Amerikaanse opperrechter Roberts tikt Trump op de vingers
De Amerikaanse opperrechter John Roberts heeft president Trump woensdag terechtgewezen na diens aanval op een rechter die het niet eens was met Trumps besluit om geen asiel meer te verlenen aan mensen die illegaal over de grens zijn gekomen. De president zette de rechter weg als een ‘Obama-rechter’.
In een uiterst ongebruikelijke verklaring liet opperrechter Roberts, die zelf tot de conservatieve vleugel van het Hooggerechtshof wordt gerekend, weten dat ‘we geen Obama-rechters of Trump-rechters, geen Bush-rechters of Clinton-rechters hebben (...) Wat we hebben is een uitzonderlijke groep van toegewijde rechters die hun uiterste best doen om op gelijke voet recht te doen aan iedereen die voor hen verschijnt.’ De opperrechter voegde eraan toe: ‘En die onafhankelijke rechterlijke macht is iets waarvoor we allemaal dankbaar zouden moeten zijn.’
Hoewel Roberts Trump niet met naam noemde, was het wel duidelijk dat zijn vermaning aan het adres van de president was gericht. Trump had dinsdag woedend gereageerd nadat het Hof van Beroep voor het Negende Circuit, waaronder een reeks staten in het westen van de Verenigde Staten valt, zijn besluit tijdelijk tegenhield om de asielprocedure voor illegale immigranten te veranderen. Hij dreigde met stappen tegen het Hof. ‘Dit is een Obama-rechter. En ik zal je zeggen: dit gaat niet meer gebeuren’, brieste Trump.
Trump noemde het Hof, dat in 2017 ook zijn reisverbod voor mensen uit een reeks moslimlanden tegenhield, een 'schande’. ‘Dit is geen rechtspraak. Iedere zaak die voor het Negende Circuit komt, verliezen we. Het zou niet meer moeten mogen dat mensen meteen bij dit partijdige Hof van Beroep aankloppen om hun zaak te beoordelen', zei Trump.
Trump sloeg later op de dag terug op Twitter: ‘Sorry, opperrechter John Roberts, maar je hebt wel degelijk ‘Obama-rechters’ en zij hebben een heel andere kijk op de wereld dan de mensen die belast zijn met de veiligheid van ons land.’ Hij herhaalde ook zijn kritiek op het Hof van Beroep. ‘Het zou geweldig zijn als het Negende Circuit inderdaad een ‘onafhankelijke rechtbank’ was..’ Hij gaf Roberts de raad de uitspraken van dat hof te bestuderen. ‘Heel gevaarlijk en heel onverstandig!’.
Dwarsliggers
Het is niet de eerste keer dat Trump zich beledigend uitlaat over rechters die hem dwarsliggen. Al meteen na zijn aantreden nam de president een rechter van het Hof van Beroep in Seattle onder vuur, die zijn omstreden reisverbod voor mensen uit een reeks moslimlanden had opgeschort. Trump noemde rechter James Robart een ‘zogenaamde rechter’ en voorspelde dat diens vonnis meteen zou worden vernietigd. Hij stelde Robart bij voorbaat ook verantwoordelijk voor mogelijke terreuraanslagen.
Die uitbarsting kwam Trump ook toen al op de kritiek te staan dat hij met zijn gescheld op rechters de scheiding der machten in gevaar bracht. Maar dat heeft weinig effect gehad. De president koelt regelmatig via Twitter zijn woede op rechters aan wie hij zich ergert. ‘De rechtbanken zijn traag en politiek!’, klaagde hij onlangs nog over de rechterlijke macht.
Op zijn beurt gaat Trump er prat op dat hij al een hele reeks conservatieve rechters heeft weten te benoemen, onder wie twee nieuwe leden van het Hooggerechtshof. Daardoor hebben de conservatieve rechters nu de meerderheid in het Hof gekregen. In 2016 vergaloppeerde Ruth Bader Ginsburg, een van de liberale rechters, zich toen ze Trump tijdens de verkiezingscampagne een ‘nepfiguur’ noemde en zei dat ze zou emigreren als de vastgoedmagnaat uit New York de verkiezingen zou winnen. Daar heeft ze later haar verontschuldigingen voor aangeboden.
Roberts werd in 2005 door president George Bush jr. benoemd als opperrechter na de dood van William Rehnquist. Gezien zijn opvattingen over de toepassing van de grondwet — zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke tekst blijven in plaats van de bedoeling van de opstellers te interpreteren in het licht van de tijd — wordt hij ingedeeld bij het conservatieve kamp. Maar de laatste jaren hij iets meer opgeschoven naar het midden. Zo stemde hij met de liberale rechters mee in een zaak tegen Obamacare.