Direct naar artikelinhoud
VerslaggeverscolumnMarjon Bolwijn

Heeft Mick als anti-Zwarte Piet-betoger nog een toekomst in zijn stad?

Hij staat te trillen op zijn lange benen. Uiterlijk lijkt hij onbewogen. Mick Kemeling wordt bij de intocht van Sinterklaas in Den Helder 19 november uitgejouwd door zo’n dertig stadgenoten die zijn anti-Zwarte Piet- betoging niet zo kunnen waarderen. Het gros van de mannen die hem 1,5 uur lang vanachter een hek uitlachen, beledigen, fotograferen en filmen kent hij. Het zijn kerels waar je geen ruzie mee wilt hebben. Die niet vies zijn van een knokpartij. Van één weet heel Den Helder dat hij altijd met een wapen op zak loopt. Na afloop vraagt Mick zich aangedaan af of hij nog een toekomst zal hebben in zijn stad.

Mick Kemeling versus stadgenoten.Beeld Guus Dubbelman

Volkskrantverslaggever Elsbeth Stoker doet in de krant indringend verslag van de intimidatie van deze demonstrerende eenling, zonder spandoek, zonder megafoon. De dappere betoger blijft in mijn gedachten. Een paar dagen na de intocht bel ik Mick op. De angst zit nog in zijn lijf, zegt hij. Na de betoging is hij huiswaarts gekeerd. Het is een paar honderd meter lopen naar zijn etage in het centrum. De sfeer in de straten is gespannen. Veel boze ogen zijn op hem gericht.

Om zijn angst de baas te worden dwingt Mick zichzelf diezelfde avond weer de straat op te gaan. Alleen, want dan voelt hij zich veiliger. Hij steekt de gracht over die het centrum scheidt van de Visbuurt, de wijk waar veel van zijn verbale belagers wonen. Brede straten met kleine arbeiderswoningen zonder voortuin. Mick beseft dat hij met zijn demonstratie zich de woede van de hele stad op de hals heeft gehaald. In Den Helder zijn de geesten niet rijp voor een ‘roetveegpiet’. Er waren wegblokkades bij toegangswegen in voorbereiding, om demonstranten uit Amsterdam tegen te houden. Bij het station stond een knokploeg klaar.

Ook de avonden die volgen, dwaalt de begeleider van verstandelijk beperkten na werktijd door zijn stad. Pro-Zwarte Pieten spreken hem aan. Hun teksten houdt hij liever voor zich. ‘Ik wil mijn stadgenoten niet afvallen.’ Zijn repliek is dat iedereen recht heeft op zijn eigen mening. Daar worden ze het over eens. Aan het eind van de week heeft Mick pijn in zijn rug, ‘van het rechtop lopen’.

Met vriend Thomas terug naar De Plek.Beeld Marjon Bolwijn

De vrijdag na alle commotie klinkt hij opgeruimder. De angst is weg. Nu er ruimte is voor een breder perspectief overheerst de teleurstelling. Waarom is het zo stil gebleven in de stad? Behalve steunbetuigingen van zijn zus en Volkskrantlezers – ‘zij hebben mij door de eerste dagen heen gesleept’ – heeft niemand van zich laten horen. Waarom hebben inwoners, in onderwijs en politiek, niet het recht op demonstratie bepleit? Waarom doet de burgemeester of er niets aan de hand is? Zijn tekst op Facebook heeft Mick geërgerd: ‘Den Helder heeft laten zien dat de intocht van Sinterklaas een prachtig kinderfeest is! We tonen hiermee dat de traditie van het Sinterklaasfeest goed samen gaat met de traditie van vrijheid en respect.’

Zoete woorden voor een bittere ervaring. Van respect voor een andere mening, heeft Mick bij de intocht niets gemerkt. En hoezo vrijheid als een bus met vijftien demonstranten vanwege dreigend taalgebruik en barricades de toegang tot de stad wordt ontzegd? De overwinningsroes die nu in Den Helder heerst ‘de demonstranten zijn verslagen’ zint hem niet. En maakt hem huiverig voor volgend jaar.

Met rechte rug door de Visbuurt.Beeld Marjon Bolwijn

Aangenaam verrast is hij als de volgende dag burgemeester Schuiling in een ingezonden brief in de NRC afstand neemt van zijn partijgenoot Klaas Dijkhoff. De VVD-fractievoorzitter in de Tweede Kamer pleitte voor een demonstratieverbod tijdens sinterklaasintochten. Waarom staat hij ‘niet voor de kernwaarden van onze democratische rechtsstaat?’

Maar in Den Helder blijft het stil. Dus is Mick maar in zijn eentje het gesprek gaan voeren dat hem zo nodig lijkt. In de Visbuurt en met zijn buurman die, zoals meer inwoners, na dreigend taalgebruik op Facebook een gebiedsverbod kreeg waardoor hij niet met zijn zoontje naar de intocht kon. Dat ging Mick aan het hart. ‘We traden elkaar tegemoet met een lichte angst,’ vertelt hij. ‘We probeerden die te neutraliseren door overeenkomsten te zoeken. Die vonden we in onze overtuiging dat we het niet eens hoeven te zijn.’

Anderhalf jaar geleden is de universitair geschoolde socioloog teruggekeerd naar zijn geboortestad, waar hij zo graag op de dijk staat, turend over de Noordzee. ‘Ik ging terug om iets positiefs bij te dragen aan het door werkloosheid, armoede en een negatief imago geplaagde Den Helder.’ Dat zou zomaar de dialoog kunnen zijn die hij nu zoekt.

Slechts vier demonstranten tegen Zwarte Piet haalden Den Helder. ‘Waar blijft je groepje nou? Waar blijft je groepje nou?’
In Den Helder demonstreerden zaterdag slechts vier activisten tégen Zwarte Piet. De overige demonstranten werden met hun bus tegengehouden door de politie. Reden: de veiligheid kon niet worden gegarandeerd.