemaal door ons getoetst.’ De oppositie kon dat niet geloven, maar het Vragenuur bleek te kort om er dieper op in te gaan. Een langer debat zal snel volgen. 

Aangenomen
Uiteindelijk toch nog snel aangenomen: de noodwet die Nederland voor chaos moet behoeden als er een Brexit zonder afspraken komt. Het kabinet krijgt in dat geval de bevoegdheid om noodmaatregelen te nemen zonder tussenkomst van het parlement. Een Kamermeerderheid dwong wel af dat die situatie niet langer dan zes maanden duurt en dat geen enkel besluit mag botsen met de Grondwet. Elke maatregel moet bovendien binnen tien weken alsnog met terugwerkende kracht door het parlement worden goedgekeurd, anders vervalt die.