Direct naar artikelinhoud
NieuwsTata Steel

IJmuiden grijpt naast nieuwe milieuvriendelijke staalfabriek

Tata Steel kiest onverwacht niet voor IJmuiden om een enorme revolutionaire ijzerfabriek te vestigen, die de helft minder CO2-uitstoot. Moederconcern Tata wil die nieuwe proeffabriek bouwen in de Indiase stad Jamshedspur, maakte ceo Narendran vrijdag bekend.

De fabriek van Tata Steel in IJmuiden, een grote uitstoter van CO2.Beeld Raymond Rutting / de Volkskrant

IJmuiden dacht juist een grote kans te maken op de vernieuwende ijzerfabriek, omdat een kleinere versie ervan al in IJmuiden staat. Die zogenoemde Hisarna-fabriek maakt 40 duizend ton vloeibaar ijzer per jaar. De fabriek in India krijgt een veel grotere capaciteit: 500 duizend ton.

De hoogste baas van Tata Steel, T.V. Narendran, maakte vrijdag in Mumbai in gesprek met Nederlandse journalisten bekend dat de tweede, grote proeffabriek niet in Nederland, maar in India zal komen. Binnen vier tot vijf jaar moet die operationeel zijn. Het besluit tijdens een bezoek van een Nederlandse delegatie aan Mumbai kwam als een verrassing. De woordvoerder van het Nederlandse staalbedrijf wilde geen commentaar geven.

Er wordt veel verwacht van het doorbraakproces dat de staalproductie moet verduurzamen. Verschillende voorbewerkingen worden overbodig gemaakt. Zo kunnen in deze fabriek rechtstreeks ijzererts en poederkolen worden gebruikt voor de ijzerproductie. Nu moeten staalbedrijven nog voorbewerkingen uitvoeren. Erts moet eerst worden getransformeerd in pellets en sinters en kolen in cokes. In het nieuwe systeem van ijzerproductie kan de uitstoot van broeikasgassen met 20 procent worden verminderd. Bijkomend voordeel is dat heel zuivere CO2 wordt uitgestoten, die zich makkelijk laat opslaan of gebruiken als grondstof in de chemie. Op deze wijze zou de CO2-uitstoot met 80 procent kunnen worden verminderd.

Proeffabriek

De naam Hisarna is een samenstelling van het oud-keltische woord voor ijzer (‘Isarna’) en de naam van het smeltvat (‘Hismelt’).Het voormalige Hoogovens heeft altijd voorop gelopen in dit proces. IJmuiden zette al in de jaren zestig de eerste stappen in deze revolutionaire vorm voor de ijzerproductie. Maar pas in 2010 werd een proeffabriek in IJmuiden gebouwd. Die is nu acht jaar operationeel. In de herfst van vorig jaar ging de vijfde fase van start, die mede wordt gefinancierd door de EU en de Nederlandse overheid. 

Tata Steel breidt de staalproductie in India op spectaculaire wijze uit. Via overnames en investeringen in nieuwe fabrieken wordt de totale capaciteit uitgebreid van de huidige 17 naar 30 miljoen ton staal per jaar. Ter vergelijking: het voormalige Hoogovens – de Nederlandse tak – maakt 7 miljoen ton staal per jaar. En Port Talbot, het resterende Britse onderdeel, 3 miljoen. Toen Tata in 2007 de Nederlandse en Britse staalbedrijven die opereerden onder de naam Corus overnam, was de productie in Europa nog vele malen groter. In Groot-Brittannië is sindsdien de capaciteit ingekrompen van 10 naar 3 miljoen ton.

Wat nu nog resteert zal worden ingebracht in een nieuwe joint venture met het Duitse Thyssenkrupp. Narendran zei te verwachten dat de mededingingsautoriteiten in Brussel in maart 2019 de joint venture zullen goedkeuren. ‘Ze hebben wat vragen gesteld en wij hebben die nu beantwoord.’ Volgende week zal voorlopig een besluit worden genomen over de samenstelling van het managementteam. Pas later zal ook het bestuur worden benoemd, dat zal bestaan uit drie functionarissen van Tata Steel Europe en drie van het Duitse Thyssenkrupp. De laatste heeft overigens het recht bedongen om na een beursnotering aandelen te verkopen. Tata zal zijn belang voor zes jaar aanhouden.

Narendran liet verder weten dat de Chinezen nauwelijks nog staal dumpen op de Europese markt. ‘Drie jaar geleden was dat het geval, zowel in Europa als hier in India. Maar de Chinese staalexport is sinds die tijd gehalveerd van 10 naar 5 miljoen ton. In eigen land zijn veel milieu-onvriendelijke kleine fabrikanten gesloten. De grote staalproducenten hebben die productie overgenomen, maar zij moeten voldoen aan hoge milieu-eisen en dat maakt hun installaties zo duur dat ze echt niet meer onder de kostprijs kunnen dumpen.’ Hoogstens exporteren de Chinezen nog 200 tot 300 duizend ton staal naar Europa. Nieuwe goedkope staalimporten komen volgens Narendran vooral van Turkse producenten, voor wie door torenhoge importheffingen van de Trump-regering de Amerikaanse markt vrijwel afgesloten is.