Van kleuterschool tot universiteit: het hele onderwijs staakt op 15 maart

De staking wordt gesteund door alle actiegroepen van de verschillende sectoren, zoals PO in Actie en WO in Actie. Vakbond CNV Onderwijs doet niet mee.

De problemen stapelen zich op in het onderwijs, zegt AOb-voorzitter Liesbeth Verheggen in een interview met de Volkskrant. ‘De werkdruk is in alle sectoren te hoog. Op basis- en middelbare scholen en in het mbo zie je de lerarentekorten oplopen. De stakingsbereidheid onder onze leden is hoog.’

De AOb, met circa 84 duizend leden de grootste onderwijsbond, wil dat het kabinet de komende jaren een flink bedrag vrijmaakt voor hogere salarissen en werkdrukverlaging. Dit jaar alleen al moet er van de bonden bijna 3 miljard euro bij voor het hele onderwijs. Dat bedrag loopt in de jaren daarna op. Ter vergelijking: in 2018 bedroeg de totale onderwijsbegroting ruim 30 miljard.

Hoger salaris

De staking volgt op een reeks acties in het basisonderwijs de afgelopen twee jaar op initiatief van lerarenactiegroep PO in Actie. De leraren eisen – nog altijd – verlaging van de werkdruk en een hoger salaris. De vonk sloeg over naar andere sectoren in het onderwijs: leraren op de middelbare school, mbo, hbo en de universiteit mobiliseerden zich ook in actiegroepen - met wisselend succes.

Nu wil de AOb met FNV Onderwijs en Onderzoek (de twee bonden vertegenwoordigen samen alle sectoren in het onderwijs) al het onderwijspersoneel naar het Malieveld krijgen. Het zou de eerste keer zijn dat het hele onderwijs in Nederland staakt. Actiegroepen als PO- en VO in Actie steunen de staking allemaal.

Een brede onderwijsstaking kan effectief zijn, zegt de in stakingen gespecialiseerde historicus Sjaak van der Velden van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis. ‘Natuurlijk heeft elke sector andere eisen, maar dat iedereen, van kleuterjuf tot hoogleraar, meedoet is een sterk signaal dat er echt iets aan de hand is.’

Afwachten

CNV Onderwijs – met ruim 50 duizend leden de op één na grootste onderwijsbond – doet niet mee met de staking. ‘Ik vind dit geen goed moment’, zegt voorzitter Loek Schueler. ‘Momenteel zit ik midden in de onderhandelingen om meer geld te krijgen voor schoolleiders, leraren en conciërges in het primair onderwijs. Daarvan wil ik de uitslag graag even afwachten.’ Staken is volgens Schueler een ultiem middel. ‘Ik zie niet in waarom we ouders, studenten en leerlingen daar nu mee zouden belasten.’

Het ministerie van Onderwijs wil nog niet reageren op de aangekondigde acties. Wel wijst een woordvoerder op de extra investeringen dit het kabinet uittrekt voor onderwijs. ‘Het onderwijs is de sector die er deze kabinetsperiode het meeste bij krijgt.’ Voor dit jaar gaat het om een bedrag van 831 miljoen. Het merendeel daarvan werd vrijgemaakt naar aanleiding van de eerdere stakingen in het basisonderwijs. Minister Slob (Onderwijs) liet deze zomer weten dat het onderwijs er niets meer bij krijgt deze kabinetsperiode.

Onderwijsinstellingen zelf zeggen de zorgen over het onderwijs te delen, maar de staking niet te steunen. ‘Dat is aan individuele schoolbesturen zelf’, zegt een woordvoerder van de PO-raad, de organisatie van schoolbesturen in het basisonderwijs. De Vereniging van Universiteiten (VSNU) heeft begrip voor de oproep van de bonden, zegt woordvoerder Bart Pierik. ‘Er is sprake van uitholling van het onderwijsbudget, dat geldt in elk geval voor universiteiten. Maar het is voor ons belangrijk dat studenten zo min mogelijk last hebben van stakingen.’