Liveblog - Willem Holleeder verklaart: De interpretatie van Astrid van de geheime geluidsopnamen is onzin
Vanochtend getuigde Astrid Holleeder opnieuw tegen haar broer. Volgens planning was dit de laatste keer. Ditmaal lichtte ze de laatste bandopnamen toe die vorige maand zijn opgedoken. ‘Willem is erger dan een kinderverkrachter.’ Vanmiddag reageert Holleeder, hij vindt de interpretaties van zijn zus Astrid onzin, een mindfuck.
Live
Rechter: Het was een beetje een verhit gesprek
Rechter: ‘Zo, de vragen zijn aan u gesteld, en u heeft uw verklaring af kunnen leggen. En nu?’
Holleeder: ‘Wat nu?’
Rechter: ‘Dat vraag ik u. Hoe is het?’
Holleeder: ‘Goed.’
Rechter: ‘Het was een beetje een verhit gesprek.’
Holleeder: ‘Dat maakt niet uit. Ik kan veel hebben van de officier.’
Rechter: ‘Ja, dat is waar. Dat was het dan voor dit jaar. De 49ste zittingsdag is ten einde. Volgend jaar gaan we verder op 14 januari.’ Dan is het tijd voor ‘losse eindjes’ en mogelijk ook de persoonlijke omstandigheden.
Holleeder: ‘Prettige feestdagen.’
Rechter: ‘U ook.’
Na de kerstvakantie is er waarschijnlijk nog één zitting, al weet je dat in deze zaak nooit zeker. Dan zullen onder meer de persoonlijke omstandigheden van Willem Holleeder worden besproken. In februari start het OM met het requisitoir. Hier zijn twee weken voor uitgetrokken.
‘Helder’, zegt de officier van justitie. ‘Heerlijk helder’, reageert Holleeder
Het gesprek over de interpretatie van de bandopnames duurt voort. Volgens Holleeder zijn ze een mindfuck: als je iets wilt horen, hoor je het ook.
De verdachte doet nogmaals een poging om uit te leggen dat zijn zussen liegen, en dat ‘iedereen hem in de maling heeft genomen’. Ook geeft hij toe dat hij soms maar wat zegt. ‘En ik kan niet van elke zin precies herinneren hoe ik het heb gezegd.’
‘Helder’, zegt de officier van justitie
‘Heerlijk helder’, reageert Holleeder.
‘Er is een beter leven denkbaar dan elke keer hier zitten, en al dat gezeik’
Volgens Willem Holleeder heeft Astrid ook het gesprek over ‘de Marokkaantjes van 15, 16 jaar die voor hem willen werken’ uit de context getrokken.
‘Wat ik op de band zeg, is dat er Marokkaantjes bij me kwamen. Ik had net een etentje gehad in een visrestaurant en toen kwamen er op straat twee jonge jongetjes naar mij toe. Ze zeiden dat ze Zwarte Leen voor me wilden poppen (liquideren, red.). Ze hadden in de Achterbankgesprekken gelezen dat hij een vijand van me was.
‘En er is ook een keer een jongetje van 14 jaar naar me toe gekomen. Ik reed toen over het Steve Bikoplein. Ik vroeg het jongetje: hoe oud ben je? Hij zei: 14 jaar. Ik zei: ga naar school, mafkees.’
Volgens Holleeder was het een periode waarin wel meer mensen hem op straat aanspraken. Hij stelt echter dat hij nooit serieus heeft overwogen om deze jongens in te zetten als huurmoordenaars. ‘Ik heb altijd tegen zulke jongetjes gezegd: jij hebt je toekomst, doe niet, het is zonde.’ Willem Holleeder benadrukt dat hij ‘geen voorbeeld is, je moet mij niet willen nastreven. Er is een beter leven denkbaar dan elke keer hier zitten, en al dat gezeik.’
