Gezicht van de gele hesjes wordt inmiddels zwaar bedreigd: ‘De anarchisten willen helemaal geen onderhandelingen’

Jacline Mouraud is blij met de bevriezing van de brandstoftaks, die ze premier Édouard Philippe zojuist op televisie heeft zien aankondigen. Maar de Bretonse denkt dat het wel eens te laat zou kunnen zijn. ‘Als de regering dit meteen na de eerste protestdag had aangekondigd, was er niets aan de hand geweest. Maar een deel van de gele hesjes is nu niet meer voor rede vatbaar. Die gaan net zolang door tot Macron aftreedt.’

Op 18 oktober plaatste Mouraud een video op Facebook waarin ze het woord richtte tot president Macron. Het moest maar eens afgelopen zijn met het ‘automobilistje pesten’ van de regering, vond ze. ‘Overal flitspalen, de maximumsnelheid is verlaagd en de brandstoftaks blijven ze maar verhogen. Dit kan toch niet door blijven gaan?, dacht ik.’

Ze bleek een gevoelige snaar te hebben geraakt. Binnen een paar dagen werd haar videoboodschap honderdduizenden keren bekeken. Inmiddels staat de teller op 6 miljoen.

Duizenden onbekenden stuurden Mouraud berichten. ‘Wist je dat er op 17 november een demonstratie tegen de brandstoftaks is?’, schreef iemand haar. Mouraud plaatste op haar inmiddels veel bezochte Facebookpagina een oproep om naar die betoging te gaan. Zo werd de Bretonse een van de gezichten van de gele-hesjesbeweging, de volksopstand die door drie op de vier Fransen wordt gesteund.

Mouraud, een hypnotherapeut en moeder van drie volwassen kinderen die met haar vriend in een dorpje in Bretagne woont, had dinsdagmiddag eigenlijk niet op de bank in haar huiskamer moeten zitten, maar in een regeringsgebouw in Parijs. Net als zeven andere vertegenwoordigers van de gele-hesjesbeweging ontving ze zondag een smsje van een woordvoerder van premier Édouard Philippe. De premier nodigde haar uit voor een gesprek.

Met de luiken dicht en de deur op slot

Dat onderhoud ging niet door omdat Mouraud en de andere woordvoerders worden bedreigd, van binnenuit. Gele hesjes die het voortouw nemen en zich als vertegenwoordigers van de beweging opwerpen worden lastiggevallen door andere gele hesjes, radicale actievoerders die koste wat kost willen voorkomen dat de protestbeweging gaat onderhandelen met de regering.

Honderden dreigementen ontving Mouraud op Facebook. Haar adres en de namen van haar kinderen werden openbaar gemaakt, en ze kreeg dreigbrieven bezorgd in de brievenbus. ‘Als ik elke bedreiging zou melden, moet ik een week op het politiebureau blijven logeren.’ Mouraud durft de deur nauwelijks nog uit. Haar vriend blijft sinds maandag thuis, omdat hij haar niet alleen wil laten. Donderdag gaat ze voor de tweede keer aangifte doen.

Mourauds verzoek om onder politiebegeleiding naar Parijs af te reizen werd door de premier afgewezen. Zonder beveiliging durft ze niet in de trein te stappen. ‘Als ik door de verkeerde persoon wordt herkend, staat er straks een hele groep op me te wachten op het station.’ En dus zit Jacline Mouraud dinsdagmiddag voor de televisie, met de luiken dicht en de deur op slot, als ze hoort dat de Franse regering eindelijk serieuze handreikingen doet aan de gele hesjes.

Opgefokte sfeer

Goed dat de regering voor het eerst echt naar het volk luistert, vindt Mouraud, maar ze vreest dat het hek al van de dam is. ‘Niemand heeft meer grip op deze beweging, voor zover we nog van één beweging kunnen spreken.’

De gilets jaunes zijn onderling verdeeld geraakt. Volgens Mouraud zijn er twee kampen: de gematigden – tot wie ze zichzelf rekent – en de anarchisten. De gematigden willen onderhandelen met de regering om uit deze impasse te komen. De anarchisten streven volgens Mouraud helemaal geen onderhandelingen na. Ze hebben zich laten inspireren door extreem-linkse en extreem-rechtse relschoppers en zijn met geen mogelijkheid nog tot bedaren te brengen. ‘In grote menigtes laten mensen zich meevoeren in de opgefokte sfeer. Dan doen ze dingen die ze nooit zouden doen als ze in hun eentje waren.’

Door wekenlang niet aan de eisen van de actievoerders tegemoet te komen, heeft de regering zich in zijn eigen voet geschoten, denkt Mouraud. ‘Onze president staat mijlenver van de realiteit af. Hij zou zijn beleid beter gaan uitleggen, zei hij vorige week. Dan heb je het niet begrepen. Nu is het te laat. De doos van Pandora is open en gaat voorlopig niet meer dicht.’

De plunderingen en slooptochten die zaterdag in Parijs plaatsvonden staan ‘heel, heel ver af’ van waar het de gele hesjes eigenlijk om te doen was, zegt Mouraud. ‘De mensen die auto’s in de fik steken en ruiten ingooien doen dat niet om aandacht te vragen voor hun lage koopkracht. Die weten zelf allang niet meer waarom ze dit doen.’