Een stoet wetenschappers trok vandaag door Den Haag voor meer geld, maar bij onderwijsminister Ingrid van Engelshoven lijken deze ‘Holle Bolle Gijzen’ aan het verkeerde adres.

Uit angst voor een nog groter volksprotest - eentje gekleed in gele hesjes - kwam de ChristenUnie met haar eigen plan om arme Nederlanders niet te laten lijden onder de energietransitie.

Hier zijn uw politieke Dagkoersen.

Een bonte stoet studenten en universiteitsmedewerkers marcheerde vanmiddag door het centrum van Den Haag. De (aspirant-)wetenschappers trokken op richting het ministerie van Onderwijs uit protest tegen de  afbrokkelende kwaliteit van het hoger onderwijs en de stijgende werkdruk op universiteiten. De demonstratie zag eruit zoals je van een demonstratie verwacht: met vlaggen en leuzen als ‘Hoe laat is het? Solidariteit!’.

Afgezaagd of niet, de zorgen van de wetenschappers zijn er niet minder om. Het wil heel wat zeggen dat zij voor het eerst in de geschiedenis staakten. De universiteiten schrapten al hun colleges en tentamens op vrijdag voor het protest. ‘Dat hadden we liever niet gedaan, maar het is echt nodig’, zegt Rens Bod van WO in Actie.

Die actiegroep heeft twee belangrijke eisen: dat er een streep gaat door de aangekondigde bezuiniging van 183 miljoen euro per jaar. En dat de overheidsbijdrage terugkeert naar het niveau van het jaar 2000. Dat betekent: jaarlijks 1,15 miljard euro erbij. ‘Geld is heel belangrijk’, zegt ook Bart Pierik van de Vereniging van Universiteiten. ‘Qua uitgaven aan onderzoek en innovatie loopt Nederland schrijnend achter op Europese afspraken.’

Voor onderwijsminister Ingrid van Engelshoven met die eisen instemt, zal er nog een hoop water door de Rijn moeten stromen. Bij de begrotingsbehandeling van haar ministerie in de Tweede Kamer zei zij onlangs dat er in 2019 netto al bijna 600 miljoen euro naar het hoger onderwijs gaat. Dat vindt zij ruim genoeg. Wetenschappers die meer vragen, hebben volgens de D66-minister de logica van Holle Bolle Gijs, ‘die propte en schrokte en nog van honger niet kon slapen’.

De geest van de gele hesjes waart over het Binnenhof. Nu de regeringspartijen in Frankrijk hebben kunnen zien hoe een verhoging van de brandstofprijzen bijkans tot de sloop van de Arc de Triomphe leidde, stellen zij hun klimaatplannen - die de burger linksom of rechtsom in de portemonnee raken -  met de grootste omzichtigheid voor. Voor je het weet belagen Nederlandse gele (of oranje) hesjes het Paleis op de Dam met molotovcocktails.

Daarom sprak Sybrand Buma vorige week in Buitenhof zijn begrip uit voor de gilets jaunes, die zich meer zorgen maken over het niet halen van het einde van de maand dan over het einde van de wereld. Daarom stelde Rob Jetten in Trouw een CO2-heffing voor de industrie voor zodat de lagere inkomensgroepen zoveel mogelijk worden ontzien. En daarom komt Gertjan Segers nu met het plan om hen op hun energierekening te matsen.

In de Volkskrant van vanochtend stelt de ChristenUnie-leider voor om de armere Nederlander een extra belastingkorting op zijn of haar energielasten te geven. Daardoor zullen mensen ‘die geen tientje per maand kunnen missen’ volgens Segers niet lijden onder een verdere verhoging van de energiebelasting op aardgas. Die belasting moet Nederlandse huishoudens aanzetten tot het isoleren en aardgasvrij maken van hun woning.

Maar voor wie ieder dubbeltje om moet draaien is elke duurzame investering te groot, zegt Segers. ‘Als je duizenden euro’s steekt in de aanschaf van zonnepanelen of een warmtepomp, kun je dat terugverdienen via je elektriciteitsrekening. Maar dergelijke investeringen zijn maar voor een kleine minderheid weggelegd.’

Valt de term Navo, dan reageert Donald Trump als de hond van Pavlov: dat Europa laat ons Amerikanen mooi opdraaien voor zijn eigen bescherming. Zeker in het geval van Nederland heeft hij een punt. Het defensiebudget van minister Ank Bijleveld (1,3 procent van het bbp) zit ruim onder de binnen de Navo afgesproken 2 procent.

In juli spraken de Navo-landen daarom af om duidelijk te maken hoe zij hun defensiebudgetten willen opkrikken. Bijleveld geeft die belofte vandaag gestalte met de aankondiging van onder meer 15 nieuwe F-35-straaljagers en de terugkeer van de tank. ‘Nederland moet stappen zetten om een betrouwbaar bondgenoot te blijven.’

354 leerlingen van het VMBO Maastricht vreesden voor hun diploma nadat de onderwijsinspectie hun eindexamens ongeldig verklaarde vanwege het 'zeer zwakke’ lesaanbod. Die onzekerheid had mogelijk niet gehoeven: in een evaluatie zet de Auditdienst Rijk  nu vraagtekens bij voornemen tot het ongeldig verklaren van de examens. De inspectie had bezorgde signalen van ouders en andere betrokkenen bovendien eerder moeten oppikken.

Hoewel veel ongerustheid dus te voorkomen was geweest, was het onderwijs op het VMBO Maastricht verre van op orde, werd vandaag nog eens benadrukt. Zes afdelingen blijken zeer zwak, net als de afdeling van een andere school die onder scholenkoepel LVO valt. Daarmee staat buiten kijf dat het bestuur steken heeft laten vallen. En was de kritiek op de afgetreden bestuursvoorzitter (en PvdA-senator) André Postema toch niet zo gek, al dacht hij daar zelf duidelijk anders over. 

Dagkoersen is de politieke nieuwsbrief van de Volkskrant. Tips of opmerkingen? Mail naar haag@volkskrant.nl.