Direct naar artikelinhoud
Reconstructie

De wonderlijke zaak van de Thialf-schietpartij waarin niets is wat het lijkt

De schietpartij bij schaatshal Thialf, bijna twee jaar geleden, roept steeds meer vragen op. Wat is er precies gebeurd? Is er wel geschoten? En waar is het wapen? Donderdag begint de inhoudelijke behandeling bij de rechtbank in Leeuwarden. De advocaat van de verdachte belooft met ‘iets spectaculairs’ te komen.

en
Zakenman en schaatssponsor Bert Jonker wordt op 7 januari 2017 de ambulance ingedragen nadat hij in zijn hand zou zijn geschoten bij een schietincident op de parkeerplaats voor Thialf.Beeld Klaas Jan van der Weij / de Volkskrant

Het slachtoffer zegt te zijn ontsnapt aan een moordaanslag en dook onder na de schietpartij bij schaatshal Thialf. De verdachte ontkent niet alleen te hebben geschoten, volgens hem behoorde het wapen ook nog eens toe aan het slachtoffer.

Na ruim 21 maanden is de schietpartij bij schaatsstadion Thialf donderdag eindelijk toe aan de inhoudelijke behandeling. De zaak trok meteen veel aandacht, het komt zelden voor dat zakelijke geschillen in de bovenwereld worden opgelost met pistoolvuur. Maar wat eerst nog zo overduidelijk leek – man neemt wraak op andere ondernemer met wie hij een hoog oplopend conflict heeft – roept nu toch prangende vragen op.

Want van wie was het pistool waarmee werd geschoten? Is er überhaupt wel geschoten? En kan een poging tot moord dan nog steeds een poging tot moord zijn?

De confrontatie

Op 7 januari 2017 loopt Bert Jonker naar zijn auto. De zakenman en schaatssponsor heeft het naar zijn zin gehad bij het EK schaatsen in Thialf en wil naar huis. Als hij wil wegrijden in zijn Tesla, duikt een man voor zijn auto op. Hij waggelt en lijkt dronken.

‘Ken je me nog?’, zegt de man. Het blijkt een oude bekende: Charles van der W., de man van wie Jonker ooit zijn detacheringsbedrijf E-S Projects zou overnemen. Door faillissement van het bedrijf gaat de overname niet door. Het is een raadsel hoe Van der W. naar Nederland is gekomen. Hij wordt internationaal gezocht, omdat hij met een deel van de failliete boedel van zijn bedrijf naar Brazilië is gevlucht.

Toch staat hij hier vanavond, op de parkeerplaats van de Friese schaatshal. Hij probeert via het achterportier de auto van Jonker binnen te komen, maar de Tesla zit op slot.

Volgens Jonker haalt Van der W. een vuurwapen uit zijn jaszak. Terwijl Jonker hard wegrijdt, klinkt er een knal. Jonker zegt in zijn hand te zijn geschoten, nog diezelfde nacht wordt hij geopereerd. Hij duikt onder, omdat hij zich bedreigd voelt. Hij heeft voor zijn gevoel een moordaanslag overleefd.

De 58-jarige Van der W. herinnert zich de ontmoeting met Jonker heel anders. Dat hij dronken was, noemt hij bijvoorbeeld grote onzin: hij drinkt geen alcohol. Ook zou hij een tijd rustig met Jonker hebben staan praten, voordat het uit de hand liep. Niet omdat Van der W. een wapen trok, zegt hij, maar omdat Jonker het pistool zelf tevoorschijn haalde.

Van der W.’s advocaat Tim Vis noemt het veelzeggend dat het Openbaar Ministerie (OM) mishandeling en bedreiging aan de dagvaarding toevoegt. Het laat volgens hem zien dat het OM weinig vertrouwen heeft in een veroordeling voor het zwaarste feit waarvan het Van der W. verdenkt: poging tot doodslag of moord.

‘De tenlastelegging is uitgebreid, maar dat zegt niets over wat de officier denkt te kunnen bewijzen’, aldus het OM. Het OM verdenkt Van der W. behalve van poging tot moord of doodslag ook nog van poging tot afpersing. Inhoudelijk wil het niet vooruitlopen op de zaak, die donderdag wordt behandeld in de rechtbank in Leeuwarden.

