Direct naar artikelinhoud
ReportageDover

Met tientallen vrachtwagens testten de Britten – tevergeefs – wat een No Deal zou betekenen in Dover

Een muurschildering van de Britse artiest Banksy en een groepje vrachtwagens in Dover.Beeld AFP

Op de eerste werkdag van het jaar hielden de Britten in Dover een stresstest met tientallen vrachtwagens. Officieel om te zien hoe het vrachtwagenverkeer zich op de drukke transportroute houdt in het geval van een No Deal. Weggegooid belastinggeld, vinden anti-brexiteers. ‘De fileoefening moet de meest zinloze vorm van doen alsof zijn die de regering heeft getoond.’

TNT. Fijavz. Kreiss. Gatti. Krone. FedEx. Unterer. Ekol. Soepel draaien de vrachtwagens uit alle hoeken van Europa de haven van Dover in en uit, over de Jubilee-rotonde, langs de Witte Kliffen met daarop het kasteel. Dan opeens, tegen enen, komt er een trage processie van Eddie Stobart en andere Engelse transporteurs vanaf het binnenland aangereden. De vrachtwagens, met nummers achter de voorruiten, rijden niet richting de veerboot van P&Q, maar voltooien de rotonde en keren terug waar ze vandaan kwamen.

Deze langzaam rijdende tot stilstaande verkeersoptocht was bedacht door de Britse minister van Transport, Chris Grayling. Volgens de officiële lezing wilde hij nagaan hoe het vrachtwagenverkeer zich na 29 maart houdt in het geval van een No Deal – het scenario waarbij het Verenigd Koninkrijk zonder verdere afspraken over handel en grensprocedures de Europese Unie verlaat.

Bij een harde Brexit zouden in de ochtendspits en rond het middaguur 150 vrachtwagens van het ruim vier jaar geleden gesloten vliegveld Manston naar de haven van Dover rijden, een rit van 32 kilometer over de A256, een provinciale weg. Manston zou dan namelijk als parkeerplaats dienen met zesduizend plekken, omdat er in Dover geen ruimte is om alle vrachtauto’s op te vangen die moeten wachten op de inspectie die de Fransen hoogstwaarschijnlijk opnieuw zullen invoeren.

Het ware doel van de optocht: Brussel tonen dat de Britten een No Deal serieus nemen, en erop voorbereid zijn.

Zevenduizend vrachtwagens per dag

Twee maanden geleden baarde toenmalig Brexit-minister Dominic Raab opzien met de bewering dat hij nooit beseft heeft hoe belangrijk de Dover-Calais-verbinding is voor de handel met het vasteland. Hij bleek niet te weten dat 17 procent van de Britse handel langs deze havenplaats gaat. Elke dag passeren er ruim zevenduizend vrachtwagens, een aantal dat ondanks de concurrentie met de Kanaaltunnel groeit. Alleen al de Britse tak van Honda is dagelijks afhankelijk van ladingen die in 350 verschillende vrachtwagens het eiland op worden gereden.

Wat de brexiteers betreft kan deze handel ook bij een No Deal ongestoord doorgaan, maar de verwachting is dat de Fransen elke vrachtwagen willen inspecteren. En zo kwam Grayling, over wiens competentie al tijden twijfels bestaan, op het idee op de eerste werkdag van 2019 een test te houden voor Operation Brock. Exact 234 jaar nadat Jean-Pierre Blanchard vanaf Dover Castle voor het eerst met een gasballon Het Kanaal over vloog, een tocht die tweeënhalf uur duurde. Minder soepel verliep de logistieke test. Slechts 89 van de 150 vrachtwagenchauffeurs, die 500 euro zouden krijgen voor hun deelname, kwamen opdagen en de tocht ging een kwartier te laat van start. Verkeersregelaars kregen onderling ruzie.

De twee optochten, waar ook vuilnis- en verhuiswagens aan meededen, duurden beide een kleine veertig minuten. Omdat het ministerie de oefening van tevoren had aangekondigd, vermeden automobilisten de A256 – die leidt langs het iconische plaatsje Sandwich – waardoor het rustiger was dan gebruikelijk. Volgens de Britse Belangenvereniging van het Vrachtverkeer ging het over een cosmetische operatie, die geen reëel beeld gaf van de logistieke problemen bij een akkoordloos vertrek uit de Europese Unie.

Op de muurschildering in Dover is een arbeider te zien die een ster van de vlag van de Europese Unie beitelt.Beeld AP

Verkwisting

Politici die tegen Brexit zijn, spraken over het weggooien van belastinggeld. ‘De fileoefening moet de meest zinloze vorm van doen alsof zijn die de regering heeft getoond’, aldus kamerlid Tom Drake. ‘Wat moet de rest van de wereld hiervan denken? Dat het Verenigd Koninkrijk hiervoor wil kiezen boven een lidmaatschap van de douane-unie?’ Vorige week werd bewindsman Grayling, een gematigde Brexiteer, al in verlegenheid gebracht toen bleek dat een Britse rederij die de Britten na een No Deal moet bevoorraden, veerschepen noch personeel bezit.

Op de ochtend waarop de regering tevergeefs probeerde een fatsoenlijke verkeersopstopping te organiseren, liet ook Boris Johnson van zich horen. De zorgeloze Brexiteer beweerde dat de regering tijd verdoet met het bang maken van de bevolking. Zo zijn er waarschuwingen voor een schaarste aan Mars-repen als het op een No Deal uitdraait, en voor gebrek aan schoonmakers in restaurants. Johnson zei te vertrouwen op het ‘instinctieve vermogen’ van zijn landgenoten bij ‘het onderscheiden van feiten en onzin’.

Dat gevoel is ook aanwezig in de Cinque Port Arms, een bijna vier eeuwen oude pub in de haven van Dover. ‘Zo’n oefening, die is helemaal nergens voor nodig. Geldverkwisting’, oordeelt Vicky, een landlady van in de veertig. ‘We zijn hier wel verstoppingen gewend. Als de Fransen weer eens staken bijvoorbeeld. We hebben voor onafhankelijkheid gestemd en we moeten ons niet laten afschrikken. Uiteindelijk zal een No Deal wel met een sisser aflopen. Weet je, ik verheug me enorm op 29 maart, of er een akkoord ligt of niet.’

Dan gaat ze naar buiten voor een sigaret. Voorbij rijdt een vrachtwagen van Active Transport, terugkerend van deelname aan de test. Don’t worry, be happy staat op de zijkant van het witte gevaarte.