Moeten stiefkinderen meer belasting over een erfenis betalen?
Mijn huidige vrouw wil haar bezit nalaten aan de kinderen uit mijn eerdere huwelijk. Moeten die later over haar erfenis meer belasting betalen dan over de mijne? Mijn vrouw heeft zelf geen kinderen.
Dat komt wel goed, als uw vrouw deze kinderen opneemt in haar testament als erfgenaam.
De kinderen uit uw eerste huwelijk komen waarschijnlijk regelmatig bij u beiden op bezoek. Het is logisch dat uw vrouw een goede band met hen krijgt. Uw kleinkinderen zullen haar aanspreken als oma.
Uw kinderen zijn geen bloedverwanten van uw vrouw, maar aanverwant. Dat is een relatie die ook door de wet wordt erkend. Een aanverwante betaalt evenveel erfbelasting als een kind, maar is niet automatisch erfgenaam. Daar is een testament voor nodig.
Moet uw vrouw de kinderen dan niet hebben opgevoed? Nee, dat is niet nodig. Als zij met u getrouwd is, worden uw kinderen vanzelf familie.
De wet is tegenwoordig ruimhartig als u niet met elkaar getrouwd bent, maar alleen maar samenwoont. De kinderen worden ook aanverwant als u officieel samenwoont. U moet dan een samenlevingscontract hebben en minstens een halfjaar op hetzelfde adres zijn ingeschreven bij de gemeente. Zonder zo’n contract moet u minstens vijf jaar onafgebroken op hetzelfde adres gewoond hebben en ingeschreven zijn geweest om erkend te worden als samenwonenden.
Uw vrouw kan dus besluiten uw kinderen op te nemen in haar testament. Maar wat gebeurt er als u later gaat scheiden? Raakt uw vrouw dan ook de verbondenheid met uw kinderen kwijt? In ieder geval niet vanuit het erfrecht; uw kinderen houden dezelfde gunstige belastingtarieven als daarvoor.
Dat is niet het geval als u alleen maar samenwoonde en uit elkaar gaat zonder ooit getrouwd te zijn geweest. Dan verliezen uw kinderen hun status van aanverwanten en moeten ze het volle pond aan erfbelasting betalen over de erfenis van uw ex-vriendin. Dat is 30 tot 40 procent belasting, in plaats van 10 tot 20 procent voor (stief)kinderen.
Wordt uw relatie als samenwoners verbroken door uw overlijden, dan blijven de kinderen wel aanverwanten van uw vriendin.
Als u beiden kinderloos zou zijn, kunt u pleegkinderen nemen. Bij pleegkinderen geldt wel de voorwaarde dat u ze moet hebben opgevoed om hen fiscaal gunstig geld na te laten. U moet een pleegkind voor zijn 21ste verjaardag minstens vijf jaar onderhouden hebben.
Zou u allebei kinderen hebben uit een eerder huwelijk, dan kunt u twee testamenten opmaken waarin de stiefkinderen als erfgenaam worden opgenomen. Dat kan onder voorwaarde dat beiden zich aan de afspraak houden. Zodat het niet kan gebeuren dat een van de twee zich bedenkt en na het overlijden van de ander besluit de stiefkinderen toch uit het testament te schrappen. Dan hebben de eigen kinderen wel geërfd zonder dat daar iets tegenover staat.
Dat is het mooie van een goed testament: zonder wantrouwen uit te spreken, kun je voorkomen dat de ander later in de verleiding komt het eigenbelang voorop te zetten.
Zelf een vraag aan Reinout? Geldvraag@volkskrant.nl