De arrestatie

Van der W. erkent dat hij half december vanuit zijn woonplaats in Spanje naar Nederland was gekomen om met Jonker te praten over de mislukte overname van zijn bedrijf. Maar meer dan praten was hij niet van plan, heeft hij steeds gezegd. Hij wilde de baas van ingenieursbureau Clafis eraan herinneren dat hij nog veel geld van hem tegoed had. Als Jonker niet betaalde, zou Van der W. naar het OM stappen met geluidsopnamen waarop Jonker die belofte zou hebben gedaan. Dat had hij Jonker ook al eens in een mail te verstaan gegeven.

Waarom hij de Groningse zakenman op een zaterdagavond opzocht na een schaatstoernooi? Simpel, is zijn verweer: Van der W. wist dat Jonker van schaatsen houdt. Dus leek de kans hem groot dat hij het EK in Thialf bijwoonde.

Aanvankelijk heeft de politie geen idee waar Van der W. is. Uiteindelijk pakt de politie hem een halfjaar later, in juli, in Spanje. De Guardia Civil komt hem op het spoor als hij zich heeft ingeschreven in de gemeente Lleida. Dat deed hij om te kunnen werken in een dierenasiel.

Van der W. verblijft sinds december vorig jaar buiten de gevangenis. Bij hem werd blaaskanker geconstateerd, bij een bevolkingsonderzoek kwam ook nog eens darmkanker aan het licht. Tot nu toe heeft hij vijf operaties gehad. Van der W. draagt een enkelband en mag zich vrijelijk bewegen, al is Friesland verboden terrein. Tussen 12 uur ’s nachts en 7 uur ’s ochtends moet Van der W. thuis blijven.

Het onderzoek

Het Openbaar Ministerie gaat vooralsnog uit van de versie van Jonker. De afgelopen maanden heeft het geprobeerd meer bewijs te vergaren, bijvoorbeeld door de gebeurtenissen te laten naspelen. Dit gebeurde bij een reconstructie in februari.

Los van elkaar mochten Jonker en Van der W. uitleggen wat er op 7 januari 2017 is gebeurd. Daarbij werd ook een Tesla gebruikt. Een agent speelde de rol van Jonker in Van der W.’s deel van de reconstructie.

Vingerafdrukken op het wapen kunnen uitsluitsel geven, maar daar zit het probleem: het pistool is spoorloos. Van der W. heeft agenten op de plek gewezen waar hij het, verstopt in zijn muts, in de sloot zou hebben gegooid. Hij weet nog dat hij een steen nodig had om eerst het ijslaagje op het water te breken. Ondanks het dreggen van de sloot is het pistool nooit aangetroffen.

Een onafhankelijke wapenexpert deed onderzoek op verzoek van Van der W. Hij stelt dat het uitgesloten is dat verwondingen – gebroken vingerkootjes – zijn veroorzaakt door een vuurwapen. Het is volgens de expert zelfs de vraag of er wel met een vuurwapen is geschoten, en niet met bijvoorbeeld een alarmpistool.

Van der W’s advocaat Vis: ‘Er is geen bewijs dat er die avond is geschoten, er is geen wapen aangetroffen en evenmin een kogel of huls. De auto van Jonker is nauwgezet onderzocht, maar er is niet eens een inslag van een kogel gevonden.’ Dit heeft een ballistisch deskundige volgens de strafpleiter vastgesteld.

De verdachte benadrukt dat Jonker het wapen zelf bij zich had; hij zou het tevoorschijn hebben gehaald op het moment dat Van der W. achter in de auto probeerde te stappen. Van der W. zegt het wapen daarop te hebben afgepakt, waarna Jonker er in een noodvaart vandoor ging in zijn Tesla.

Hans Anker, de advocaat van Bert Jonker, wil vóór de zitting niet reageren op het verhaal van Van der W.

Van der W. blijft erbij: hij kwam ongewapend naar Thialf, enkel en alleen om verhaal en geld te halen. Zijn advocaat belooft donderdag bij de zitting met iets ‘spectaculairs’ te komen. Dan zal ook blijken wat de verdediging van Jonker hier tegenover weet te zetten.

Lees terug

Hoe een mislukte deal en een Braziliaanse droom tot een vendetta leidden. Een reconstructie van de schietpartij bij Thialf.

Uitgesproken ondernemer die niet vies is van een beetje heisa. Een profiel van Bert Jonker, joviaal, maar ook een heethoofd.