Het kan echt: goede zorg in verpleeghuis
Er gaat te weinig geld naar directe zorg en er moeten heldere normen komen voor personeelsinzet.
Te weinig personeel in verpleeghuizen is een ernstige misstand. Maar er zijn gelukkig goede verpleeghuizen met voldoende (en het juiste) personeel in de directe zorg. De middelen zijn er wel degelijk, maar worden niet altijd goed ingezet. Er wordt te weinig geld besteed aan directe zorg. Dat kan goed liggen aan het onvermogen van verantwoordelijken of aan de wil van de sector, bekostigers en politiek om instellingen aan te spreken op het juist verdelen van het geld.
Ik werk sinds 1991 aan het zo goed mogelijk organiseren van zorg, en dat lukt vaak. Voor mij begint goede zorg met het inzetten van voldoende, gemotiveerd en goed opgeleid personeel: de inzet van de juiste mensen op het juiste moment in de zorg.
Vanuit die ervaring en als ervaringsdeskundige (ook ik heb een demente moeder) denk ik dat ik iets kan zeggen over wanneer een verpleeghuis een goed verpleeghuis is.
Om opgenomen te worden is een indicatie nodig. Een indicatie staat voor een zak geld. Als een verpleeg-huis mensen opneemt, moet men weten wat er binnenkomt. Mijn ervaring is dat er toch zorgorganisaties zijn die dat niet precies weten.
Met een standaardindicatie voor verpleeghuiszorg kan een instelling ongeveer 68.000 euro per persoon per jaar besteden. Niet al dat geld kan naar de inzet van personeel in de zorg. Er is een gebouw, een tuin, er moet schoongemaakt worden, er zijn artsen, er moet gegeten worden en er zijn managers.
Maar je moet wel beginnen met redeneren hoeveel er van dat bedrag naar de inzet van zorgpersoneel gaat. Te vaak gebeurt dit niet en is de bewoner het sluitstuk.
Met een rekenvoorbeeld laat ik zien wat een verantwoorde inzet van personeel is, en wat dat kost. We gaan uit van kleinschalige zorg van acht tot twaalf bewoners bij elkaar. Een verantwoorde inzet van personeel is dat er van zeven uur 's ochtends tot elf uur 's avonds steeds twee goed opgeleide zorgverleners in de directe zorg zijn die ondersteuning kunnen krijgen van andere zorgverleners.
Vervolgens moet er een nachtdienst zijn en een achterwacht. Om dat 24 uur per dag, 365 dagen in het jaar te realiseren, heb je ongeveer negen formatieplaatsen nodig. Deze inzet kost een instelling ongeveer 390.000 euro.
Er komt tussen de 544.000 euro en 816.000 euro binnen. We zien vaak dat er 50 procent (of zelfs minder) van het geld doorgezet wordt naar de directe zorg. Dan is er voor acht bewoners 272.000 euro beschikbaar en voor twaalf bewoners 408.000 euro. Voor acht bewoners gaat het niet lukken, en voor twaalf bewoners is dat heel krap.
Zorg voor mijn moeder is nu naar tevredenheid geregeld
Voor de twaalf bewoners geldt dat bij 55 procent van het geld naar de directe zorg er 448.000 euro is. Dat kan. Maar als er maar iets gebeurt, gaat het mis. Het percentage moet dus omhoog naar 60 procent. Binnen de overige 40 procent van het geld moeten keuzes gemaakt worden. Keuzes in de overhead, keuzes met betrekking tot vastgoed en, laten we het toch maar noemen, keuzes met betrekking tot salarissen in de top.
Ik heb de praktijk hiervan gezien en weet: het is te doen. Familie van de bewoners en het personeel zijn hierover zeer tevreden. Op basis van deze norm is het gesprek aangegaan over de zorg voor mijn moeder, en die is nu naar tevredenheid geregeld.
Ik wil niet zeggen dat het eenvoudig is om dit te realiseren, maar als we het in de discussie over verpleeghuiszorg eens kunnen worden over twee dingen, dan gaat het echt beter!
1. Bij kleinschalige zorg zijn er van zeven uur 's ochtends tot elf uur 's avonds continu twee goed opgeleide zorgverleners in de directe zorg, die ondersteuning kunnen krijgen van andere zorgverleners.
2. Er gaat van het binnenkomende geld ten minste 55 procent naar de inzet van personeel in de directe persoonsgerichte zorg in het verpleeghuis, en dit geldt ook voor de niet kleinschalige huizen.
Ik heb vaak aangegeven dat er een heldere norm te formuleren is als het gaat om de personeelsinzet. Steeds is dit verzand in polderoverleg tussen werkgeversorganisaties, zorgkantoren, brancheverenigingen en politiek. Men lijkt geen concrete normen te willen. Zou dit het onvermogen van de verantwoordelijken duidelijk maken?