Gert-Jan Oskam kan na dwarslaesie weer 80 meter lopen dankzij zenuwstimulatie: ‘Het voelt anders als je niet zelf je beenspieren aanspant’

Oskam herinnert zich niet zoveel van zijn verblijf in het lokale ziekenhuis, behalve dat de verpleging hem op de grond wilde leggen omdat ze dachten dat Oskam de rekening niet zou kunnen betalen. Toen zijn collega’s met geld kwamen, kreeg hij alsnog een bed.

Na vijf dagen kwam Oskam met een gewone lijnvlucht – er waren zes stoelen uit het vliegtuig gesloopt om hem liggend te vervoeren – in Nederland aan. Twee maanden lag hij in het Elisabeth Ziekenhuis in Tilburg. Hij was verlamd vanaf de nek en moest in totaal acht maanden plat liggen. Niet vanwege zijn verlamming, maar omdat hij in China een ‘heftige doorligplek’ had ontwikkeld, zoals hij het zelf noemt, waardoor hij niet mocht zitten. Ondertussen werd de diagnose bijgesteld. De dwarslaesie bleek niet volledig maar gedeeltelijk. Oskam verhuisde naar een revalidatiecentrum en startte in 2015 een trainingsprogramma in de Sint Maartenskliniek in Nijmegen. ‘Op een gegeven moment kwam ik niet meer verder. Ik kon maximaal 10 meter lopen achter een rollator, waarbij mijn gewicht vrijwel volledig op de rollator rustte. Dat was zeer uitputtend en slecht voor mijn polsen. Ik was uitbehandeld.’ 

Eind 2016 kreeg hij de uitnodiging mee te doen aan een wetenschappelijk onderzoek. ‘Een heel emotioneel moment. Voor het eerst in al die jaren kreeg ik het vooruitzicht dat ik mogelijk ooit weer zou kunnen lopen. Dat zou de kroon zijn op al mijn inspanningen.’ In de studie heet Oskam P2.

Hulpmiddelen, geen wondermiddelen

Een half jaar verbleef hij in Zwitserland, waar hij een implantaat kreeg in zijn ruggenmerg en een soort pacemaker in de buikholte. ‘Het zijn hulpmiddelen, geen wondermiddelen’, benadrukt hij. ‘Het implantaat is een siliconenmatje met zestien contactpuntjes die met elektriciteit de hersenprikkels versterken die nodig zijn om de beenspieren aan te sturen. Het voelt anders dan wanneer je helemaal op eigen kracht je beenspieren aanspant. Maar dat went.’

Een week na de operatie ging Oskam al beter lopen. Nu kan hij met armkrukken 80 meter lopen mét stimulatie. Zonder stimulatie kan hij 20 meter afleggen. ‘Ik loop alleen nog maar in trainingssituaties, met een begeleider in de buurt. Ik ben nog steeds bang om te vallen. Op den duur hoop ik 10 á 20 meter helemaal zelfstandig te kunnen lopen om even koffie te halen of om de printer aan te zetten. Dat vind ik een mooi doel.’ Maar ook met zijn huidige loopprestaties is hij al heel erg blij. ‘Het kost allemaal veel minder moeite, waardoor ik meer ga lopen. Daardoor gaat mijn conditie vooruit, worden mijn spieren sterker. Ik voel dat er nog steeds vooruitgang in zit.’ In de eerste twee jaar van zijn ziekbed is de armfunctie ook deels hersteld, zonder stimulatie.

Tot zijn grote blijdschap werkt hij weer 24 uur per week als technisch ondersteuner bij een bedrijf dat alarmsystemen installeert. Hij rijdt weer auto – in een aangepast model. Op de vraag waarom juist hij is geselecteerd voor deze studie zegt Oskam, terwijl hij in zijn auto van Zwitserland naar Nederland rijdt: ‘Er was een aantal technische criteria. Je moest bijvoorbeeld nog wel gevoel hebben in je benen en enige motorische functie. Verder hebben ze gekeken of ik mentaal wel sterk genoeg was. Of ik het op zou kunnen brengen die zes maanden in Zwitserland vol te maken.’ Oskam blijft voorlopig trainen met de elektrostimulatie in de Sint Maartenskliniek.