Gelderse varkensboer met de dood bedreigd na undercoverbeelden gillende biggetjes

De bedreigingen werden donderdag op een raadsvergadering bekendgemaakt door burgemeester René Verhulst van Ede, de gemeente waartoe Lunteren behoort. Volgens een woordvoerder van de burgemeester baseerde Verhulst zijn uitspraken op sociale media-berichten en op ‘signalen’ van de politie en de boer zelf. De varkensboer bevestigt de bedreigingen, maar was vrijdag niet in de gelegenheid verder commentaar te geven. Eerder noemde hij de beelden bij Omroep Gelderland  ‘grote onzin’. ‘Wij zorgen goed voor onze dieren’, verzekerde de boer.

Campagnemedewerker Erwin Vermeulen van Animal Rights noemt de bedreigingen treurig. ‘Dit is precies de reden dat we de gezichten op videobeelden altijd onherkenbaar maken. Het is ons niet te doen om de praktijken van individuele boeren, maar om die van de hele industrie.’ De activist veroordeelt de bedreigingen, maar benadrukt dat de varkens op de beelden de echte slachtoffers zijn. 

Pijn

Een medewerker van de organisatie ging dit voorjaar undercover als uitzendkracht bij de twee varkensbedrijven. Op de beelden, die dateren van maart, is te zien hoe de boer in Lunteren de staartjes van de biggen onverdoofd afknipt en hij de dieren achteloos in kratten werpt. Ook lijken zieke, gewonde biggen voor dood te worden achtergelaten te midden van hun gezonde soortgenoten. Vaccinaties, antibiotica-injecties en het afvijlen van de tanden doen de biggetjes gillen van de pijn. ‘Gewoon je kop houden, joh’, zegt een medewerker van het bedrijf terwijl hij de tanden van één van de biggen slijpt.

Naast Lunteren werd ook in het Brabantse Nuenen heimelijk gefilmd. Animal Rights noemt in de video de dorpen waar de bewuste boerderijen zich bevinden. Ook deelde Animal Rights de adressen met de pers. ‘Journalisten moeten kunnen verifiëren of de beelden echt zijn. Anders roepen mensen al snel dat ze eigenlijk in het Oostblok gemaakt zijn, of tien jaar geleden.’ Volgens Animal Rights is wat de boer doet geen uitzondering, maar zijn dit standaardpraktijken in de varkenshouderij. 

Legaal

De beelden zijn niet voor de faint of heart: het gegil van de angstige biggen is welhaast onverdraaglijk. Maar de meeste van de praktijken in de video zijn volstrekt legaal. Het routinematig couperen (afsnijden) van biggenstaarten, dat moet voorkomen dat de dieren elkaar in de staart bijten, is in de EU wel al meer dan 25 jaar verboden. Maar Nederlandse boeren maken in de praktijk gebruik van een uitzondering op het verbod: als andere maatregelen tegen bijten niet helpen, mag er worden gecoupeerd.

Toezichthouder NVWA bevestigde vorige week dat de meeste handelingen in de video legaal zijn, maar zei zich wel zorgen te maken over het routinematige gebruik van antibiotica, het verwaarlozen van zieke biggen en het gegeven dat de undercover medewerker zonder opleiding meteen aan het werk kon. De overheidsinstantie zegt de zaak op te pakken, maar kan niet zeggen of een inspectie zal volgen. Die gebeuren altijd onaangekondigd, zegt een woordvoerder.