Politie-invallen bij hoofdkantoor, kerken en woningen van Jehova’s getuigen wegens beschuldiging seksueel misbruik
Bij een rechercheonderzoek naar seksueel misbruik door Jehova’s getuigen zijn er afgelopen maand invallen gedaan bij drie kerken van de Jehova’s. Dat bevestigt het Openbaar Ministerie (OM) na berichten van RTL Nieuws.
Op maandag 19 november viel de politie binnen in het hoofdkantoor van de geloofsgemeenschap in Emmen en in twee andere ‘gemeenschapsgebouwen’ elders in het land. De opsporingsdiensten hoopt stukken te vinden over de ‘interne’ rechtsgang bij een aantal zedenzaken. Daarnaast zijn nog vier woningen doorzocht van leden van de geloofsgemeenschap.
De beschuldiging van seksueel misbruik onder Jehova’s speelt al ruim een jaar. Die komt onder meer via de stichting Reclaimed Voices, een organisatie van voormalige Jehova’s getuigen die seksueel misbruik en de gesloten cultuur binnen de kerkelijke gemeenschap aan de kaak stelt. Reclaimed Voices, die naar eigen zeggen afgelopen jaar honderden misbruikmeldingen binnenkreeg, deed in vijf zaken aangifte. Daarnaast ontving het OM nog eens vier losse aangiften. Het OM liet deze zomer weten dat het de aangiften behandelt als individuele zaken en geen aanwijzingen heeft voor een strafrechtelijk onderzoek tegen de gehele geloofsgemeenschap.
Kerkarchieven al bron voor berwijs
Al direct nadat het nieuws van het vermeende misbruik naar buiten kwam, werden de kerkarchieven aangewezen als belangrijke bron voor bewijs. Volgens Reclaimed Voices zou de kerk slachtoffers hebben afgeraden aangifte te doen, mede uit angst voor de slechte naam die een rechtszaak voor de kerk zou betekenen. In plaats daarvan zouden de Jehova’s de zaken via interne ‘rechtbanken’ van ouderlingen hebben afgehandeld. Van dergelijke zittingen, waarbij de verdachte als ergste straf verbanning uit de geloofsgemeenschap opgelegd kan krijgen, worden verslagen gemaakt.
Het OM had naar eigen zeggen aanwijzingen dat dergelijke ‘informatie over de interne rechtsgang’ aanwezig zou zijn ‘in een aantal dossiers die zich bevonden in de doorzochte woningen of bij het hoofdkantoor in Emmen’. Om welke zaken dat gaat, en of de gezochte stukken ook zijn gevonden, wil het OM niet ziet zeggen.
Een inval in een kerk is zeer zeldzaam. Enkele rechtsgeleerden konden donderdag zo snel geen andere voorbeelden bedenken en ook het OM moest het antwoord schuldig blijven op de vraag of het weleens eerder is voorgekomen. Er is geen regelgeving die justitie verbiedt een kerk in te vallen. De wet schrijft wel voor dat de politie slechts bij hoge uitzondering, namelijk in het geval van een heterdaad, een religieuze dienst mag verstoren. Om die reden is sinds eind oktober al onafgebroken een dienst aan de gang in een Haagse kerk waar een uitgeprocedeerd Armeens gezin is ondergedoken. Zolang de dienst gaande is, kan het gezin niet worden opgepakt, is de veronderstelling.
‘Het begon allemaal kalmpjes. Tijdens het bidden een handje vasthouden. Dicht tegen me aan staan’
Reclaimed Voices protesteerde eerder tegen misbruik in de geloofsgemeenschap. Op een zaterdagmiddag in Emmen, voor het hoofdkantoor van Jehovah's Getuigen, kwamen ruim vijftig mensen bij elkaar. Ooit zijn zij zelf of hun naasten als kind betast, aangerand of verkracht door volwassenen uit de geloofsgemeenschap.