Seksistische borrelpraat leidt tot politieke rel in IJsland; parlementariërs ‘keuren’ collega's in heimelijke opname
Een groepje IJslandse politici, onder wie een oud-premier, heeft zich in een kroeg zeer seksistisch uitgelaten over collega’s. Veel IJslanders vinden dat parlementariërs moeten aftreden.
‘Ik kon het niet geloven dat mannen echt zo konden praten’, zei de IJslands minister van Cultuur, Lilja Alfreðsdóttir, woensdagavond tegen televisiezender RUV over de stiekem gemaakte opnamen van een kroeggesprek van collega’s uit de politiek. ‘Dit is puur geweld.’
Op 20 november dachten zes parlementariërs – vijf mannen en een vrouw – stoom af te blazen in Klaustur, een bar in het centrum van Reykjavik, nabij het parlementsgebouw. Onder het genot van drank besloten ze hun vrouwelijke collega’s eens ‘te keuren’. Ze wisten niet dat een andere bezoeker van de bar hun gesprek geschokt opnam. De Klaustur-tape is door de anoniem gebleven, mannelijke klokkenluider naar verscheidene media gestuurd. De opnames gingen driftig rond op sociale media.
Een vrouwelijke parlementariër was ‘niet heet genoeg’ voor herverkiezing, citeert de nieuwswebsite Iceland Monitor de opnames. Over de minister van Cultuur werd gezegd dat zij mannen als haar speeltje gebruikt, maar dat ze haar wel allemaal zouden ‘doen’. Ook uitten ze zich beledigend over de gehandicapte politica Freyja Haraldsdottir, een bekend voorvechter voor gelijke rechten voor mensen met een beperking.
IJsland onwaardig
Minister Alfreðsdóttir noemde de seksistische opmerkingen IJsland onwaardig. ‘Ik heb er niet van kunnen slapen’, zei ze. IJsland staat als geëmancipeerd te boek en wordt geleid door een vrouwelijke premier, Katrín Jakobsdóttir.
Eén van de hoofdrolspelers in kwestie is oud-premier Sigmundur Davíð Gunnlaugsson. Twee jaar geleden moest de leider van de populistische Centrum Partij aftreden, nadat journalisten met de Panama Papers hadden geopenbaard dat hij vermogen verstopt hield op internationale bankrekeningen. Ook voor Gunnar Bragi Sveinsson geldt de openbaarmaking als pijnlijk. De oud-minister van Buitenlandse Zaken initieerde vier jaar geleden nog een conferentie van de Verenigde Naties die in het teken stond van de gelijkheid van de vrouw.
‘Ik denk dat zij erg machtig kan worden. Ze is een enorm schattig meisje’, zegt Bragi over een vrouwelijke collega bij de Onafhankelijkheidspartij, aldus een door de krant Stundin gepubliceerd transcript. Een ander trekt dat in twijfel, omdat ze niet echt ‘heet genoeg’ meer is, waarna Gunnlaugsson zegt: ‘En precies om die reden denk ik dat ze naar beneden gaat op de lijst.’
Parlementariër Bergþór Ólason probeert twee parlementariërs te overtuigen naar de Centrum Partij over te stappen. Hij noemt daarbij de voorzitter van hun Onafhankelijkheidspartij, Inga Sæland een ‘volledig gekke kut’. Gunnlaugsson lacht en zegt dat Ólason altijd gelijk heeft.
Aftreden
Of er politieke gevolgen zijn voor de betrokkenen is nog onduidelijk. Voor het parlement is zaterdag gedemonstreerd. Uit een opiniepeiling van bureau Maskani blijkt dat 80 procent van de IJslanders vindt dat de betrokken mannen moeten aftreden; 74 procent vindt dat ook de aan het gesprek deelnemende vrouwelijke parlementariër, Anna Kolbrún Árnadóttir, dat moet doen.
De ethische commissie van het IJslandse parlement heeft woensdag besloten de zaak te gaan beoordelen, schrijft Iceland Review. Oud-minister Sveinsson heeft op zijn Facebook-pagina verontschuldigingen aangeboden. Ex-premier Gunnlaugsson heeft minister van Cultuur Alfreðsdóttir inmiddels een tekstberichtje gestuurd.