Geen spoedeisende hulp meer in MC Zuiderzee? ‘Dit gaat mensenlevens kosten’

‘Dit kunnen ze toch niet wegdoen’. Een vrouw uit Lelystad slaakt een diepe zucht en gooit haar armen moedeloos de lucht in. Ze staat te wachten bij de balie van de spoedeisende hulp. Haar schoonvader is daar net binnengebracht; hij heeft longkanker en kreeg het erg benauwd. ‘Schandalig’, vervolgt de vrouw, die niet met haar naam in de krant wil. ‘Dit gaat mensenlevens kosten.’

Het nieuws dat het failliete MC Zuiderzee-ziekenhuis in Lelystad bij een eventuele doorstart hoogstwaarschijnlijk geen volwaardige spoedeisende hulp (SEH) en acute verloskunde meer krijgt, is als een bom ingeslagen. Patiënten, medewerkers en de lokale politiek zijn zwaar teleurgesteld. Minister Bruno Bruins liet dinsdag in een brief weten dat patiënten voor complexere zorg terecht kunnen in Almere, Sneek, Heerenveen, Zwolle of Harderwijk.

Volgens de plannen blijft er wel een spoedpost in Lelystad en Emmeloord - voor eenvoudige gevallen zoals breuken en snij- of schaafwonden. Die post is ’s nachts gesloten. Voor een herseninfarct of spoedbevalling moeten inwoners straks een stuk verder reizen. Overigens kunnen patiënten nu al niet meer altijd terecht op de spoedeisende hulp - alleen tussen acht uur ’s ochtends en acht uur ’s avonds, en niet voor operaties.

De minister zegt dat er niet genoeg personeel is om de afdelingen open te houden. Medewerkers van zowel het ziekenhuis als de spoedeisende hulp ontkrachten dit. Volgens hen zijn er wel degelijk voldoende artsen en verpleegkundigen om een volwaardig ziekenhuis te behouden. Burgemeester Ina Adema dringt erop aan om bij de doorstart een 24/7 spoedeisende hulp te behouden en te kijken of later ook de acute geboortezorg terug kan keren. ‘We zijn er dag en nacht mee bezig’. 

De barricades op

Raadslid Jack Schoone van oppositiepartij Leefbaar Lelystad gaat een stapje verder. Hij wil de barricades op. Niet naar het Malieveld in Den Haag; via Twitter stelt hij voor om de snelweg A6 te blokkeren. Het gaat hem niet alleen om het verdwijnen van de twee afdelingen. ‘Met de doorstartplannen krijgen we geen volwaardig ziekenhuis terug. Dat kan niet in een stad als Lelystad.’ Of hij echt de snelweg opgaat, weet hij niet. ‘Dat moeten we overleggen. Maar het is wel belangrijk om nu een signaal af te geven.’

Als de spoedeisende hulp en acute verloskunde verdwijnen uit Lelystad heeft dat gevolgen voor de inwoners, zegt ook Ingrid Letsch, huisarts en voorzitter van huisartsengroep Lelystad. ‘In deze regio hebben we in vergelijking met de rest van Nederland een armere en zwakkere bevolking.’ Ze vreest dat inwoners zorg gaan mijden als ze naar andere plekken moeten. ‘Want hoe moeten ze daar komen? De ambulance brengt patiënten heen, maar hoe kom je terug? En wie gaat dat betalen?’ Ze verwacht ook een toenemende druk op de huisartsenpost. ‘Wat geen fijne werksituatie geeft.’

Letsch wijst op Urk en de Noordoostpolder, die nu voor spoedhulp aangewezen zijn op Lelystad. In die gemeenten klinken dezelfde bezorgde geluiden. Volgens de minister blijft de afstand die de inwoners straks moeten afleggen voor zorg binnen de wettelijke normen. Maar zorgwethouder Freek Brouwer meent dat dit voor Urk niet gegarandeerd kan worden. Los daarvan blijven de aanrijtijden lang, zegt hij in een verklaring.  ‘Dat brengt levensbedreigende situaties met zich. De patiëntveiligheid moet gewaarborgd worden. En dat is met deze plannen zeker niet het geval.’

Bij MC Zuiderzee in Lelystad komen ondertussen Nel en Jan Fredriks met hun hondje Sara naar buiten lopen. Ze hebben zelf nog nooit spoedeisende hulp nodig gehad. Hun zoon wel, toen hij op zijn werk een metaalsplinter in zijn oog kreeg. ‘Hier hebben ze hem snel en adequaat geholpen. Maar wat als het iets ernstigs is en je moet nog een half uur verder reizen?’, vraagt Jan zich af. ‘Hoe sneller je er bent, hoe beter.’ Hij vindt dat de minister alles op alles moet zetten om de acute afdelingen te behouden. ‘Zoals hij dat eerder ook heeft beloofd.’