‘Apocalyptische’ toestanden na noodweer Italië. Veertien miljoen bomen ontworteld

Hulpverleners noemden de situatie ‘apocalyptisch’ en de gouverneur van de noordoostelijke regio Veneto, Luca Zaia, zei dat ‘duizenden hectare bos met de grond gelijk gemaakt zijn, alsof er een gigantische elektrische zaag aan het werk is geweest’. De Italiaanse premier Giuseppe Conte sprak zondag van een ‘immense tragedie’. Hij kondigde een spoedoverleg van zijn regering aan en zei dat de noodtoestand deze week zal worden afgekondigd.

Hulpdiensten spraken over ‘een van de meest complexe meteorologische situaties van de afgelopen vijftig, zestig jaar’. In regio’s Veneto en Trentino waren de stormen het hevigst. Zo stond de hoofdstad van Veneto, Venetië, vorige week voor 70 procent onder water. Vicepremier Matteo Salvini kondigde zondag aan dat zijn regering per direct een kwart miljard euro beschikbaar stelt voor de eerste schade. Ook komt Italië volgens hem in aanmerking voor extra noodfondsen van de Europese Unie.

14 miljoen bomen ontworteld

Dat geld is nodig om steden, wegen en elektriciteitsmasten te herstellen, maar ook om de gigantische schade in de natuur op te ruimen. De boerenbond Coldiretti zei dat naar schatting 14 miljoen bomen zijn ontworteld als gevolg van de storm. Volgens een woordvoerder gaat het minstens een eeuw duren voordat het ecosysteem zich weer hersteld heeft van dit noodweer.

Soms werden hele bosstroken van 200 meter lang losgetrokken door de wind. In de Alpen, nabij de Italiaanse stad Belluno, zouden de pijnbomen volgens ooggetuigen zijn afgebroken alsof het luciferstokjes waren. Een van de getroffen bossen was het zogenoemde Vioolbos in het Paneveggio park. De sparren die sinds de dagen van Antonio Stradivarius worden gebruikt om de beste violen ter wereld te bouwen, zijn voor een groot deel ontworteld. Ook kwamen talloze dieren om het leven, waardoor er  is opgeroepen tot een jachtpauze.

Zeker 32 doden

Vooralsnog zijn er 32 dodelijke slachtoffers geteld – van noord tot zuid en op de eilanden. Zo werden op Sardinië afzonderlijk van elkaar een Duitse toerist en een 87-jarige vrouw door de bliksem getroffen, waarna beiden overleden. En op Sicilië, waar het noodweer zaterdagavond huishield, stierven drie generaties van dezelfde familie toen een rivier buiten haar oevers trad en het familiehuis onder water zette. Slechts drie familieleden overleefden de vloed: een vader en dochter omdat zij boodschappen deden en een kind dat een stuk hout wist vast te grijpen.

 Zoals bij iedere Italiaanse natuurramp blijkt ook ditmaal de schade erger vanwege corruptie. Zo is de openbare aanklager op Sicilië inmiddels een onderzoek gestart omdat het ondergelopen huis waarschijnlijk op een plek was gebouwd waarvan bekend was dat er overstromingsgevaar bestond. De aannemer had nooit een vergunning mogen krijgen. De huurders – de verdronken familie – wisten bovendien niets van de gevaren, aldus de vader die de vloed overleefde.

‘Salonactivisten’

Een ander standaardonderdeel van iedere natuurramp: er een politiek slaatje uit proberen te slaan. Zo muntte Lega-leider Matteo Salvini, de term ‘salonactivisten’, doelend op linkse politici die jarenlang de mond vol hadden van klimaatverandering en natuurbeheer, zonder dat ze ooit hun salons verlieten, laat staan dat ze in de natuur kwamen. Gekleed in een brandweeruniform en na een wandeling tussen de omgevallen bomen zei hij: ‘Als je de boom die in de rivierbedding staat nooit aanraakt, moet je er niet gek van opkijken als die boom je ooit de rekening presenteert.’

Salvini maakte bovendien een sneer naar de Europese Unie. Hij zei dat er minstens 40 miljard euro nodig is ‘om ons grondgebied veilig te maken’. ‘Ik zal er alles aan doen dat te verzamelen en uit te geven, en ik hoop dat we ondertussen geen nieuwe protestbrieven uit Brussel ontvangen omdat we teveel uitgeven. De brieven die we de afgelopen dagen uit Europa ontvingen, zullen we als het aan mij ligt in ieder geval negeren.’ 

Rome en Brussel liggen al een aantal weken in de clinch vanwege de Italiaanse begroting. Eind vorige maand verwees de Europese Commissie de Italiaanse ontwerpbegroting als onverantwoord naar de prullenbak – een unicum in de geschiedenis van de EU. Italië wil 35 miljard euro meer uitgeven dan de Europese begrotingsregels toestaan.