Direct naar artikelinhoud
Inzichtmelktrosjes

Deze spiercellen in het borstweefsel reageren op het gehuil van een baby

Borstweefsel van borstvoedende vrouwen bevat duizenden kleine bolletjes met melk, omringd door een netwerk van spiercellen en bloedvaatjes.

Borstweefsel van een borstvoedende vrouwBeeld Caleb Dawson / Nikon Small World

Vrouwen die borstvoeding geven zullen het herkennen: zet je baby het op een huilen, gaan je borsten spontaan melk ‘lekken’. De gele spinnetjes op deze foto zijn verantwoordelijk voor deze natuurlijke reflex. Het zijn spiercelletjes in borstweefsel, hier honderd keer uitvergroot. Ze liggen als een netje om bolletjes gevuld met moedermelk. Trekken de spiertjes samen, dan knijpen ze de melk afvoerbuisjes in.

Die buisjes vormen een vertakt netwerk met de tepel als eindbestemming, als waren het wegen naar Rome. Elke vertakking, 15 tot 25 in iedere borst, bevat honderden melkbolletjes. Ze zitten in kleine trosjes bij elkaar, hier mooi in beeld.

Bloedvaatjes, in rood, voeren water en vet aan die samen de melk vormen. Dat heeft de natuur slim aangepakt: sommige voedingsstoffen lossen namelijk alleen in water op, andere alleen in vet, zoals vitamine A.

Naast geel en rood zien we ook nog blauw ingekleurde afweercellen. Zij houden de wacht. De borstkanaaltjes vormen immers een open verbinding met de buitenwereld. De pijnlijke ontstekingen die sommige borstvoedende vrouwen treft kunnen ze niet altijd voorkomen – al is onduidelijk waarom.

Ook maken de blauwe verdedigingsstroepen onrustige cellen onschadelijk. Lukt dat onvoldoende, dan kan borstkanker ontstaan – het treft een op de zeven vrouwen. Meestal gaat het mis in het rode, melk producerende weefsel, soms in de spiercelletjes.

Borstweefsel loopt zo’n grote kans op kanker omdat hormonen het weefsel activeren tijdens elke menstruatieperiode om het alvast klaar te maken, mocht er een zwangerschap volgen. Door die activatie neemt de kans dat cellen ontsporen met elke cyclus ietsje toe, vermoeden wetenschappers.

Weer andere hormonen zorgen voor de ‘lekreflex’ tijdens borstvoeding. Bij het horen van een babyhuiltje sturen de hersenen pijlsnel een hormoonsignaal naar de gele spiercellen: knijpen! Soms zelfs als het niet eens je eigen baby is.

Foto Nikon Small World/Caleb Dawson.
Uitleg Prof. dr. Jelle Wesseling, borstkankerpatholoog en onderzoeker bij het Nederlands Kanker Instituut/Antoni van Leeuwenhoek en hoogleraar bij Leiden UMC.