‘Lemmingencoup’ van brexiteers mislukt - te weinig brieven van Conservatieve fractieleden
Wat een anti-Maycoup had moeten worden, bleek uiteindelijk een veredelde scène uit de komische televisieserie Dad’s Army. In een persconferentie heeft Jacob Rees-Mogg, de plechtstatige leider van de Conservatieve brexiteers, dinsdag toegegeven dat er bij lange na niet genoeg brieven zijn geschreven door fractieleden die May nu al willen vervangen.
Het is een echec voor de European Research Group (ERG), de pressiegroep binnen de Conservatieve regeringspartij die een zo hard mogelijke Brexit verlangt. ‘Wanneer niemand anders volgt’, had Rees-Mogg een week geleden gezegd na het indienen van zijn anti-Maybrief, ‘ wanneer je mensen leidt en iedereen zich in de kasten verbergt, dat zou geen goede positie zijn om in te verkeren.’
Dat is precies de positie waarin deze neo-Victoriaanse politicus verkeert. Helemaal alleen is hij niet. Inmiddels hebben 26 Conservatieve fractieleden een brief ingediend, maar pas bij het aantal van 48 komt er een strijd om het leiderschap van de kwakkelende partij. Rees-Mogg beweerde dat ‘geduld een deugd is, en een deugd een zegening’.
Grote namen ontbreken nog, zoals die van de oud-ministers Boris Johnson, David Davis en Iain Duncan Smith. Ook oudgediende John Redwood, vanwege zijn koele voorkomen en intonatie ‘de vulkaan’ genoemd, heeft nog geen beroep gedaan op de Royal Mail. Sommige kamerleden hebben tijdens het weekeinde de indruk gekregen dat hun kiezers niet zitten te wachten op een coup. Een prominente Tory zei dat ‘een plaagstoot van een groep mannen van middelbare leeftijd, onder leiding van twee schattig sprekende Old Etonians, tegen een hardwerkende vrouw’ slecht overkomt.
Kapitein Mainwairing
Onderling zijn de ‘Jacobijnen’ niet eens over de te volgen strategie. De jongere generatie wil snel actie, terwijl de ouderen liever wachten tot het parlement een einde heeft gemaakt aan Mays ontwerpakkoord. Ook over wie haar zou moeten opvolgen is men het niet eens. Brexit-mastermind Steve Baker heeft gezegd dat het een sowieso een brexiteer moet zijn, desnoods middels loting aangewezen. Er vielen referenties naar komische oorlogsseries als Blackadder en Dad’s Army. Met zelfspot zei Rees-Mogg een liefhebber te zijn van kapitein Mainwairing, de hoogdravende wat onbekwame officier uit laatstgenoemde reeks.
Een anoniem gebleven bewindsman was niet onder de indruk van de gevreesde ERG. ‘Deze eikels kunnen niet eens een drankgelag in een brouwerij organiseren, en dan willen ze het land besturen’, liet hij Engelse journalisten weten. Labour-kamerleden, ervaren in mislukte couppogingen, maakten zich ook vrolijk. ‘Zelfs onze verdomd nutteloze coup verliep beter’, zei een discipel van Blair. Volgens critici had May de ERG al veel eerder moeten negeren, iets wat de conservatieve anti-brexiteer Matthew Parris al tijden roept in The Times.
Waar de brexiteers vooralsnog onschadelijk zijn, heeft de DUP wel van zich laten spreken. De Noord-Ierse gedoogpartner van Mays regering heeft uit ongenoegen met het voorgestelde Brexitakkoord voor een begrotingsamendement over kinderarmoede gestemd. De regering werd uiteindelijk gered omdat Labour-politici, onder wie leider Jeremy Corbyn, belangrijkere verplichtingen hadden. May had de DUP een miljard pond gegeven in ruil voor gedoogsteun. Onduidelijk is wat er nu met dat geld, deels uitgegeven, moet gebeuren.