Jaap Stam is terug op het oude nest PEC Zwolle. ‘Het is mooi om terug te zijn, ik kan op de fiets naar de club’

In een colbertje trotseert Jaap Stam de kou bij zijn presentatie als nieuwe trainer van PEC Zwolle. Hier staat de stoere verdediger van weleer, de soldaat die zijn post niet verlaat als het fort in brand staat. Als iemand een over-mijn-lijkmentaliteit meebrengt is hij het. ‘Maar denk niet dat PEC met Jaap Stam gaat schoppen, rossen en ruwe tackles maken. Ik hou van attractief, aanvallend voetbal.’

Stam weet dat zijn imago als de sloper in de defensie hem achtervolgt als trainer. Als speler volgde de oud-international een opwaartse lijn die hem uiteindelijk bij Manchester United, Lazio Roma en AC Milan bracht. ‘Ik zal dat beeld van het verleden moeten bijstellen als coach. Het is echt niet zo dat ik nu spelers alleen op karakter ga selecteren.’

De trainer Stam predikt de Hollandse school, in een 4-3-3-systeem. Wil hij niet meteen het kunstgras laten verwijderen uit het stadion van PEC? Stam, lachend: ‘Dat wil de club ook, op termijn gaat PEC op natuurgras voetballen. Het kan een voordeel voor ons zijn dat de jongens gewend zijn aan kunstgras. Maar iedereen speelt het liefst op normaal gras.’

Renaissance

De directie van PEC Zwolle had geen ‘schaduwlijstje’, toen het ontslag voor John van ’t Schip na het bekerechec bij AZ onvermijdelijk was. Voorzitter Adriaan Visser wist meteen wie hij als crisismanager wenste aan te stellen. ‘In 2009 zat ik met Jaap nog in een commissie van goede diensten, toen PEC er ook slecht voorstond. Daarna begon de renaissance in Zwolle. Ik hoop dat we met hem als hoofdtrainer een nieuwe renaissance gaan beleven.’

Voor Stam was een terugkeer bij de club waar hij als speler begon een logische stap in zijn nog prille trainerscarrière. Als assistent van Art Langeler promoveerde Stam met PEC in 2013 naar de eredivisie, bij Jong Ajax stond hij voor het eerst op eigen benen. Met het Engelse Reading beleefde Stam een topseizoen, al miste de club op een haar promotie naar de Premier League.

Toen Gerard Nijkamp, technisch directeur bij PEC Zwolle, Reading zag spelen besefte hij dat Stam zich snel had ontwikkeld. ‘De wijze van spelen, de organisatie; toen zag ik hoe Jaap was gegroeid in zijn nieuwe rol als hoofdtrainer.’

Stam: ‘Voor mij was dat eerste seizoen bij Reading de bevestiging dat ik spelers beter kon maken. Bijna dezelfde selectie was de jaren daarvoor als negentiende of twintigste geëindigd. In het tweede seizoen kregen we het een stuk moeilijker. De tegenstanders pasten zich aan ons aan en ik eiste meer van de spelers. De resultaten vielen tegen en dan weet je dat de trainer erop wordt afgerekend.’

Reanimeren

Zo ging het ook bij zijn voorganger John van ’t Schip. De ploeg was uit elkaar gevallen, constateerde de directie. Nu moet Stam PEC Zwolle de komende anderhalf jaar weer reanimeren. Het sentiment is een aangenaam briesje in zijn rug. ‘Het is mooi om terug te zijn, ik kan op de fiets naar de club’, zegt Stam, die in Kampen is geboren en in Hoonhorst woont.

Oud-schaatser Erben Wennemars, met wie Stam bijna tien jaar geleden in de commissie van de wederopbouw zat, meldt zich vrijdag in Zwolle. Twee medewerkers begroeten hem als de verloren zoon. Stam: ‘Ik heb veel te danken aan PEC Zwolle. Maar ik wil waken voor verhalen over de oud-speler die thuiskomt, in een sfeer van ouwe-jongens-krentenbrood. De club wil vooruit, we moeten zo snel mogelijk weg van de zestiende plaats.’

Versterkingen

Ronald Koeman vertelde in het Algemeen Dagblad dat hij als beginnende trainer de klassieke fout maakte door zichzelf als oud-prof tot norm te verklaren. Stam: ‘Toen ik bij PEC de beloften trainde, had ik de neiging om kwaad te worden en te schelden als het niet liep. Ik heb ook trainers gehad die iedereen een schop onder hun hol gaven. Maar ik heb geleerd dat ik niet aan spelers kan vragen om een kopie te zijn van Jaap Stam. Ik wil het beste uit iedereen halen.’

De directie van PEC Zwolle heeft al aangekondigd dat Stam op versterkingen mag rekenen. Feyenoord zal komende maand de hand van Stam herkennen bij de hervatting van de competitie. En natuurlijk is de trainer Stam nog net zo meedogenloos als de speler, een vleugje van zijn voormalige coach Sir Alex Ferguson is al zichtbaar. Het resultaat is heilig, zegt Stam. ‘Ik heb een hekel aan verliezen, dat zal ik zeker overbrengen op de spelers.’