Holleeder: ‘Dat slaat nergens op’
Er volgt een discussie over waar het geld van Jan-Dirk Paarlberg is gebleven, en of Dino S. geld had. Holleeder heeft Endstra afgeperst voor 18 miljoen. Dat geld is gestald bij Jan-Dirk Paarlberg. Volgens Holleeder had Dino het helemaal niet. De aanklager werpt tegen dat Dino een vordering op Paarlberg had kunnen hebben van 18 miljoen. Holleeder: ‘Dat slaat nergens op.’
De gemoederen tussen de aanklager en Holleeder lopen hoog op. De aanklager wijst erop dat de verdachte telkens alles ontkent, en dat hij alternatieve scenario’s schetst die niet te verifiëren zijn. Holleeder weigert details te noemen.
De rechter stelt voor verder te gaan.
Holleeder zegt geïrriteerd: ‘Waar waren we? Dat was het wel voor dit.’
Holleeder: ‘Het regeltje met de naam Dino erin een regeltje tussendoor’
Volgens Holleeder heeft hij helemaal niet gezegd dat Dino het geld had. ‘Dino kan onmogelijk geld voor mij regelen.’
De rechter vraagt echter waarom dan op de opname te horen is dat Willem Holleeder zegt dat Dino S. hem heeft bestolen. ‘Dino kan onmogelijk voor mij geld regelen.’
Rechter: ‘Maar u zegt dat Dino u heeft bestolen?’
Willem Holleeder: ‘Nee, Endstra heeft me bestolen.’
Rechter: ‘En is hij degene die u erin probeert te duwen en levenslang probeerde aan te smeren?’
Willem Holleeder: ‘Hij heeft toch in de Achterbankgesprekken (verklaringen die Endstra voor zijn dood heimelijk aflegde bij de politie, red.) gezegd dat ik 28 moorden of zo heb gepleegd.’
Aanklager: ‘In het gesprek gaat het verder niet over de Achterbankgesprekken. En u spreekt in de zin ervoor over Dino. Voor mij is dit niet te ontwarren.’
Holleeder: ‘Dat is omdat u een officier bent.’
Aanklager: ‘Dit is een bandopname van 7 uur. In al die uren wordt niet gesproken over de Achterbankgesprekken. Maar in de zin ervoor heeft u het over Dino. U neemt Dino zelf in de mond.’
Holleeder: ‘Nou, nou.’
Aanklager: ‘U neemt zijn naam in de mond.’
Volgens Willem Holleeder was het regeltje met de naam Dino erin ‘een regeltje tussendoor’.
De rechter zegt dat deze uitleg haar ‘verrast’. ‘Ik heb de opname ook helemaal uitgeluisterd.’
De officieren geloven niks van Holleeders uitleg. Volgens hen heeft Dino hem in Holleeders beleving wel degelijk levenslang ‘willen douwen’ door te vragen om een verklaring af te leggen in Dino’s strafzaak. Ook wijst de aanklager Holleeder op het kantoorincident bij zijn toenmalige advocaat. Daar zouden Willem Holleeder en Dino S. samen Willem Endstra hebben bedreigd.
Willem: 'Ik wilde die dag een hamburger eten'
Willem Holleeder neemt het woord. Hij wil uitleggen wat er op de nieuwe opnames van Astrid te horen is. Want, stelt de verdachte, de interpretatie van Astrid is onzin.
‘Meneer de voorzitter, ik zou willen beginnen over de opname ‘Drie boeken en jas’. Ik heb die opnames helemaal uitgeluisterd en uitgewerkt.
‘Op die opname is te horen dat ik op zoek ben naar het Parool omdat ik een hamburger wil eten. Astrid zegt dat ik ook op zoek zou zijn geweest naar het boek De jacht op crimineel geld. Volgens Astrid moest zij dat boek van mij lezen omdat er mogelijk belastende informatie in zou staan. Maar dat zou me niet meer kunnen raken. Ik heb al voor die afpersing gezeten. Die strafzaak is al achter de rug. Het zou mij geen reet uitmaken wat er in het boek staat.’
