ChristenUnie: ook Amsterdamse kinderen zonder burgerservicenummer hebben recht op stage of stadspas
Minderjarige illegalen in de hoofdstad kunnen te weinig aanspraak maken op zorg, onderwijs en regelingen voor minima, zoals de stadspas. De Amsterdamse CU-lijsttrekker Don Ceder breekt een lans voor deze kinderen.
Minderjarigen die illegaal in Amsterdam verblijven, hebben te weinig toegang tot basisvoorzieningen zoals zorg, onderwijs en de gemeentelijke regelingen voor minima. Dat stelt de Amsterdamse ChristenUnie (CU) in een notitie die de partij donderdag naar de gemeenteraad stuurt. CU-voorman Don Ceder wil onder meer dat het stadsbestuur regelingen voor sport, kleding of schoolspullen openstelt voor kinderen die ‘geen burgerservicenummer hebben’. Verantwoordelijk wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks) neemt dat voorstel zeer serieus en wil samen met collega’s uit andere steden kijken wat hij kan doen.
De schatting van het aantal ongedocumenteerden in Nederland is erg grof. In 2013 werd het aantal door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) van het ministerie van Justitie geschat op 35 duizend – maar het kunnen er ook 10 duizend meer of minder zijn. Het gaat voor een groot deel om uitgeprocedeerde asielzoekers die redelijk in beeld zijn bij de overheid. Maar ook om groepen arbeidsmigranten uit bijvoorbeeld de Filipijnen en Ghana die zo veel mogelijk onder de radar blijven. Een deel van hen woont hier met kinderen.
Huiswerkbegeleiding
De Amsterdamse ChristenUnie is vooral goed bekend met de grote groep Braziliaanse ongedocumenteerde kinderen in de hoofdstad, doordat een medewerker van de partij elk weekend huiswerkbegeleiding geeft aan jonge Brazilianen. Hun ouders werken hier vaak al jaren in de schoonmaak of de bouw. ‘Het is een groep jongeren die hier gewoon naar school gaat, maar in stilte wel grote zorgen heeft’, zegt CU-leider Ceder. ‘Zij verdienen zo veel mogelijk steun van de gemeente.’
‘Het zou fantastisch zijn als de ChristenUnie voor elkaar krijgt dat deze kinderen toegang krijgen tot bijvoorbeeld de stadspas’, zegt de Amsterdamse Kinderombudsvrouw Anne Martien van der Does. Zij kent de specifieke groep Braziliaanse kinderen niet. ‘Maar in het algemeen zien we wel dat ongedocumenteerde minderjarigen het kind van de rekening zijn.’
In theorie zijn de rechten voor kinderen van illegalen behoorlijk goed geregeld. Zij hebben recht op noodzakelijke gezondheidszorg en tot hun 18de op onderwijs. Maar in de praktijk lopen deze kinderen op school toch vaak tegen problemen aan, constateert de CU. Zo is het vaak onmogelijk om een verplichte stage te lopen. Ceder: ‘Bedrijven durven het niet en de kinderen zijn ook niet verzekerd.’ Volgens de CU kan de gemeente hier wel degelijk iets aan doen.
Denktank
Ook komt het nog regelmatig voor dat zorgverleners weigeren ongedocumenteerden te helpen, of ze sturen een rekening. Dat ze 80 procent van de kosten kunnen declareren bij overheidsinstantie CAK is vaak niet bekend. Daarvan moeten zowel de hulpverleners als de ongedocumenteerden zelf beter op de hoogte zijn, vindt Ceder. ‘Daarom willen we dus ook een informatie- en adviescentrum voor deze groep. En er zou een denktank moeten komen die bekijkt hoe de positie van ongedocumenteerde kinderen beter beschermd kan worden.
‘Het zijn allemaal redelijke punten’, zegt de Amsterdamse wethouder Groot Wassink. ‘Ik ken deze groep en het zijn vaak schrijnende verhalen.’ Maar hij roept de CU tegelijkertijd op om het lot van de jongeren ook bij de CU-leden van het kabinet aan te kaarten. ‘Want als je de situatie voor deze kinderen echt wilt verbeteren, dan moet de landelijke wetgeving worden aangepast.’
Ook Kinderombudsvrouw Van der Does denkt dat Don Ceder zich tot Den Haag moet wenden. ‘Het zou mijn liefste wens zijn dat we deze kinderen in elk geval in staat stellen hier een opleiding af te maken.’
‘Ik mocht niet mee op schoolreisje naar Duitsland’
Ze groeiden op in Nederland, maar lopen nu tegen de grenzen van de illegaliteit aan. Vier jonge Brazilianen over hun illegale bestaan in Amsterdam.