Als spanning wegebt, maakt Visser favorietenrol waar

‘Europees kampioene op de 3 kilometer en olympisch kampioene op deze afstand’, galmt de stem van de spreekstalmeester door Thialf voor de 5 kilometer bij de NK afstanden. Na een kleine pauze voor extra effect bast hij: ‘Esmee Visser.’ Ze zwaait naar de volle tribunes en lacht. Ondertussen schiet haar hartslag omhoog. ‘Het is mooi als je zo wordt aangekondigd, maar ik heb wel het idee dat de mensen dan ook verwachten dat ik win. Dat het vanzelfsprekend is.’

Visser werd vorige winter olympisch kampioene op de 5 kilometer en was vlak voor de Spelen Europa’s beste op de 3 kilometer, maar een nationaal kampioenschap won ze nog nooit. Haar beste uitslag voor dit schaatsseizoen was een vijfde plaats.

Als het startschot heeft geklonken en ze haar lichtvoetige slag opzoekt, ebt de spanning langzaam weg. Met overtuiging maakt ze haar favorietenrol waar. In 6.49,49, op een haar na een baanrecord, rijdt ze naar haar eerste nationale titel, voor Carien Kleibeuker (6.53,97) en Carlijn Achtereekte (6.56,06). ‘Een mooie mijlpaal’, vindt de 22-jarige langeafstandsspecialist, die dankzij haar zege begin februari op de WK afstanden mag debuteren.

Ook Carlijn Achtereekte, die in Pyeongchang zelfs haar eigen coach verraste met de zege op de 3 kilometer, heeft thuis een gouden olympische medaille liggen − verstopt uit angst voor dieven. En net als Visser was ze in Nederland nog nooit de beste.

Zij vult dat gat in haar palmares zaterdagmiddag niet op, maar springt evengoed na afloop van pure blijdschap haar fysiotherapeut bijna op de nek als ze brons en een startbewijs voor de WK afstanden verovert. ‘Het is een beetje gek om te juichen, maar deze betekende zoveel.’

Olympische status

Beide vrouwen hebben moeten wennen aan hun status als olympisch kampioen. Ze kwamen vanuit relatieve anonimiteit ineens vol in de spotlights te staan. Sindsdien worden ze met enige regelmaat herkend. Mensen die in een restaurant met Achtereekte op de foto willen, een huwelijksaanzoek van een fan voor Visser en televisieoptredens voor beiden.

Echt bn’ers zijn ze nog niet, vindt Achtereekte, die aan haar ploeggenoten Sven Kramer en Kjeld Nuis ziet wat dat wel inhoudt. ‘Het voelt niet als een last. Ik vind het wel leuk en het is allemaal nog te overzien. Ik kan echt nog wel normaal over straat. Dat kan Kjeld niet. Dat heeft ook met uitstraling te maken. Hij is een verschijning en heeft al wereldtitels en is een vaste waarde in het Nederlandse schaatsen. Dat ben ik nog niet.’

Ingrijpender dan de roem zijn de sportieve verwachtingen die hun olympische titels hebben gewekt. De anonimiteit van de subtopper biedt ook veiligheid. Een mindere dag of een misser valt niemand op. Achtereekte: ‘Ik vond die underdogpositie wel heel lekker, maar die kan ik nu wel vergeten.’

Visser worstelt soms ook nog met haar status. Op de WK afstanden in Inzell, begin februari, zal zij als de grootste kanshebber op de wereldtitel worden gezien. Dat weet ze, maar ze vindt het moeilijk om het ook zo te voelen. ‘Ik zie mezelf nog altijd niet als favoriet, de buitenwacht wel. Ik leg mezelf ook hoge doelen op, maar het is toch anders als anderen dat uitspreken.’

Zwaar verkouden

Het zelfvertrouwen kwam bij Visser in de aanloop naar NK afstanden extra onder druk te staan toen ze een week voor het toernooi zwaar verkouden werd. ‘Als je ziekig bent en door een supermarkt of het hotel loopt, denk je wel: was ik nog maar onbekend’, zegt ze en schudt dan haar hoofd. ‘Aan de andere kant, ik zou dit allemaal niet willen missen.’

De verkoudheid hield aan. In Thialf moet ze haar antwoorden nog regelmatig onderbreken voor een hoestbui. ‘Ik heb vannacht ook nauwelijks geslapen omdat ik steeds moest hoesten.’ Tijdens de doorwaakte uren dwaalden haar gedachten af naar de 3 kilometer van zaterdag, toen ze door Achtereekte nipt van het podium gedrukt werd en zich op die afstand niet voor de WK kwalificeerde. ‘Ik heb een paar keer moeten slikken en die zure appel opnieuw geproefd.’ Tegelijkertijd putte ze hoop uit die race, want als ze zelfs met gezondheidsklachten zo dicht in de buurt van het podium kon komen, dan zat het wel goed.

Vissers zorgen waren niets vergeleken bij die van Achtereekte die de eerste twee maanden van het seizoen kampte met darmproblemen en zich niet voor de eerste wereldbekerwedstrijden plaatste. Wekenlang had ze buikpijnen en kon ze geen hap door haar keel krijgen. Pas een kleine maand voor de NK afstanden kon ze, drie kilo lichter inmiddels, haar trainingen weer volledig hervatten. Het bleek net op tijd, want Achtereekte mag voor de tweede keer in haar loopbaan naar de WK afstanden. In 2015 won ze zilver op de 5 kilometer.

‘Rotmeid’, zegt haar coach Jac Orie zaterdag vlak voordat ze achter Antoinette de Jong en Ireen Wüst het podium van de 3 kilometer beklimt. Het is zijn manier van complimenteren. ‘Omdat ik het weer flikte, denk ik. Dat vindt hij mooi. Dat ik me er toch weer tussen rijd.’