Direct naar artikelinhoud
NieuwsDetentiecentra Libië

VN-rapport: detentiecentra Libië zijn ‘onmenselijk’, zelfs na miljoenen van EU

Ondanks Europese miljoeneninjecties is de situatie van migranten in Libië niet verbeterd. Moord, marteling, verkrachting, slavernij en mensensmokkel zijn nog aan de orde van de dag. Dat blijkt uit een onderzoek van de VN, waarvoor in anderhalf jaar zeker 1.300 migranten zijn geïnterviewd.

Minister Kaag van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking bracht tijdens haar reis naar Libië o.a. een bezoek aan een detentiecentrum.Beeld Ministerie van Buitenlandse Zaken

Sinds 2014 stak de Europese Unie 286 miljoen euro in het verbeteren van de migrantensituatie in Libië, waar naar schatting tussen de 700 duizend en 1 miljoen migranten in detentiecentra en kampen vastzitten. Maar Ghassan Salamé, hoofd van de VN-ondersteuningsmissie in Libië, spreekt van een ‘lokaal en internationaal falend beleid om de misstanden op te lossen’.

Vanaf het moment dat vluchtelingen en migranten Libië betreden, worden ze onderworpen aan ‘onvoorstelbare verschrikkingen’ stelt het vrijdag verschenen VN-rapport. De situatie in de detentiecentra is ‘onmenselijk’. Migranten zitten soms wel met tweehonderd in een kamer, niet in staat de benen te strekken. Een ‘overweldigende meerderheid’ van de ondervraagde vrouwen vertelde slachtoffer te zijn van groepsverkrachtingen door smokkelaars.

Het falende beleid ligt voor een belangrijk deel bij de Libische autoriteiten zelf, stelt het rapport. Daar zou de wil en de capaciteit ontbreken om de problemen op te lossen. Sinds het machtsvacuüm dat volgde op de val van Kadhafi in 2011 zijn gewapende groepen toegetreden tot het staatsapparaat. Personen bij de overheid profiteren van de mensensmokkel. De rechtsgang is zo goed als non-existent: misdadigers gaan vrijuit met ‘bijna volledige straffeloosheid’.

‘EU ook verantwoordelijk’

EU-woordvoerder Maja Kocijančič zegt dat de EU op de hoogte is van de situatie in het land. ‘Dat is precies waarom we daar al enkele jaren hulp bieden aan mensen in nood.’ Ze wijst erop dat met hulp van de EU sinds vorig jaar 39 duizend mensen naar hun land van herkomst zijn teruggebracht, het aantal mensen in kampen significant is afgenomen en er meer dan 150 smokkelaars zijn opgepakt.

Desondanks houdt het VN-rapport ook de EU verantwoordelijk voor de huidige situatie. Twee jaar geleden besloot de EU dat de stroom migranten uit Libië een halt moest worden toegeroepen. Reddingsschepen van hulporganisaties op de Middellandse Zee is het werk zo goed als onmogelijk gemaakt. Alleen via Operatie Sophia worden nog in beperkte mate bootmigranten uit Libië opgevangen.

De prioriteit van de EU is komen te liggen bij het opbouwen van de Libische kustwacht. Die onderschept migranten en stuurt ze terug naar Libië. Mede daardoor slonk het aantal overgestoken migranten naar Italië van 199 duizend in 2017 naar 21 duizend in 2018.