De prijzen op het sportgala gaan naar de schaatsers

Verder van zijn wereld kon Jeffrey Herlings (24) woensdag niet zijn toen hij de Amsterdamse evenementhal Afas Live binnenwandelde over een rode loper, langs twee metershoge beelden van Jaap Eden-trofeeën. Voor even had de motorcrosser modder en de geur van benzine ingeruild voor de wereld van smokings en galajurken.

Met de nadruk op even, want Herlings was speciaal voor het Sportgala van NOCNSF ingevlogen vanuit Valencia, waar hij motoren voor volgend seizoen test. Amper twee uur eerder was hij geland. Donderdag vliegt hij meteen in de vroege ochtend weer terug. Weliswaar zonder prijs - schaatser Kjeld Nuis (twee keer goud op de Winterspelen in Pyeongchang) werd sportman van het jaar - maar dat maakte Herlings niet uit.

Voor hem voelde alleen de nominatie, die hij verdiende vanwege zijn wereldtitel op het hoogste motorcrossniveau, al als winnen. ‘Dit was de kans van mijn leven. Dat begreep mijn team ook. Daarom moest ik hier zijn’, zei Herlings glunderend.

Wie met de motorcrosser sprak, merkte aan niets dat het Sportgala de afgelopen weken zo’n beetje het meest polariserende onderwerp was in de sportwereld. De jaarlijkse discussie over het gala was feller dan ooit.

Zo was er flink wat verbazing dat tennisster Kiki Bertens ondanks haar drie WTA-titels en halve finaleplek in de Masters niet op het uiteindelijke nominatiebriefje van de vakjury stond. Niet dat de kans groot was dat ze Suzanne Schulting, die als eerste shorttracker ooit olympisch goud greep, had afgetroefd als sportvrouw van het jaar.

Maar dat haar coach Raemon Sluiter wel was genomineerd, zorgde bij vooral Sluijter voor een ‘rare smaak’. En dat woensdag zowel schaatscoach Jac Orie én Sluiter sportcoach van het jaar werden, suggereert dat het vreemde smaakje woensdag ook een rol speelde in de stemhokjes van de sporters en binnen de vakjury .

Sven Kramer stookte begin deze maand voor de camera van de NOS het vuurtje rond het Sportgala nog verder op. Wat de sportman van het jaar in 2007 betreft, mocht het evenement wel worden afgeschaft. Het vergelijken van sporten was volgens hem sowieso ‘niet te doen’. Tegelijk was de discussie die de schaatser vier jaar eerder al via een column startte nog springlevend.

Hij vond de verkiezing meer een populariteitsprijs. De winnaar, toen nog gekozen door de sporters zelf, had simpelweg de hoogste gunfactor. Zo werden schaatsers en wielrenners tezamen vaker sportman van het jaar dan alle andere sporten bij elkaar. Om de zweem van vriendjespolitiek en kinnesinne rond de verkiezing weg te nemen, werd in 2015 het stemrecht van de sporters teruggebracht tot 50 procent. De andere 50 procent was voor een negenkoppige vakjury.

Het heeft de wrevel rond het gala niet afgezwakt, bleek uit een rondgang van het AD deze maand na de recentste uitlatingen van Kramer. De krant bevroeg daaropvolgend 75 prominenten uit de sportwereld over het wel of niet afschaffen van het Sportgala. 40 procent pleitte voor afschaffing. Degenen die het gala wel wilden behouden, vonden wel dat het tijd was voor aanpassingen.

Kjeld Nuis deed zijn best de hele discussie zoveel mogelijk te negeren. Dat lukte hem niet. ‘Ik werd constant door iedereen genoemd op Twitter, dus kreeg alles mee’, zei hij woensdag. ‘Dat is het misschien ook wel een beetje. Iedereen moet tegenwoordig op sociale media ergens iets van vinden. Dat geldt ook voor het Sportgala. Waarom kunnen we elkaar niet gewoon waarderen?’

Wat dat betreft had Jeffrey Herlings van iedereen de nuchterste kijk op het jaarlijkse prijzenfestijn. Vooraf had hij er al vrede mee dat hij niet zou winnen, terwijl hij in 2012 nog bloedchagrijnig was toen hij voor de derde keer naast de prijs voor sporttalent van het jaar greep. ‘Het is me niet gegund’, verzuchtte hij toen.

Achter die woorden stond hij woensdag nog steeds: ‘Ik vond het jammer. Onze sport is enorm zwaar. Het is alleen niet zo bekend als Formule 1 of voetbal. Maar er komen hier veel olympische sporters. Dat is een kliekje en dan ga je toch eerder op elkaar stemmen’, zei hij zonder wrok. Voor hem was het Sportgala daarom ook prima zonder prijzen. ‘Dat ik hier genomineerd was, was voor mij al voldoende persoonlijke waardering’.