NOS trekt Soros-profiel in omdat ‘kritiek zich bleef richten op oorspronkelijke stuk, niet de aangepaste versie’
De NOS heeft een profiel van de Hongaars-Amerikaanse miljardair George Soros (88) van de site gehaald. Het stuk, verschenen op 21 oktober, werd veelvuldig bekritiseerd vanwege het vermeende antisemitische karakter ervan. Volgens Marcel Gelauff, hoofdredacteur van NOS Nieuws, is het de eerste keer dat de omroep een artikel van de site verwijdert.
‘Het voldeed niet aan de journalistieke normen van de NOS’, zegt Gelauff. De bronvermelding deugde niet en er stonden feitelijke fouten en pijnlijke en kwetsbare verwoordingen in’, aldus een verklaring van Gelauff op de NOS-site.
Met pijnlijke en kwetsbare verwoordingen doelt Gelauff op de meest bekritiseerde alinea, die eerder al werd geschrapt. Daarin stond: ‘De jood Soros steunt organisaties die regeringen openlijk bekritiseren en heeft zijn tentakels ver uitgestrekt in zowel de Europese als de Amerikaanse politiek. En dat moet stoppen, vinden zijn tegenstanders.’
Octopus
Dit deed denken aan nazipropaganda. Zo tekende nazi-aanhanger en cartoonist Josef Plank in 1938 de Britse premier Winston Churchill als joodse octopus die zijn tentakels over de wereld uitwerpt. ‘Je kon die alinea lezen met het idee dat dit de mening van de NOS is, terwijl het de bedoeling was dat duidelijk werd gemaakt hoe Soros door tegenstanders werd geframed’, zegt Gelauff.
Ook de bronvermelding voldeed niet, aldus Gelauff. ‘In het artikel staat dat dingen over Soros gezegd worden. Dan moet je ook duidelijk maken wie dat precies gezegd heeft en wanneer. Maar dat stond er niet. Ook werd verwezen naar dubieuze sites. Dat was om aan te tonen hoe tegenstanders van Soros over hem denken, maar dat stond er niet bij.’ Wat betreft de feitelijke fouten zouden er uitspraken ten onrechte aan Soros en de Hongaarse premier Orbán zijn toegeschreven. Om welke uitspraken het gaat, zegt Gelauff niet. ‘Ik wil me niet begeven in wat precies wel of niet gezegd is.’
Discussie
Gelauff heeft lang nagedacht over het besluit. ‘Een kwestie van transparantie. Als je een artikel weghaalt waar veel discussie over is, kun je er niet meer over praten. Daarom hebben we het in eerste instantie alleen verbeterd. Maar omdat we merkten dat de kritiek zich nog steeds richtte op het oorspronkelijke stuk, hebben we toch besloten het weg te halen.’
De werkwijze van de NOS verandert door de kwestie. ‘Zo’n profiel is anders dan een nieuwsbericht over een brand in Nijmegen. We hebben ons afgevraagd: hoe kan het nou dat zo’n gevoelig artikel op deze manier tot stand gekomen is? We denken het te kunnen voorkomen door nog vaker specialisten naar gevoelige onderwerpen te laten kijken.’
De aanleiding voor het profiel was een bom die in de brievenbus van Soros in New York werd gevonden. In nationalistische kringen heeft Soros, over wie veel complottheorieën de ronde doen, veel vijanden. Zij hekelen zijn steun voor organisaties die zich inzetten voor liberale samenlevingen, al heeft hun kritiek op hem ook vaak een antisemitische lading.