Sterren van het vervallen Cuba

Uitblinken, een bijzonder talent hebben en toch leven in deplorabele omstandigheden. Precies die tegenstelling vond en zocht glossyfotograaf Katinka Herbert in het communistische Cuba.

De drieling Marcos, Cesar and Angel Ramirez, dansers van het nationale ballet van Cuba, poseren op een plek die inmiddels door het groen dreigt te worden overwoekerd.

Wie in een vrij land wordt geboren en internationale roem verwerft als sporter, danser of muzikant, weet dat thuis het leven nooit meer hetzelfde zal zijn. Bepaald anders kan het gaan als je na een reeks internationale successen teruggaat naar een communistische dictatuur. Luxe en glamour zijn er buitengewoon schaars, en doorgaans gereserveerd voor de elite van de partij.

De Roemeense turnster Nadia Comaneci won vijf keer goud op de Olympische Spelen van 1976 in Montreal, maar bracht de jaren tot haar vlucht naar de Verenigde Staten goeddeels door in dezelfde omstandigheden als mensen die niet vijf keer olympisch goud hadden gewonnen: in een slecht verwarmd appartement.

Turner Ali Abel Gonzalez op een van de vele Amerikaanse bolides uit de jaren vijftig.

Bokser Joahnys Oscar Argilagos Perez.

De communistische dictaturen in Oost-Europa verdwenen dertig jaar geleden. Wie vergelijkbare situaties en leefomstandigheden wil zien in een aangenamer klimaat, kan tot op de dag van vandaag terecht op Cuba. De in Londen woonachtige fotografe Katinka Herbert maakte voor glossy’s portretten van celebrity’s, van zangeres Beyoncé tot rockster Meatloaf, en toog naar het socialistische eiland in de Caribische Zee om beroemdheden vast te leggen die in flink wat minder glamoureuze omstandigheden leven dan haar eerdere modellen. De portrettenserie die eruit voortvloeide, doopte zij toepasselijk Divided Lives.

Zoals veel Cuba-fotografen voor haar was Herbert zich ervan bewust dat een vervallen decor vaak een fotogeniek decor is. Weinig plekken op aarde vormen een meer tot de verbeelding sprekende achtergrond dan de oude stad van Havana, waar de gevels afbrokkelen en de Buicks, Pontiacs en Oldsmobiles uit de jaren vijftig zijn blijven rijden.

Luis Arboine, schermer van de nationale ploeg van Cuba.

Honkballer Yoasan Guillén portretteerde Herbert voor een muur met een aftandse poster van de Argentijnse marxist Che Guevara, de broers Castro en andere revolutionairen van 1959. Turner Ali Abel Gonzalez verrichtte voor de foto zijn krachtoefeningen bovenop een pensioengerechtigde Amerikaanse bolide.

Danseres Joana Menendez Gonzalez van het tropische cabaret in Havana werd thuis bij haar grootmoeder vastgelegd. Het televisietoestel is daar nog van Sovjetmakelij en wacht na een halve eeuw op vervanging.

Honkballer Yoasan Guillén voor een muur met posters van de revolutionairen van 1959.

Danseres Joana Menendez Gonzalez in het schamele onderkomen van haar grootmoeder.