Gat tussen uitstootbelofte autofabrikant en werkelijk verbruik steeds groter

Dit blijkt uit een onderzoek door milieuorganisatie Transport & Environment dat woensdag wordt gepubliceerd. De uitstoot van kooldioxide (CO2) door auto's is hierdoor de afgelopen vier jaar nauwelijks gedaald, stelt T&E, waardoor er geen enkele klimaatwinst is behaald. Automobilisten zijn jaarlijks gemiddeld 550 euro meer kwijt aan brandstof.

Fabrikanten maken volop gebruik van achterdeurtjes in de testprocedures om hun auto's zuiniger te laten lijken dan ze in werkelijkheid zijn, stelt T&E. Mogelijk wordt verboden software ingezet die registreert of er een test gaande is, waarop de uitstoot van CO2 tijdelijk wordt teruggeschroefd. Dit is vergelijkbaar met het dieselschandaal waarbij Volkswagen marchandeerde met de uitstoot van schadelijke stikstofoxiden.

Er zijn concrete aanwijzingen voor het gebruik van illegale algoritmen. Vorige maand maakte de Amerikaanse overheidsdienst California Air Resources Board bekend dat Audi vermoedelijk het schakelprogramma van sommige modellen zo heeft aangepast dat deze bij een laboratoriumtest sneller opschakelen. Daardoor leek het verbruik lager dan in werkelijkheid.

T&E verdenkt ook autofabrikant Mercedes-Benz verboden software te gebruiken. Dit merk vertoont in het onderzoek het grootste gat tussen lab en praktijk: gemiddeld verbruiken Mercedessen op de weg 54 procent meer brandstof. De milieuclub wil dat de Duitse instantie KBA (vergelijkbar met de Nederlandse RDW) en de Europese Commissie een onderzoek instellen naar het gebruik van illegale software bij Mercedes en de Volkswagengroep.

Mercedes-Benz Duitsland zegt zich niet in de cijfers te herkennen. Het concern stelt in een reactie dat zijn modellen aan alle wettelijke normen voldoen en zegt dat de cijfers waarop T&E zich baseert niet te kunnen reproduceren, omdat een wetenschappelijke basis ontbreekt. 'Dat Mercedes geliefd is bij veel taxibedrijven komt onder meer vanwege het lage verbruik', stelt de Nederlandse woordvoerder.

Transport & Environment baseert zich op gegevens van de Duitse website Spritmonitor. Daar houden automobilisten bij hoe veel brandstof ze verbruiken. Het verschil in brandstofverbruik tussen Mercedes en Fiat (dat naar voren komt met een gat van 35 procent) kan volgens T&E slechts voor een deel worden verklaard uit een mogelijk ruigere rijstijl van Mercedesbezitters. 'Rijgedrag is zeker van invloed, maar Mercedes springt er zeker uit', zegt Greg Archer van T&E. De organisatie heeft data van Spritmonitor vergeleken met gegevens die Citroën/PSA sinds kort verschaft over het werkelijke verbruik van hun auto's.

'Het is een trend die al lang zichtbaar is', zegt Maarten van Biezen van Natuur & Milieu, 'maar het verbaast ons dat er sinds dieselgate anderhalf jaar geleden uitbrak kennelijk niets is geleerd.' Zowel Natuur & Milieu als Milieudefensie pleit voor één onafhankelijke Europese toezichthouder die toelatingstest gaat controleren. 'Nederland is daar niet voor omdat het zijn toezichthouder RDW wil beschermen. Dat is wat ons betreft een slecht voorbeeld', zegt Anne Knol van Milieudefensie.

In januari bespreekt de Tweede Kamer onder meer de Nederlandse rol in het Europese toezicht op de uitstoot van auto's.

De overheid moet volgens Knol andere maatregelen nemen. 'Nu blijkt dat we opgescheept zitten met een wagenpark dat veel meer CO2 uitstoot dan gedacht, moet deze dus op een andere manier worden beperkt.'  Dat kan volgens de milieuorganisatie door beter OV, het stimuleren van fietsgebruik, minder asfalt en een lagere maximumsnelheid. Knol: 'Nu de auto-industrie haar beloften niet waarmaakt, rest geen andere mogelijkheid.'