Waar het volgens Holleeder om draait is dat Sonja een deal gesloten had met justitie over de criminele erfenis van Cor van Hout. ‘Als ze bij het sluiten van de deal zou hebben gelogen, zou ze alsnog vervolgd worden.’
Volgens Willem Holleeder moest daarom De jacht op crimineel geld gekocht worden – om te voorkomen dat de leugens van Sonja bekend zouden worden. ‘Zij hadden een belang om te lezen wat er in dat boek staat. Ik wilde toen het Parool kopen. Niet het boek.’ Volgens hem draaide zijn dag vooral om de hamburgertest van het Parool.
'Ik heb Marokkaantjes van 15, 16 jaar die me vragen: heb je werk?'
De rechter legt ook nog enkele fragmenten uit de opnames aan de getuige voor. Zo is er een opname waarop Willem Holleeder tegen zijn zus zegt: 'As, ik heb Marokkaantjes van 15, 16 jaar. Die willen het wel doen. Ze hebben me gevraagd: heb je werk?'
Astrid reageerde destijds op bandopname met de woorden: 'Het zijn kinderen. Ze zijn gek.'
Volgens Astrid vond Willem het prachtig. 'Jongetjes boden aan om voor hem te werken. Dat maakt het ook zo gevaarlijk. Het is een pre om iets voor iemand van zijn kaliber te doen.'
'Willem is erger dan een kinderverkrachter'
Na de schorsing vertelt Astrid over Jan-Dirk Paarlberg. Deze vastgoedmiljonair is veroordeeld wegens het witwassen van het door Willem Holleeder afgeperste geld.
Volgens Astrid was Paarlberg doodsbang voor Willem. 'Die man is altijd bedreigd. Hij was vooral bang voor zijn kind. Voor mij is het ook niet zo vreemd. Willem dreigt mensen altijd met hun kinderen.'
De getuige stelt dat Willem vastgoedman Paarlberg ook bedreigde nadat hij vrijkwam na de Kolbak-zaak in 2012. Na een korte ontmoeting verzekerde Willem Astrid dat het ‘goed zou komen’ met Paarlberg. 'In mijn beleving betekent dat dat hij geld van Paarlberg zou krijgen en dat Paarlberg niet zou praten. Het zou zoveel makkelijker zijn geweest voor Paarlberg om te vertellen hoe het echt zat . Paarlberg heeft zoveel jaar gevangenisstraf gehad, hij heeft de straf voor lief genomen. Hij kan niet zeggen dat hij het echt allemaal onder bedreiging heeft gedaan. Dan krijgt hij de hele groep in zijn nek.'
Volgens Astrid zijn kinderen in haar wereld 'een balast'. Want zonder kinderen 'zou het een stuk makkelijker zijn om op te staan en de waarheid te verklaren'.
Ze wordt emotioneel. 'Dat maakt het ook zo ontzettend gemeen. Een pedo wordt in de bajes in elkaar getrapt. Met wat Willem doet, word je de koning in de bajes. Maar wat hij doet is veel erger.'
Rechter: ‘Ik vind het juist heel spannend als u geagiteerd wordt’
De zitting wordt kort geschorst.
Astrid: ‘U wilt schorsen omdat u bang bent dat ik weer geagiteerd word.’
‘Nee nee’, reageert de rechter. ‘Ik vind het juist heel spannend als u geagiteerd wordt. Ik wil graag schorsen om te voorkomen dat u straks uitgeput naar de uitgang gaat.’
‘Willem moest plastische chirurgie regelen voor een of andere grote Joegoslavische boef’
De officieren van justitie hopen dat de getuige ook nog meer kan vertellen over de contacten van Willem Holleeder met Joegoslavische criminelen. ‘In het dossier zitten aanwijzingen dat bepaalde personen met een Joegoslavische achtergrond gekoppeld kunnen worden aan de verdachte.’ De indruk van het OM is dat de verdachte ver weg wil blijven van deze suggestie. ‘Daarom willen we er vragen over stellen. Uit het dossier blijkt dat Willem Holleeder in ieder geval één reis naar Sarajevo maakte. Maar de indruk is dat het vaker gebeurde.’
