Direct naar artikelinhoud
opiniekernenergie

Kom op Jesse Klaver, je bent toch geen klimaatontkenner?

Het is tijd voor milieuminnend links om water bij de ideologische wijn te doen, betoogt wetenschapsredacteur Maarten Keulemans van de Volkskrant. Want zonder kernenergie houden we de opwarming van de aarde nooit onder de 2 graden.

De Belgische kerncentrale Doel.Beeld ANP

GroenLinks-voorman Jesse Klaver hoefde er welgeteld één dag over na te denken. Kernenergie? No way, wat hem betreft, zo stelde hij in een berichtjesreeks op Twitter. Dat was amper een etmaal nadat Arjen Lubach tijdens Zondag met Lubach zijn nek uitstak en het opnam voor de omstreden energiewinning uit atoomsplitsing, en VVD’er Klaas Dijkhoff er meteen maar een nucleair proefballonnetje achteraan stuurde.

Twitter bericht wordt geladen...

Terecht, om zo je twijfels te hebben bij kernenergie. Lubach mag dan gelijk hebben dat kernenergie relatief veilig is – het hoeft maar één keer écht mis te gaan en de poppen zijn aan het dansen. En kernenergie is inderdaad een CO2-vrije, stabiele en relatief goedkope manier van energieopwekking; de voorstanders stappen wel erg makkelijk heen over de nadelen. Zoals hoeveel tijd en geld het kost om kerncentrales te bouwen (en af te breken), of hoe problematisch de winning van grondstoffen vaak is. Plus dat aanhangers de neiging hebben om te veel op te scheppen over nieuwe tekentafeltechnieken, zoals kernfusie.

Maar op zijn beurt lijkt ook Jesse Klaver iets te vergeten: de wetenschap.

In zijn tussenrapport van vorige maand becijfert het VN-klimaatpanel IPCC wat er precies nodig is om de internationale klimaatdoelstelling te halen van 1,5 graad opwarming, en zeker niet meer dan 2 graden. En in al die vingeroefeningen gaat de hoeveelheid kernenergie flink omhoog, omdat landen als China, Rusland en India nu eenmaal kerncentrales bijbouwen.

Zo gaat zelfs in het meest ‘groene’ scenario de hoeveelheid kernenergie met 59 procent omhoog in 2030, en met 150 procent in 2050. In de minst strenge scenario’s, waarbij we de 1,5 graad tijdelijk overschrijden, vervijfvoudigt de kernenergie zelfs. Vervijfvoudigt! En dat is geen VVD-wens, maar komt boven op de andere maatregelen: steenkool zou nagenoeg verdwijnen, wind- en zonne-energie tot wel verdertienvoudigen.

Interessant is dat die informatie in het rapport een beetje verstopt staat en in de persberichten nergens voorkomt. Kennelijk voelt het IPCC de bui ook wel hangen: oei, het draagvlak moet straks komen van Groenen en Linksen, en daar is kernenergie hartstikke taboe.

Ach, betoogt Jesse Klaver op dit punt altijd: zonder kernenergie halen we onze klimaatdoelstelling heus ook wel. In 2030 moeten we de CO2-uitstoot immers met 49 procent hebben verminderd, via het klimaatakkoord en met windmolens en zonnecellen.

Maar het venijn zit in dat ‘we’. Klaver gaat, nogal pastoraal, alleen uit van Nederland, en de klimaatdoelstellingen zijn internationaal. Al stoot Nederland vanaf vandaag geen molecuul CO2 meer uit, voor de internationale klimaatafspraken maakt dat niet uit. Daarvoor tellen niet de besparingen van Nederland – maar die van Europa.

Daar zit Klavers denkfout. Bij ‘vijf keer meer kernenergie’ ziet hij er, bij wijze van spreken, al vijf kerncentrales à la Dodewaard of Doel bij bouwen in ons toch al krap bemeten land. Terwijl het er natuurlijk om gaat dat Nederland als de sodemieter kernstroom moet gaan aanmoedigen – die vervolgens wordt opgewekt in Frankrijk of Oost-Europa. Waarna de markt zijn werk doet en er wellicht ergens in Europa iemand op het idee komt om er kerncentrales bij te bouwen.

Ik ben persoonlijk helemaal niet zo’n voorstander van kernenergie, voordat u dat nou denkt. Maar in een klimaatrealiteit waar de VVD’er zijn geliefde auto duurder ziet worden, de CDA’er zijn lapje vlees moet verruilen voor een tofuburger en de PvdA’er huurders moet lastigvallen met warmtepompen en klimaattoeslagen, mag ook milieuminnend links best eens wat water bij de ideologische wijn doen.

Voorlopig weten we één ding zeker: met de koers van GroenLinks, de Groenen, Greenpeace en nog zowat wat begint met ‘Gr’ houden we de opwarming van de aarde niet onder de 2 graden, en zeker niet onder de 1,5 graad.

Dat is geen politiek of moreel oordeel – maar gewoon de wetenschappelijke consensus.

En zo zet Arjen Lubach opnieuw een onderwerp op de politieke agenda. Hoe doet hij dat toch steeds?

Arjen Lubach maakt in zijn programma Zondag met Lubach naar eigen zeggen ‘slechts grapjes’, maar toch krijgt hij het keer op keer voor elkaar om mensen op de been te brengen, tot een referendum over de sleepwet aan toe. Wat is zijn geheim?

Correctie: In bovenstaand artikel staat dat het internationale klimaatpanel IPCC stelt dat de doelstelling van 1,5 graad Celsius opwarming zonder nucleaire elektriciteit niet haalbaar is. Dit is niet correct: het IPCC doet geen uitspraken over de eventuele noodzaak van kernenergie voor het oplossen van het klimaatprobleem, maar schetst louter scenario’s over de effecten van het gebruik van nucleaire energie.