Advocaat Asia Bibi: ‘Ik ben het belangrijkste doelwit in Pakistan om te worden vermoord’
Eigenlijk wil Saiful Malook helemaal niet in Nederland zijn. Boos en strijdlustig zit hij maandagmiddag in een zaal van het Haagse perscentrum Nieuwspoort. ‘De Verenigde Naties hebben mij tegen mijn zin op het vliegtuig gezet’, zegt hij tijdens een inderhaast belegde persconferentie. ‘Volgens de VN ben ik nu het belangrijkste doelwit in Pakistan om te worden vermoord.’
Jarenlang verdedigde hij Asia Bibi (46), een katholieke moeder met vijf kinderen. In 2010 kreeg ze de doodstraf. Ze zou de profeet Mohammed hebben beschimpt toen twee moslimvrouwen bij een dorpspomp weigerden een glas water met haar te delen. Sindsdien heeft ze in een dodencel gezeten, hoewel ze de godslastering altijd heeft ontkend.
De Hoge Raad van de islamitische staat sprak Bibi op 31 oktober vrij wegens gebrek aan bewijs. Radicale moslims zijn daar woedend over en richten hun haat ook op haar advocaat. Malook, zelf moslim, wilde in Pakistan blijven om Asia Bibi te helpen het land te ontvluchten.
In plaats daarvan vertrok hij dit weekend zelf, onder protest. Via Italië kwam hij naar Nederland, waar de stichting Hulp Vervolgde Christenen (HVC) zich over hem ontfermde. ‘Woensdag 31 oktober was een historische dag’, zegt hij in Nieuwspoort met luide stem, waar de emoties niettemin in doorklinken. ‘Niemand in Pakistan of waar ook ter wereld rekende op vrijspraak. Ik prijs de rechters voor hun moed. Ik ben zelf moslim, het was heel moeilijk om uit te leggen waarom ik een christelijke vrouw help. Het is een gevecht voor gerechtigheid. Niemand mag worden veroordeeld zonder bewijs.’
Golf van geweld
De vrijspraak was om half tien ’s ochtends, vertelt Malook. ‘Amper dertig minuten later golfde het geweld door het land. Wegen werden afgesloten, het land stond stil.’ De radicale geestelijke Khadim Hussain Rizvi, een van de meest invloedrijke haatpredikers in Pakistan, mobiliseerde via Twitter zijn achterban. In talloze steden eisten betogers dat Asia Bibi alsnog de strop zou krijgen. ‘Het wordt oorlog als ze haar naar het buitenland laten gaan’, dreigde Rizvi.
Terwijl het land een kookpunt bereikte, dook Malook onder. Hij logeerde drie dagen bij de Franse ambassadeur in Islamabad. ‘Ik mocht de deur nog niet open doen.’ Dat Asia Bibi bij een eventuele vrijspraak haar leven niet veilig was, besefte Malook maar al te goed. ‘Toen ik haar de laatste keer sprak, op 10 oktober, heeft ze mij toestemming gegeven om een land te zoeken waar ze asiel kon krijgen.’
Hij is verbolgen dat de humanitair coördinator van de VN in Pakistan die taak naar zich toe heeft getrokken, terwijl hij moest vertrekken. De Italiaanse ambassadeur in Pakistan regelde een visum voor de Schengenzone. Desondanks werd hij dit weekend in Rome ondervraagd door de antiterreurpolitie. ‘Ik ben zwaar teleurgesteld door de Italiaanse autoriteiten. Maar de Italiaanse ambassadeur in Pakistan heeft me zojuist gebeld en excuses aangeboden.’
Met gevaar voor eigen leven
Hij vloog door naar Nederland, waar hij werd opgevangen door de stichting Hulp Vervolgde Christenen (HVC). Die organisatie heeft advocaat Malook de afgelopen jaren financieel ondersteund om Bibi te verdedigen. ‘Wereldwijd worden meer dan 200 miljoen mensen vervolgd vanwege hun geloof in Jezus Christus’, zegt directeur Jan Dirk van Nifterik. ‘Asia Bibi zit al jaren onschuldig vast. Deze moedige advocaat is er met gevaar voor eigen leven in geslaagd om haar vrij te krijgen.’
Maar feitelijk zit ze nog steeds vast. Volgens haar advocaat duurt het ‘normaal gesproken’ tien tot twaalf dagen tot een vonnis van de Hoge Raad schriftelijk bij de gevangenis komt. ‘Daarna mogen ze haar geen minuut langer meer vasthouden.’
Of het zo zal gaan, is de vraag. Onder druk van de gewelddadige protesten heeft de Pakistaanse regering besloten dat Bibi in de cel blijft tot na een herziening van het proces. Het is een concessie aan haatprediker Khadim Hussain Rizvi. ‘Die afspraken zijn ongrondwettelijk en kunnen de prullenbak in’, meent Malook. Twitter heeft zondag het account van Rizvi afgesloten.
‘Niet zwichten voor terreur’
Waar ter wereld Bibi, haar man en kinderen asiel kunnen krijgen, is onduidelijk. Een meerderheid van de Tweede Kamer wil dat ook Nederland zijn hulp aanbiedt, zegt SGP-voorman Kees van der Staaij. Hij ontving Malook maandag in het parlementsgebouw. ‘Het is een verwarrende situatie’, zegt Van der Staaij. ‘De internationale gemeenschap moet een helder signaal uitzenden. De wereld moet niet wegkijken van dit wespennest.’
Ook Nederland niet, benadrukt hij, hoewel de onrust in Pakistan nog maar net is gaan liggen na de woede over de cartoonwedstrijd van PVV-leider Geert Wilders. De Nederlandse ambassadeur in Islamabad wordt bedreigd en staat onder politiebewaking. ‘We moeten niet zwichten voor terreur’, aldus Van der Staaij.
Saiful Malook denkt dat Asia Bibi, haar man en hun vijf kinderen het beste af zijn in een Engelstalig land. ‘Ze komen uit een zeer, zeer arme achtergrond’, zegt hij. ‘Haar man heeft drie kinderen uit een eerder huwelijk en samen hebben ze twee dochters van rond de twintig. Een dochter is verstandelijk gehandicapt, de andere is nooit naar school geweest. Ze kan nog geen hallo in het Engels zeggen. Het zal heel moeilijk voor ze worden om buiten Pakistan te leven, maar het kan niet anders.’
Zelf kan de advocaat mogelijk ook nooit meer terug naar Pakistan. ‘Daar wil ik niet over denken’, zegt hij.
Dit is Rizvi, de invloedrijke Pakistaanse volksmenner die van Twitter werd gegooid
Twitter heeft de radicale prediker Khadim Hussain Rizvi van het sociale netwerk gegooid. Op verzoek van de Pakistaanse regering, omdat hij aanzette tot ‘haat en geweld’ na de vrijspraak van de wegens blasfemie ter dood veroordeelde Asia Bibi. Wie is deze Rizvi?