Astrid vindt het niet prettig om andere namen te noemen. Wel zegt ze dat ze weet over ‘zijn verbintenis met Joegoslaven. Het is niet meer dan logisch dat er contacten waren.’ Als voorbeeld geeft ze dat Willem Holleeder is gevraagd om plastische chirurgie te regelen voor het gezicht van ‘een of andere grote Joegoslavische boef. Willems aanzien zou hierdoor worden verhoogd. Hij draaide ook Joegoslavische muziek in de auto.’ Ze weet dat hij er meerdere malen naartoe is gegaan, maar ze weet niet hoe vaak hij er is geweest.
‘Endstra heeft me ook willen pikken’
De aanklagers hebben ook nog nadere vragen over een ander gesprek. In dit gesprek zegt Willem Holleeder: ‘Endstra heeft me ook willen pikken’. De kwaliteit van deze opname is niet altijd even goed. Volgens Astrid is er meer op de opname te horen dan het OM denkt. ‘Ik hoor het omdat ik het gesprek heb gevoerd.’
Volgens Astrid zegt Willem tijdens dat gesprek: ‘Endstra heeft me ook willen pikken. Daarom.’
‘Het was in een tijd waarin Willem vond dat Sonja van hem pikte. Dat was niet zo. Maar in zijn beleving was het wel zo. Dus fluisterde hij in mijn oor: ‘Endstra.’ Hij laat weten dat Endstra op de grond ligt. Hij maakt duidelijk dat als je van hem pikt, je op de grond ligt.'
De getuige gebaart erbij. Volgens Astrid was de boodschap: als Sonja haar broer geen geld geeft, zou de oudste zus geliquideerd worden.
‘Dino had het geld’
Het gesprek ‘Drie boeken en een jas’ dateert uit oktober 2015. Op die dag kopen Astrid en Willem Holleeder een boek van misdaadverslaggever Marian Husken en Harry Lensink. Ook kopen ze een exemplaar van Koud bloed, waarin een artikel over de vermeende schutter van de moord op Willem Endstra staat.
Ze willen ook Het Parool kopen, maar die is uitverkocht. In de krant staat die dag de toptien van hamburgerrestaurants. Astrid en Willem gaan later die dag eten in het restaurant dat op nummer één staat.
Willem en Astrid willen kijken of er mogelijk belastende informatie in de boeken Koud bloed en De jacht op crimineel geld staat. Daarover spreken ze die dag.
Zo is er een gesprek over het geld. Op de opname zegt Willem Holleeder dat Dino S. net heeft gedaan alsof Holleeder het geld had. Maar: ‘Dino zou het allemaal regelen, hij heeft het gestolen. Hij heb me er proberen in te douwen, levenslang en dan heeft hij het geld.’
Oftewel: volgens Astrid heeft Willem gezegd dat Dino en hij samen geld hebben verdiend en dat Dino de pot beheerde. De relatie is echter verslechterd. Dino zou leugens over Willem Holleeder hebben verspreid.
Volgens Astrid heeft haar broer haar ooit gezegd dat hij 40 miljoen euro had. ‘Toen was hij op zijn top. Hij zei dat hij naar de 100 miljoen wilde. Maar je kan hem geen vragen stellen over geld.’ Dus ze probeerde het destijds ‘heel langzaam op te bouwen’, om er uiteindelijk achter te komen waar het geld van haar broer dan precies is. ‘Je kan niet zeggen: waar zit je geld eigenlijk? Uiteindelijk zegt mijn broer: Dino heeft het geld. Hij zegt ook over Dino dat hij zou het regelen, maar dat Dino hem er in heeft proberen in te douwen.’
