Bergsma wist met furieus slot Kramer van het bord
Na de kinderkamer kwam de 10 kilometer voor Jorrit Bergsma. ‘Het vaderschap heeft een betere schaatser van me gemaakt.’
Het ging de laatste maanden over van alles in huize Bergsma. Over de inrichting van de kinderkamer, de naam van hun kind (Brent, na een lange discussie) en over hoe dat nou moest, een zoon opvoeden en daarnaast een topsportleven leiden. Steeds minder ging het over waar Jorrit Bergsma vermaard om is: hard schaatsen. Dat kwam op de tweede plek. Ver na Brent.
Maar ziedaar, op zondagmiddag 30 december in Heerenveen. Als vanouds glijdt Jorrit Bergsma over de perfect geprepareerde ijsvloer van Thialf. In een rechtstreeks duel tijdens de NK afstanden verslaat hij Patrick Roest, in 12.43,70, de achtste tijd ooit gereden op deze afstand en goed voor een ticket voor de WK afstanden. Een rood-wit-blauwe-vlag wappert na afloop boven zijn hoofd. Bergsma is terug.
De 32-jarige Fries deed dit seizoen bewust een stapje terug na een teleurstellend jaar, waarin hij na een moeizame aanloop zijn olympische titel kwijtraakte aan Ted-Jan Bloemen. Bergsma liet deze winter de eerste wereldbekerwedstrijden voor wat ze waren. Hij genoot van het vaderschap en stapte pas begin december, bij een wereldbekerwedstrijd in Polen, weer in. Onderwijl legde hij zich toe op de discipline die hem zo na aan het hart ligt: de marathon.
De laatste weken voelde Bergsma de vorm langzaam terugkomen. Maar dat hij zo zou uitpakken in Heerenveen? ‘Dat was voor mij ook een verrassing.’ Tijdens de race hoorde hij de speaker reppen van een baanrecord dat in het verschiet lag. Hij zette extra aan en wiste met een furieus slot de naam van Sven Kramer van het bord met baanrecords: hij was 1,4 seconde sneller dan diens toptijd van 12.45,09.
Zo zag Kramer voor de tv ook het laatste baanrecord op zijn thuisbaan verdampen. De drievoudig olympisch kampioen ontbrak zondag op de 10 kilometer, nadat hij zaterdagavond had beslist dat die afstand rijden een te zware belasting zou zijn voor zijn rug. Hij richt zich nu op het EK allround, over twee weken in het Italiaanse Collalbo.
Kwelgeest
Jarenlang was Kramer de kwelgeest van Bergsma. Nooit voelde Bergsma zich op zijn gemak met Kramer in de buurt. Hij, een introverte Fries, was een makkelijke prooi voor de man die als geen ander de zaken naar zijn hand kan zetten. Juist nu de heerschappij van Kramer ten einde lijkt, dient zich een nieuwe kwelgeest aan: Patrick Roest.
Roest won vrijdag, in een rechtstreeks duel met Kramer, de nationale titel op 5 kilometer, voorheen de afstand waarop Kramer heerste. Ook Bergsma kwam niet aan de tijd van Roest. De cijfers van de Lekkerkerker worden met de week indrukwekkender. Negen keer stond Roest dit seizoen met Kramer aan de start in dezelfde wedstrijd. De tussenstand tot nu toe: 8-1 voor Roest. Hij is niet meer de verrassing van het seizoen, maar de nieuwe standaard.
Anders dan bij Kramer lijkt Bergsma mentaal wel opgewassen tegen Roest, net als hij een kalme, bescheiden jongen. Bergsma: ‘Patrick probeerde een paar keer te versnellen, maar daar kon ik op antwoorden. Ik heb de hele race het gevoel gehad dat ik de zaken onder controle had. Zo ben ik ook het beste, als ik het bij mezelf zoek en niet naar anderen kijk. Maar het is duidelijk dat Patrick stappen heeft gemaakt de laatste tijd.’
In hun duel op de tien kilometer had Bergsma in de laatste ronde zelfs nog over, hij reed die in 29 seconden. Een doodzonde in de optiek van zijn coach Jillert Anema, die vindt dat een schaatser die op einde nog kan versnellen zijn race niet goed heeft ingedeeld. Bergsma lachend: ‘Ja, daar zal hij niet blij mee zijn geweest. Slechte race.’
Nieuwe rivaal
Dat er met Roest een nieuwe rivaal is opgestaan, vindt Bergsma niet per se goed nieuws. ‘Het liefst win ik elke 10 kilometer met 10 seconden voorsprong, daar ben ik eerlijk in.’ Maar in breder perspectief ziet hij ook de voordelen: ‘Voor het publiek is het leuk zo. Het is goed voor het schaatsen.’ En uiteindelijk ook wel voor hemzelf: ‘Zoals Sven en ik elkaar naar grote hoogten stuwden, zullen Patrick en ik dat ook doen.’
Zijn vrouw, schaatser Heather Richardson, kondigde onlangs in de Leeuwarder Courant aan dat ze graag een broertje of zusje voor Brent zou willen hebben. Bergsma ziet dat ook wel zitten. Het vaderschap heeft in zekere zin een betere schaatser van hem gemaakt, zegt hij. ‘In het begin was het zoeken naar de juiste balans. Een kind houdt geen rekening met het feit dat je een tien kilometer moet rijden. Maar inmiddels heb ik die balans gevonden. Brent maakt me blij als mens, en uiteindelijk zie je dat ook terug op de baan.’
Over drie jaar, zo is zijn plan, wil hij zijn olympische gouden plak terug van Ted-Jan Bloemen. Maar voorlopig heeft hij ambities op kortere termijn. Op 1 januari vindt in Groningen het NK marathonschaatsen plaats. Bergsma: ‘Die wedstrijd zou ik wel heel erg graag willen winnen.’