Trump presenteert Syrië-vertrek als cadeau aan de Amerikanen, maar Washington is verbijsterd
Met zijn abrupte besluit te vertrekken uit Syrië, heeft president Trump voor grote verwarring gezorgd in politiek Washington. Generaals, ministers en adviseurs, wier advies volledig is genegeerd, zwijgen als het graf en zijn verbijsterd. Trump presenteert het vertrek steeds meer als een eindejaarscadeau aan de Amerikanen die weer bevrijd zijn van een kostbare oorlog.
Terwijl zijn belangrijkste ministers en adviseurs wegdoken en Republikeinse parlementsleden laaiend waren, plaatste de Amerikaanse president op Twitter een filmpje om zijn omstreden besluit nog eens uit te leggen. De boodschap van iets meer dan een minuut leek op een kerstgeschenk van de president aan de natie.
Wilt u dit artikel liever beluisteren? Hieronder staat de door Blendle voorgelezen versie.
‘Jullie gaan ze gauw weer terugzien’, aldus Trump, gefilmd in de tuin van het Witte Huis. ‘Dit zijn echte Amerikaanse helden. Dit is hoe zij het gewild zouden hebben’, betoogde de president, doelend op de Amerikaanse soldaten die in de strijd tegen IS zijn omgekomen in Syrië.
Sinds zijn intrek in het Witte Huis had Trump zijn campagnebelofte willen inlossen: een eind maken aan Amerika’s geldverslindende oorlogen in Syrië en Afghanistan. ‘We hebben zesduizend miljard dollar besteed in het Midden-Oosten’, betoogde de miljardair in 2016 kort na zijn verkiezingsoverwinning. ‘Terwijl onze wegen vol gaten zitten, onze snelwegen en bruggen uit elkaar vallen. Aan de vernietigende cyclus van interventie en chaos moet eindelijk een einde komen.’
Twitter bericht wordt geladen...
Afkeer van interventies
Die toespraak was een voorbode van de isolationistische politiek die Trump voorstond en een bewijs van zijn grondige afkeer van militaire interventies. Maar steeds werd hij na zijn aantreden afgehouden van ‘overhaaste besluiten’, onder andere door zijn hoogste militaire adviseurs.
Zonder enig serieus overleg, zo blijkt inmiddels, besloot de president dinsdag de overwinning op IS uit te roepen en zijn biezen te pakken. Per tweet bevestigde hij een dag later het vertrek. ‘Een fout van kolossale proporties’, zo noemde een hoge regeringsfunctionaris het besluit tegen CNN. ‘De president ziet niet in hoe hij het land in gevaar brengt.’
De Republikeinse senator Bob Corker verwoordde wat velen in politiek Washington dachten: dat Trump net was opgestaan uit bed en in zijn eentje had besloten om Syrië te laten voor wat het was. ‘Mijn gevoel is dat er niet veel overleg is geweest’, aldus Corker. ‘Het was een shock voor de regering dat zo’n besluit werd genomen.’
Maar steun voor Trump, die tijdens de presidentscampagne riep dat veel beter Amerika’s problemen konden worden aangepakt, was er uit onverwachte hoek. De Democratische parlementariër Ted Lieu, die voortdurend de president bekritiseert, prees voor deze ene keer Trump.
‘Zowel de regering-Obama als de regering-Trump hadden geen strategie voor Syrië’, aldus oud-militair Lieu in een verklaring. ‘Beide regeringen konden niet duidelijk maken waarom Amerikaanse militairen vochten in Syrië, wat het einddoel was en hoe dat bereikt moest worden.’
Hoe ongekend Trumps eenzijdige optreden was, bleek uit het zwijgen van minister van Buitenlandse Zaken Pompeo en minister van Defensie Mattis. Met name Mattis hield de president sinds zijn aantreden af van rigoreuze militaire ingrepen. Alles wijst erop dat de minister, die de terugtrekking nu moet realiseren, geen rol van betekenis speelde in het Syrië-besluit.
Afghanistan-missie
Het tekent de tanende invloed van Mattis, die ooit volop werd geprezen door de president vanwege zijn militaire staat van dienst, op Trump. Al maanden doen dan ook verhalen de ronde dat de minister zou overwegen af te treden. De grote vraag is nu wat de president gaat doen met die andere oorlog die hij het liefst op zijn eerste dag in het Witte Huis had willen beëindigen: Afghanistan.
De Afghanistan-interventie is inmiddels uitgegroeid tot Amerika's langste oorlog ooit. Trump liet zich tot nu toe overhalen door zijn generaals die betoogden dat een vertrek zou leiden tot een overwinning van de Taliban. Maar de kans is groot dat de president in het nieuwe jaar, gesterkt door zijn Syrië-besluit, ook zijn pijlen zal gaan richten op deze geldverslindende oorlog.
De tweets die hij donderdag de wereld in stuurde over Syrië, wijzen in die richting. ‘Willen de VS de politieman van het Midden Oosten zijn?’, vroeg de president zich af. ‘Moeten wij daar voor eeuwig blijven? Het is tijd voor anderen om ook te vechten.’