Seksueel uitgebuite kinderen geven zichzelf een gezicht

Op de vlucht voor haar gewelddadige vader zwierf Fon als jonge tiener door de Thaise hoofdstad Bangkok. Haar kwetsbare positie werd misbruikt door volwassenen die, in ruil voor onderdak, eten of geld, seks met haar hadden, soms gedwongen. Nadat ze op haar 14de was bevallen van haar eerste kind raakte ze geïnfecteerd met hiv, waardoor haar tweede kind kampt met groeistoornissen. Nu is Fon 20 en zwanger van haar derde. Er zijn drie vaders.

Fon is een van de zestien Thaise kinderen en jongeren in de leeftijd van 8 tot 22 jaar die fotograaf Marieke van der Velden (43) heeft geportretteerd in This is me, een project in opdracht van Down to Zero, een samenwerkingsverband van vijf Nederlandse ngo’s. Dertien kinderen zijn seksueel uitgebuit, drie liepen een groot risico daartoe. Van der Velden fotografeerde ze in twee opvangtehuizen, in Bangkok en Pattaya.Daar krijgen ze onderdak, eten, scholing en psychologische begeleiding. Van der Velden: ‘Met veel geduld en liefde proberen de maatschappelijk werkers ze uit het misbruik te halen en te houden. Soms lukt dat, soms niet.’

Seksuele uitbuiting is een groot probleem in Thailand. Kinderrechtenorganisatie Terre des Hommes schat dat 30- tot 40 duizend kinderen er slachtoffer van zijn, met veelal westerse en Aziatische sekstoeristen als dader. Een op de vijf 21-jarigen in het land heeft ooit gedwongen seks gehad, bleek uit onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie.

Wereldwijd zijn meer dan 1 miljoen kinderen slachtoffer van seksuele uitbuiting. Van der Velden, die fotoreportages heeft gemaakt in onder meer Afghanistan en Irak, wilde de kinderen niet opnieuw met hun traumatische ervaringen confronteren. ‘Bij volwassenen kun je soms doorvragen over bepaalde zaken’, zegt ze. ‘Maar nu was ik voorzichtig. Het ligt zo gevoelig.’ De achtergronden hoorde ze van de maatschappelijk werkers.

De jonge Thai moesten onherkenbaar in beeld. Van der Velden bedacht daarom eerst dat ze hun gezicht zouden tekenen. ‘Daar kunnen zij mooi hun emoties in afbeelden, dacht ik. Maar toen ik het zelf thuis probeerde, lukte het me niet eens mijn gezicht goed te tekenen, laat staan met emotie. Daarom mochten ze ook tekenen wie ze graag wilden zijn. Vaak waren dat Japanse stripfiguren.’

‘Ik teken waarover ik droom’, zei Fon tegen Van der Velden. ‘Mijn eigen huis buiten Bangkok. In de stad is het altijd druk, dat maakt me soms gek. Ik wil in dit huis wonen met mijn kinderen en mijn man, als hij uit de gevangenis komt.’