In Groningen deelde GroenLinks een dreun uit aan D66 bij de lokale verkiezingen. Hoe lokaal die zijn, is de vraag: de partij lijkt haar monsterzege meer te danken hebben aan Jesse Klaver dan aan haar werk in de wijk.

Op het Binnenhof dient de volgende meloen zich aan voor de coalitiepartijen: het VN-pact van Marrakech.

Hier zijn uw politieke Dagkoersen.

Het ongeloof was van de gezichten van de GroenLinksers te lezen, gisteren bij de verkiezingsavond in Groningen. Ja, op voorhand stond nagenoeg vast dat de partij meer zetels zou binnenslepen dan de 4 van de vorige keer. Het gaat goed met GroenLinks. Maar 11 zetels, bijna een kwart van de totale 45? Dat hadden ze niet durven hopen.

‘11 zetels!’: het is genoeg om de stem van een GroenLinkser te laten overslaan. De monsteroverwinning ging ten koste van D66, dat net als GroenLinks vaak goed scoort in de grote steden. In 2014 wist D66 nog meer dan te verdubbelen door van 4 naar 9 zetels te groeien, maar gisteren moest de partij er weer 4 inleveren. En dat terwijl de gemeente Groningen groeit van 39 naar 45 raadszetels dankzij de ‘annexatie’ van Haren en Ten Boer.

De score reflecteert de landelijke peilingen van GroenLinks en D66. Waar de eerste partij in de lift zit, is de laatste aan het ploeteren. D66-voorman Paul de Rook wees onmiddellijk naar Den Haag na het binnenkomen van de teleurstellende uitslag. ‘Bij lokale verkiezingen heb je soms de landelijke wind mee, soms heb je hem tegen.’

De PVV belandt met één zetel in de vernieuwde gemeenteraad. Aanstaand raadslid is de professionele duizendpoot Ton van Kesteren: hij is ook al Statenlid en senator. En zo druk dat hij wekenlang de telefoontjes, sms’jes en mails van verslaggever Ariejan Korteweg onbeantwoord liet - tot deze Van Kesteren met onbekend nummer belde. 

Naast Groningen vonden in nog eens 36 gemeenten herindelingsverkiezingen plaats. Per 1 januari 2019 fuseren zij tot in totaal 12 gemeenten. Het CDA deed het weer ouderwets goed in de regio: ondanks de lage landelijke prognoses pakte de partij in 5 fusiegemeenten de winst. In nog eens 5 gemeenten werd een lokale partij de baas.

Wat hebben Zwitserland, de Verenigde Staten, Australië, Israël, Oostenrijk, Hongarije, Polen, Bulgarije, Tsjechië, Estland en Kroatië met elkaar gemeen? Op het oog weinig, behalve dan dat zij zich alle hebben teruggetrokken uit het controversiële VN-migratiepact van Marrakech. De grote vraag is: volgt Nederland hun voorbeeld?

Staatssecretaris Mark Harbers (Migratie) leek daar vandaag een antwoord op te moeten geven tijdens de begrotingsbehandeling van zijn ministerie van Justitie en Veiligheid. Bij de start van het debat kondigde hij echter aan dat er een apart debat over het pact komt. Daarmee haalde hij de stoom vakkundig van de ketel. FvD-leider Thierry Baudet had daarna genoeg gezien van het begrotingsdebat; hij verliet op stel en sprong de zaal.

Zeker is dat de regeringscoalitie met het pact in haar maag zit. VVD-Kamerlid Malik Azmani (‘Ik zit niet te wachten op dergelijke documenten’) en CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg (‘goede intenties kunnen zich tegen ons keren’) lieten deze week onverholen huiver blijken over het plan. D66-leider Rob Jetten is juist hartstochtelijk voorstander van het pact. Hij ziet niet tekenen als ‘zwichten voor populisme’, verklaarde hij aan EenVandaag.

De harde opstelling van Jetten leidt tot spanning binnen de coalitie. VVD en CDA willen alleen tekenen als er een aanvullende stemverklaring komt. D66 kan alleen leven met zo’n bijlage als er inhoudelijk niks verandert aan het VN-akkoord waarover twee jaar is onderhandeld. VVD en CDA zullen zich daar waarschijnlijk tandenknarsend bij neerleggen, al komen ze daardoor juist op het gevoelige punt van immigratie in een links kamp terecht.

Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft per ongeluk de namen van twee strijdgroepen in Syrië bekendgemaakt die hulp van Nederland hebben gekregen. Ze worden onthuld in bijna tweeduizend pagina’s die zijn vrijgegeven aan Trouw en Nieuwsuur, na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).

In de officiële documenten staan de namen van Jabhat al-Shamiya en de Hama Rebels Gathering. Het kabinet had de namen van de 22 gesteunde rebellengroepen eerder tot staatsgeheim verklaard uit veiligheidsoverwegingen. Ook de namen van twee uitvoerende bedrijven, die namens Nederland goederen leverden, zijn per ongeluk in de documenten blijven staan. Verder blijkt meer dan voorheen dat vrijwel alle hulp is gebruikt voor de strijd.

Een meevaller voor minister Wiebes (Economische Zaken), wiens taak het is om huizen in het Groningse aardbevingsgebied bouwkundig te versterken. Een nieuwe inschatting becijfert het aantal op te knappen huizen op zo'n 15 duizend. Dat scheelt Wiebes geld: eerder moest hij rekening houden met 22 duizend opknappertjes. 

De verwachting is dat de hele operatie, inclusief de uitvoering, vijf tot zeven jaar gaat duren. ‘Zo’n operatie heeft nog nooit plaatsgevonden’, zegt Herman Sietsma, de Nationaal Coördinator Groningen. Hij denkt niet dat Wiebes op de versterking wil beknibbelen. ‘De minister heeft gezegd: wat nodig is voor de veiligheid gaat gebeuren.’

Minister Ferdinand Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) gaat Amsterdam aanspreken op het advies aan John van den Heuvel om niet langer aan te schuiven bij RTL Boulevard. Volgens de Amsterdamse autoriteiten is zijn komst naar de studio aan het drukke Leidseplein te gevaarlijk. De misdaadjournalist wordt al langer ernstig bedreigd.

CDA-Kamerlid Chris van Dam vroeg partijgenoot Grapperhaus vandaag om de onvrede van de Kamer over het advies over te brengen. Volgens Van Dam zwicht de hoofdstad voor criminelen. Grapperhaus zegde dat toe, maar wil ook ‘een lans breken’ voor de Amsterdamse autoriteiten, die op zoek zouden zijn naar een goede oplossing.

Dagkoersen is de politieke nieuwsbrief van de Volkskrant. Tips of opmerkingen? Mail naar haag@volkskrant.nl.