De advocaat van Dino S. heeft namelijk op een gegeven moment gevraagd of Holleeder wilde getuigen in de strafzaak tegen Dino S. Hij zou in die zaak moeten getuigen over de afpersing van Endstra. Volgens Astrid was Willem daar heel boos over. ‘Wim zou hierdoor het gevaar lopen om levenslang te krijgen voor de liquidatie van Willem Endstra.’
‘Drie boeken en een jas’
Willem Holleeder begint de dag met de mededeling: ‘Ik zou vandaag ook nog het een en ander willen uitleggen aan uw rechtbank.’ De rechter zegt dat hij hier later de kans voor krijgt.
Eerst krijgt zijn zus Astrid het woord. Het Openbaar Ministerie stelt de vragen. Het is de negende keer dat Astrid aan het woord is in de zwaarbeveiligde bunker. Ditmaal wordt ze ondervraagd over de twee laatste opnamen die ze heeft ingeleverd. Deze opnamen worden ‘Drie boeken en een jas’ genoemd, en ‘Stijn en de mazen van de wet’.
De aanklager wil eerst nog meer weten hoe het kan dat deze opnames recent zijn ingeleverd. Astrid legt uit dat ze ze echt pas recent heeft teruggevonden, omdat ze deze opname heel goed had verstopt. Vorige keer zei ze dat ze hem ook niet aan justitie had overhandigd wegens veiligheidsredenen.
Nieuwe opnamen worden besproken
De vorige keer dat Astrid Holleeder kwam getuigen, eind november, liep de spanning hoog op in de rechtbank in Osdorp. De zus van de verdachte heeft recent namelijk opnieuw bandopnamen overhandigd aan de rechters. Daarop staan heimelijk opgenomen gesprekken tussen haar en haar broer.
De nieuwe bandjes waren voor velen een verrassing. Eerder had Astrid verklaard dat ze alles – wat ze terug kon vinden – had ingeleverd.
Holleeder maakte eind november duidelijk dat hij ‘zeer geïrriteerd’ was door de nieuwe opnamen. Volgens hem speelt zijn zus spelletjes.
‘Ik heb de opname verstrekt naar aanleiding van wat mijn broer zei op een zitting’, vertelde Astrid op 23 november aan de rechtbank.
Willem Holleeder (60) benadrukte vorige maand tijdens de zitting keer op keer dat het onzin is dat hij een criminele organisatie met Stanley Hillis en Dino S. vormde. Volgens het OM hebben ze samen onder meer moordcommando’s aangestuurd. Verschillende rivalen werden destijds uitgeschakeld. Hillis werd in 2011 geliquideerd, Dino S. zit een levenslange celstraf uit wegens twee liquidaties.
Holleeder spreekt de beschuldigingen tegen, hij stelt juist dat hij een kleinere speler was in de onderwereld.
Volgens Astrid zijn dit leugens en behoorde haar broer tot de top van de criminele apenrots. De nieuwe opnamen moeten de claim dat hij een criminele organisatie vormde met andere zware misdadigers ondersteunen. ‘Op de opname wordt gezegd dat Dino al het geld heeft’, zei ze tijdens de vorige zitting.
Astrid gaf toe dat ze die tape al langer had, maar dat ze hem bewust niet heeft gegeven. Ze verstrekte de opname niet eerder omdat ze het onverantwoord vond om zich de woede van nog meer zware criminelen op de hals te halen. De beveiliging van de zussen-Holleeder was lange tijd niet op orde, gaf ze als verklaring. Bovendien is Astrid gaan getuigen om haar broer levenslang achter de tralies te krijgen en niet om anderen te belasten.
Vandaag worden de opnamen besproken in de zwaarbeveiligde bunker op de 49ste zittingsdag. Het is de laatste keer – als het goed is – dat Astrid komt getuigen. Na de kerstvakantie is er waarschijnlijk nog één zitting, al weet je dat in deze zaak nooit zeker. Dan zullen onder meer de persoonlijke omstandigheden van Willem Holleeder worden besproken.
In februari start het OM met het requisitoir. Hier zijn twee weken voor uitgetrokken.
