Venetië, de meest romantische thermometer van de klimaatverandering
In Italië zijn de afgelopen twee weken 14 miljoen bomen omgewaaid. Hoe je dat zo snel kunt tellen weet ik ook niet, maar ik neem aan dat het ongeveer klopt. Ook de sparren in het Paneveggio-park in het noorden van het land, die Stradivarius al voorzagen van het hout voor zijn violen, hebben het niet overleefd, meldde onze man in Rome, Jarl van der Ploeg. Overal zijn overstromingen en Venetië leek een paar dagen meer op Waterwonderland dan op de mooiste stad van Europa. Je kon er alleen met lieslaarzen over straat. Het waren kortom apocalyptische toestanden, in Italië.
Een dezer dagen zal er in dat land wel weer een filmpje online worden gezet waarin Jeroen Dijsselbloem toegeeft dat hij de stormen op Italië heeft afgestuurd. Maar vermoedelijk heeft het allemaal toch meer te maken met de opwarming van de aarde. Die lijkt zich in Italië soms duidelijker te manifesteren dan elders. Italiaanse wintersportplaatsen kampen met grote sneeuwtekorten en worden binnenkort zomerresorts, Italiaanse wijnmakers zitten met veel te hete en droge zomers en overwegen te verkassen naar de Veluwe en de zuidelijkste gletsjer van Europa, de Calderone in de Abruzzen, is stervende.
En dan heb je Venetië dus, de beroemdste waterstad ter wereld, de meest romantische thermometer van de klimaatverandering en zijn gevolgen. De boel loopt daar al sinds mensenheugenis onder water en de bewoners stellen zich tamelijk stoïcijns op, als het weer eens zover is. Ze trekken een paar laarzen aan en gaan onverstoorbaar verder met hun pizza. Op internet zag ik ook wadende toeristen die deden alsof er niks aan de hand was en die onbekommerd in de golven op het het terras gingen zitten, terwijl de ober even verderop als een wadloper kwam aanzetten met de cappuccini. Alles went, vooral wanneer het zich steeds vaker voordoet. En dat is het geval.
We kunnen hieruit concluderen dat de mens over een imponerend vermogen tot aanpassing beschikt. Desnoods draaien we straks de evolutie radicaal om en keren we weer terug naar waar we vandaan komen, de zee.
Driekwart van de Italianen woont minder dan 10 kilometer van de kust. Het Italiaanse wetenschappelijke instituut ENEA bracht vorig jaar een behoorlijk alarmerend rapport uit. Daarin stond dat het waterpeil in de Middellandse en Adriatische Zee in 2100, als de uitstoot van CO2 niet drastisch wordt verlaagd, mogelijk 140 centimeter zal zijn gestegen – bijna vijfmaal zoveel als de zeespiegelstijging van de afgelopen duizend jaar. ENEA schat dat daardoor 5.500 vierkante kilometer land langs de kust zal overstromen. De Toren van Pisa wordt in dat geval een scheef baken in zee en Venetië kan alleen nog snorkelend worden verkend.
Dat er een direct verband is tussen opwarming van de aarde en de stijging van de zeespiegel wordt alleen nog ontkend door idioten en de aarde-is-platdenkers. Datzelfde geldt voor de klimaatverschuiving – de Nederlandse wijnbouw gaat een grote toekomst tegemoet. Dat de toenemende weersextremen, zoals de afgelopen twee weken in Italië, verband houden met de opwarming van de aarde staat niet vast. Maar het lijkt er verdomd veel op.
Het is niet zo dat er niets gebeurt, tegen de opwarming. Het gebeurt alleen niet snel en rigoureus genoeg.
We zijn toeristen op een Venetiaans terras, tot onze knieën in het water, een pinot grigio binnen handbereik. Naast ons speelt een violist een vrolijk lied, het water klotst zachtjes tegen zijn zeepkist. Pas wanneer de stad onder onze voeten in zee verdwijnt, kijken we verschrikt op.